TS.BS. Phạm Thị Thu Hương - Bác sĩ Trưởng Nutrihome miền Bắc - cho biết khi nhìn thấy vóc dáng của trẻ mập mạp thì lúc đó trẻ có thể thừa cân và thậm chí béo phì. Vì vậy, chúng ta cần có giải pháp có thể phát hiện sớm trẻ ở mức độ dư cân mà chưa đến mức độ thừa cân hoặc béo phì. Để phát hiện sớm, bố mẹ cần theo dõi tốc độ tăng trưởng cân nặng và chiều cao.
Với trẻ em dưới 2 tuổi, bố mẹ thường đo cân nặng và chiều cao mỗi tháng một lần. Với trẻ trên 2 tuổi, bố mẹ sẽ đo 3 tháng một lần. Với trẻ em, theo dõi biểu đồ tăng trưởng là một giải pháp phát hiện sớm tốc độ tăng cân khi trẻ có tốc độ tăng cân nhanh và vượt xa mức sinh lý tiến tới đường tăng trưởng thừa cân. Bố mẹ cần cho trẻ đi khám để có những biện pháp can thiệp kịp thời.
Đối với những trẻ lớn, nếu như trẻ tăng cân vượt xa mức sinh lý, tăng cân liên tục và cân nặng hiện tại vượt trên 110% cân nặng nên có theo chiều cao thì trẻ đã dư cân và thừa cân. Như vậy, với trẻ càng nhỏ, tốc độ tăng cân sinh lý càng lớn, cũng như tốc độ tăng chiều cao rất nhiều so với trẻ lớn. Khi 6 tháng tuổi, trẻ có cân nặng gấp đôi mới sinh và đến một năm thì cân nặng của trẻ đã gấp 3 cân nặng mới sinh. Lúc này, cân nặng của trẻ trai có thể đạt 9,5 kg và cân nặng của trẻ gái đạt 9 kg. Sau đó, mỗi năm, trẻ tăng 2-2,5 kg.
Đối với tốc độ tăng trưởng của chiều cao, trẻ tăng chiều cao rất nhanh. Khi mới sinh, trẻ có chiều cao trung bình khoảng 50 cm, trong năm đầu, tốc độ tăng chiều cao của trẻ được 25 cm. Từ năm thứ 2, trẻ có thể tăng chiều cao 12 cm. Như vậy, đối với trẻ nam thì chiều cao trung bình lúc này là 88 cm, trẻ nữ là 86 cm. Từ năm thứ 3, chiều cao ở nam và nữ ở mức độ 96 cm và 94 cm. Từ năm thứ 4 trở đi, trẻ mỗi năm tăng 6,5 cm và đến khi dậy thì thì tốc độ tăng trưởng khác nhau nên không dựa vào công thức này.
Dựa vào công thức trên, bố mẹ có thể phát hiện sớm tình trạng thừa cân, chưa đến mức độ thừa cân, dư cân của con em. Trên cơ sỡ đó sẽ có những giải pháp giúp kiểm soát cân nặng, tránh thừa cân, béo phì.
Béo phì gây ra rất nhiều hậu quả. Thứ nhất, do tích lũy mỡ quá bất thường và có thể gây ra các rối loạn chuyển hóa. Đó là chuyển hóa đường như đái tháo đường, chuyển hóa mỡ gây rối loạn lipid máu và có thể gây ra những hậu quả là tăng huyết áp. Ngoài ra, thừa cân, béo phì còn có thể gây ra tình trạng trẻ dậy thì quá sớm, làm cho trẻ không phát triển chiều cao theo mong muốn. Như vậy, khi đến tuổi trưởng thành, trẻ có khả năng thấp hơn các bạn cùng trang lứa.
Thừa cân, béo phì còn để lại những hậu quả về sau như 70% trẻ thừa cân, béo phì nếu không được điều trị có thể trở thành béo phì khi trưởng thành.
Thư Kỳ