"Tôi cảm ơn những người lính và chỉ huy Wagner đã chọn phương án đúng đắn là dừng ở lằn ranh cuối cùng, không để huynh đệ tương tàn và xảy ra đổ máu", Tổng thống Nga Vladimir Putin nói trong bài diễn văn dài 5 phút vào đêm 26/6.
Ông Putin đưa ra một số lựa chọn cho các thành viên Wagner là "tiếp tục phụng sự đất nước bằng cách ký hợp đồng với Bộ Quốc phòng Nga hay cơ quan thực thi pháp luật khác, trở về với gia đình và bạn bè hoặc tới Belarus nếu muốn".
"Kẻ thù của Nga muốn cảnh huynh đệ tương tàn nổ ra, trong đó có các phần tử tân phát xít tại Kiev và những người bảo trợ phương Tây của họ, cũng như những tên phản bội đất nước. Chúng muốn những người lính Nga bắn giết lẫn nhau", ông Putin nói.
Tổng thống Putin tuyên bố vụ nổi loạn của Wagner cuối tuần trước "dù sao cũng sẽ bị dập tắt", song ông chọn phương án mà mình cho là tối ưu để "tránh đổ máu nghiêm trọng".
"Các bên cần thời gian, đặc biệt để những ai phạm sai lầm có thể thức tỉnh, nhận ra hành vi của họ không được xã hội chấp nhận, hành động phiêu lưu đó chỉ chuốc lấy hậu quả thảm khốc và hủy diệt đất nước", ông Putin nói.
Tổng thống Nga Vladimir Putin phát biểu tại Điện Kremlin ngày 26/6. Ảnh: AFP
"Những kẻ tổ chức vụ nổi loạn đã phản bội đất nước và nhân dân, lôi kéo đồng đội phạm tội, lừa dối và đẩy họ vào chỗ chết", Tổng thống Putin nói, song không đề cập trực tiếp đến Yevgeny Prigozhin, lãnh đạo tập đoàn Wagner và là người điều quân tham gia vụ nổi loạn ngày 24/6.
Tổng thống Nga khẳng định mọi thành phần xã hội Nga trong sự kiện vừa qua đã thể hiện lập trường kiên quyết ủng hộ trật tự hiến pháp, đồng thời nhận định vụ nổi loạn khiến dân Nga thêm đoàn kết và có trách nhiệm hơn với đất nước.
"Tôi biết ơn tất cả quân nhân, thành viên cơ quan thực thi pháp luật và đơn vị đặc nhiệm, đặc biệt những người tham gia chống vụ nổi loạn", ông Putin nói. "Các phi công anh hùng, với lòng dũng cảm và sự hy sinh quên mình, đã ngã xuống để bảo vệ nước Nga trước bi kịch thảm khốc".
Bài phát biểu của Tổng thống Putin được phát vài tiếng sau khi Prigozhin cũng lần đầu lên tiếng kể từ vụ nổi loạn. Trùm Wagner tái khẳng định sự kiện ngày 24/6 là "biểu tình phản đối" và phủ nhận cáo buộc âm mưu lật đổ chính quyền.
Tổng thống Joe Biden ngày 26/6 cho biết còn quá sớm để nhận định tình hình liên quan vụ Wagner nổi loạn sẽ diễn biến ra sao trong tương lai, song khẳng định Mỹ sẽ đảm bảo rằng "các đồng minh và đối tác của chúng tôi liên kết chặt chẽ trong theo dõi và phản ứng với tình hình".
Ông Biden cũng tuyên bố cần đảm bảo Nga không có cớ đổ lỗi cho phương Tây hoặc NATO. "Chúng tôi đã nói rõ rằng không liên quan vụ nổi loạn", ông Biden nói, nhận định đây là vấn đề nội bộ của Nga.
Hàng nghìn lính Wagner ngày 24/6 tiến vào lãnh thổ Nga sau khi ông Prigozhin cáo buộc Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergey Shoigu chỉ đạo vụ tập kích vào doanh trại của tập đoàn, gây thương vong lớn. Bộ Quốc phòng Nga bác thông tin này.
Wagner hành quân 780 km trong gần một ngày, chiếm cơ sở quân sự ở hai thành phố Rostov-on-Don và Voronezh ở miền nam nước Nga. Khi còn cách Moskva khoảng 200 km, Prigozhin quyết định rút quân để tránh đổ máu, sau khi đạt được thỏa thuận với Điện Kremlin thông qua trung gian là Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko.
Các hãng tin Nga cho biết cuộc điều tra Prigozhin của các cơ quan an ninh chưa khép lại, dù trùm Wagner đã đạt thỏa thuận với Điện Kremlin.
Vị trí các thành phố Rostov-on-Don, Voronezh và Moskva tại Nga. Đồ họa: Google Maps
Thanh Danh (Theo TASS, Reuters, CNN, AFP)