Tôi và nhiều bạn bè đồng nghiệp có thói quen khi mỏi mắt, cay mắt hoặc khó chịu sẽ nhỏ nước mắt sinh lý hoặc một vài loại dung dịch bổ mắt, dưỡng mắt hoặc bảo vệ mắt. Cách này có thực sự bảo vệ mắt và chăm sóc mắt không? Nó có giảm được tác dụng của ánh sáng xanh không? (Hạ Anh)
Trả lời:
Nếu bạn bị khô mắt và sử dụng nước mắt nhân tạo cần lưu ý rằng, nước mắt nhân tạo thực sự không phải một loại thuốc cần kê toa của bác sĩ. Tuy nhiên, trong nước mắt nhân tạo hoặc bất kỳ loại thuốc nhỏ mắt nào luôn có một thành phần gọi là tái nhược. Nếu bạn sử dụng nước mắt nhân tạo trong một thời gian dài, liên tục, theo thói quen thì chính thành phần tái nhược sẽ tác động ngược lại làm cho mắt bị khô thêm. Vì vậy, tốt nhất bạn nên đi khám để bác sĩ kiểm tra tình trạng mắt. Khô mắt cũng có nhiều mức độ và tùy thuộc vào mức độ đó, bác sĩ sẽ quyết định loại nước mắt nhân tạo phù hợp.
Nước mắt nhân tạo không có tác dụng chống lại ánh sáng xanh. Nó chỉ giúp làm dịu mắt và bổ sung thành phần nước mắt cho mắt. Ánh sáng xanh thuộc về phổ của ánh sáng nhìn thấy và bắt buộc phải có nó thì chúng ta mới nhận diện sự vật một cách toàn vẹn với đầy đủ màu sắc của nó. Về nguyên tắc vật lý, có thể sử dụng các loại kính hấp thụ hết các bước sóng đó, do vậy sẽ không còn ánh sáng xanh nữa. Nhưng chúng ta sẽ không nhận biết được màu xanh.
Như vậy, tất cả kính ngăn ánh sáng xanh thực chất chỉ làm giảm một phần ánh sáng xanh. Ngay cả màn hình của các loại máy tính và điện thoại thông minh cũng có chức năng lọc ánh sáng xanh, tức là giảm thiểu phát sinh ánh sáng xanh. Trong quá trình chúng ta nhận diện hình ảnh bình thường, chắc chắn trong đó phải có ánh sáng xanh và tỷ lệ chiếm 20-25%. Do đó, nếu sử dụng kính lọc, mức độ ánh sáng xanh sẽ giảm khoảng 5-10%.
Tóm lại, kính hay ứng dụng lọc ánh sáng xanh có tác dụng làm giảm tác hại chứ không phải là phương pháp thay thế triệt để. Vì vậy, không thể chủ quan cho rằng, đeo kính chống ánh sáng xanh thì yên tâm dùng điện thoại hoặc máy tính nhiều tiếng liên tục.
ThS.BS Phạm Huy Vũ Tùng
Chuyên Khoa Mắt, Khoa Khám Bệnh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM