"Chúng tôi đang nghĩ đến việc áp thuế nhập khẩu 25% với Mexico và Canada, vì họ đã để lượng lớn người tràn qua biên giới. Có thể là vào ngày 1/2", Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết hôm 20/1, ngay sau khi nhậm chức.
Từ khi tranh cử, ông Trump đã công khai ý định áp thuế nhập khẩu với toàn bộ hàng hóa vào Mỹ. Tuy nhiên, thời điểm và quy mô của việc này chưa được tiết lộ. Giới quan sát cho rằng ông sẽ chưa áp thuế ngay và có thể chỉ nhắm vào một số sản phẩm, thay vì áp dụng trên quy mô lớn.
Trong các tuyên bố, Tổng thống Trump cũng không nói rõ về cách thức và thời điểm áp thuế, mà chỉ cho biết sẽ không ra sắc lệnh trong ngày đầu nhiệm kỳ.
Canada và Mexico hiện là hai đối tác thương mại hàng đầu của Mỹ. Nếu áp thuế 25% với hàng Canada, nền kinh tế quốc gia Bắc Mỹ sẽ chịu tác động mạnh, do kim ngạch thương mại hai nước là hơn 500 tỷ USD mỗi năm.
Ngoài muốn bảo vệ lợi ích của doanh nghiệp Mỹ, Tổng thống Donald Trump cho biết ông sẽ dùng thuế để Canada và Mexico siết quản lý hoạt động buôn lậu fentanyl. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ, fentanyl là loại thuốc giảm đau tổng hợp gây nghiện, mạnh hơn heroin 50 lần, hơn morphine 100 lần. Đây là một trong những nguyên nhân chính gây ra tình trạng tử vong vì dùng quá liều ở Mỹ. Trong bài phát biểu nhậm chức, ông Trump cam kết sẽ coi các băng nhóm buôn lậu chất này là khủng bố.
"Tôi sẽ ngay lập tức cải tổ hệ thống thương mại của chúng ta, để bảo vệ người lao động và các gia đình Mỹ. Thay vì đánh thuế người Mỹ và làm giàu cho nước khác, chúng ta áp thuế nhập khẩu và đánh thuế nước ngoài để làm giàu cho người dân nước mình", ông phát biểu.
Thuế nhập khẩu là công cụ ưa thích của ông Trump. Ông nhiều lần công khai quan điểm này với giới truyền thông và gọi mình là "tariff man" (người áp thuế). Trong một cuộc phỏng vấn với Bloomberg tại Câu lạc bộ Kinh tế Chicago hồi tháng 10/2024, ông còn khẳng định mình yêu thích từ "thuế nhập khẩu".
Trong chiến dịch tranh cử, Trump đã đề xuất thuế nhập khẩu 10% với toàn bộ sản phẩm vào Mỹ, riêng Trung Quốc có thể bị áp 60-100%. Thậm chí, từ nhiệm kỳ đầu tiên, Tổng thống Mỹ đã phát động chiến tranh thương mại với Trung Quốc, khi tăng thuế nhập khẩu lên 25% với 350 tỷ USD hàng hóa nước này.
Hà Thu (theo Reuters)