"Tôi đã sẵn sàng làm việc cùng các đồng nghiệp tại đảng Cộng hòa. Tôi nghĩ người dân Mỹ cũng thể hiện rõ là họ muốn thành viên đảng Cộng hòa sẵn sàng hợp tác với tôi", Tổng thống Joe Biden nói trong cuộc họp báo hôm 9/11, khi đề cập kết quả bầu cử giữa kỳ Mỹ.
Phát biểu được đưa ra trong bối cảnh cuộc cạnh tranh giữa đảng Cộng hòa và Dân chủ tại quốc hội Mỹ chưa ngã ngũ. Đảng Cộng hòa đã nhận được 206 trên tổng số 218 ghế cần thiết để kiểm soát Hạ viện, so với 187 ghế của đảng Dân chủ. Đảng Cộng hòa cũng đang dẫn trước tại Thượng viện với kết quả 49-48, so với mức 51 ghế cần thiết để giành thế đa số.
Tổng thống Biden trong cuộc họp báo tại Nhà Trắng hôm 9/11. Ảnh: AP.
Ông Biden tỏ ý hy vọng hai đảng có thể tiếp tục hợp tác để duy trì viện trợ cho Ukraine, đồng thời vạch ra giới hạn với một số vấn đề. "Tôi sẽ không ủng hộ bất kỳ đề xuất nào có thể khiến lạm phát tồi tệ hơn và tôi sẽ không rút khỏi những cam kết lịch sử mà chúng ta vừa đưa ra về ứng phó khủng hoảng khí hậu", Tổng thống Mỹ cho hay.
Tổng thống Biden cho rằng phe Dân chủ vẫn còn khả năng kiểm soát Hạ viện, nhưng kết quả sẽ rất sát nút.
Cử tri Mỹ ngày 8/11 đi bỏ phiếu giữa kỳ, bầu lại toàn bộ 435 ghế tại Hạ viện, 35 trong tổng số 100 ghế tại Thượng viện.
Sau cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, đảng Dân chủ kiểm soát lưỡng viện Mỹ và cả Nhà Trắng. Kết quả bầu cử giữa kỳ có thể tác động rất lớn đến hai năm còn lại trong nhiệm kỳ tổng thống của ông Biden cũng như xu hướng chính trị Mỹ.
Nếu đảng Cộng hòa thắng ở Hạ viện hoặc Thượng viện, hoặc giành quyền kiểm soát lưỡng viện, họ có thể chặn những chương trình nghị sự của ông Biden hay mở các cuộc điều tra với con trai Hunter của ông. Với thế đa số tại Thượng viện, phe Cộng hòa còn có thể chặn quyết định bổ nhiệm trong nội các hoặc lĩnh vực tư pháp, như ngăn đề cử của Tổng thống vào ghế trống tại Tòa án Tối cao.
Nếu đảng Cộng hòa kiểm soát lưỡng viện quốc hội, họ nhiều khả năng sẽ ngăn cản các nỗ lực hỗ trợ quân sự, tài chính cho Ukraine để tập trung hơn vào các vấn đề trong nước. Động thái này của Mỹ có thể gây hoài nghi với Kiev và các đồng minh châu Âu, cũng như tác động tới tinh thần đoàn kết của NATO, giữa lúc chiến sự ở Ukraine chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.
Vũ Anh (Theo CNN)