Nhà xác ở thị trấn Jenin chật cứng người lúc 8h30 sáng 10/11. Bên ngoài, hàng chục thanh niên đội mũ lưỡi trai màu đen, mặc áo phông và quần jeans đứng lặng lẽ. Một số người mang súng, buộc dải băng Hamas màu xanh lá cây trên trán. Những người lớn tuổi hơn ngồi trước các tiệm đang đóng cửa.
Tay súng người Palestine chạy qua lốp xe cháy trong cuộc đối đầu với quân đội Israel ở Jenin ngày 9/11. Ảnh: AFP
Khi cánh cửa nhà xác hé mở, một thi thể quấn cờ xanh của Hamas nằm trên cáng được kéo ra ngoài. Một thiếu niên cầm súng chạm tay vào trán người chết, sau đó cùng 5 người khác vác cáng lên vai đi qua đám đông, dọc những con phố đầy rác để tới nhà Hamed Fayed, nơi phụ nữ trong nhà đang chờ.
Một lúc sau, thi thể thứ hai quấn cờ đen của tổ chức Islamic Jihad được đưa ra, tiếp đến là cái xác thứ ba, thứ tư và nhiều người nữa. Họ nằm trong số 19 người Palestine thiệt mạng ở Bờ Tây ngày 9/11, khi các cuộc đụng độ với Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) bùng nổ.
Bạo lực đang gia tăng ở Bờ Tây trong bối cảnh Israel thúc đẩy chiến dịch tấn công Dải Gaza, cách đó khoảng 80 km. Kể từ 7/10, ngày Hamas mở chiến dịch đột kích quy mô lớn vào Israel, binh sĩ IDF đã bắn chết 167 người Palestine ở Bờ Tây, 8 người nữa bị người định cư Israel giết hại. Theo Liên Hợp Quốc, ba người Israel ở khu vực này thiệt mạng do bị người Palestine tấn công.
Thị trấn Jenin là thành trì của nhóm Hamas cùng Islamic Jihad ở khu Bờ Tây, nằm ngoài tầm kiểm soát của Chính quyền Palestine ở Ramallah. IDF hồi tháng 7 từng mở một chiến dịch truy quét lớn vào trại tị nạn ở Jenin, khiến bạo lực bùng phát và âm ỉ suốt mùa hè. Mức độ khốc liệt của các cuộc đụng độ tăng lên đáng kể trong tháng qua.
"Những ngày này, tôi chứng kiến cảnh tượng chưa từng thấy trong đời", Ayman Zaid, điều dưỡng trong bệnh viện chính ở Jenin, nơi nhiều người chết và bị thương được đưa đến vào tối 9/11, nói. "Họ đưa người tới lúc 20h. Trước đó, không ai có thể tới bệnh viện khi giao tranh vẫn nổ ra dữ dội. Người chết và bị thương nằm trên phố".
Hamed Fayed, 19 tuổi, sáng 9/11 bị bắn trong cuộc đọ súng giữa Hamas và IDF tại những con phố nhỏ hẹp cách bệnh viện 500 m. Hàng xóm của Fayed cho hay IDF bắt đầu tiến vào thị trấn trong đêm, rồi rút về doanh trại vào sáng sớm.
"Họ đến trong ba tiếng, vũ trang tận răng. Chúng tôi đã chống lại, nhưng họ có cả máy bay không người lái (UAV), loại vũ khí thực sự nguy hiểm", một người bạn của Fayed cho hay. "Đa số người chết do UAV, nhưng cũng có lúc chúng tôi giao chiến tầm gần với lính Israel. Hamed tìm cách nã đạn vào một tay súng bắn tỉa Israel, nhưng bị anh ta bắn trúng".
Lễ tang những người chết trong vụ đụng độ giữa người Palestine và Israel ở Jenin, Bờ Tây, ngày 10/11. Ảnh: AFP
Người này mô tả Hamed là "bạn nối khố" và là một "chiến binh can trường, không bao giờ sợ hãi".
"Cái chết của cậu ấy tiếp thêm sức mạnh cho chúng tôi, chúng tôi cầm vũ khí để tử vì đạo. Cậu ấy là người may mắn bởi đã trở thành người tử vì đạo", người bạn này tuyên bố. "Đây cũng là mong muốn của tôi, chúng tôi đều mong được chết như vậy".
Trên dây đeo súng của anh ta có viết một đoạn kinh Koran của Hồi giáo. Trên băng đạn dán hình một người "tử vì đạo" khác.
Tình báo Israel cho biết để ngăn chặn các vụ tấn công tiếp tục xảy ra, những chiến dịch truy quét của IDF ở Bờ Tây là "cần thiết". Lính Israel đã bắt giam 1.000-2.000 người từ ngày 7/10, trong đó đa số là thành viên Hamas, theo IDF. Một quan chức IDF cho hay những người đang bị giam ở Bờ Tây "có âm mưu tấn công Israel".
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cam kết tiêu diệt Hamas và hạ sát thủ lĩnh cũng như các quan chức Hamas nếu cần thiết để ngăn nguy cơ vụ tấn công ngày 7/10 tái diễn.
Lúc xác Fayed được đưa về gần nhà, trong con hẻm chật hẹp vang lên tiếng khóc nức nở. Thi thể nhanh chóng được đưa vào nhà giữa nước mắt của người thân. Bên ngoài, bạn bè Fayed bắn chỉ thiên, sau đó đưa thi thể của người này tới nghĩa trang.
Các tay súng Hamas ở Bờ Tây tuyên bố những thành viên ở Dải Gaza là "anh em" của mình và sẽ không "khoanh tay đứng nhìn" khi Israel tấn công vùng đất này.
Vị trí Dải Gaza và Bờ Tây cùng thị trấn Jenin. Đồ họa: Britannica
Điều này khiến giới chức Israel lo ngại một làn sóng bạo lực mới sẽ bùng lên ở Bờ Tây. Dù chỉ hiện diện tại vài khu vực nhỏ ở Bờ Tây, Hamas và Islamic Jihad vẫn có thể triển khai lượng lớn tay súng để thực hiện các vụ tấn công hay đụng độ với Israel.
Hàng trăm, thậm chí hàng nghìn người, trong đó nhiều thanh niên mang súng, đã diễu hành cùng thi thể những người chết qua trung tâm thị trấn Jenin sáng 10/11. Áp phích về những người "tử vì đạo" phủ kín mọi mảng tường, cùng lời ca ngợi về cái chết của họ.
Gần như góc phố nào trong thị trấn cũng có những nhóm thanh niên cầm súng đứng canh, đa số đeo dải băng màu xanh của Hamas hay màu đen của Islamic Jihad.
Sau cuộc diễu hành, các nhà thờ Hồi giáo chật kín người cầu nguyện. Bên ngoài nhà thời al-Ansar, những người đàn ông lớn tuổi và trẻ con xếp hàng cầu nguyện dưới bức tường lỗ chỗ đạn. Những khẩu súng trường được dựng vào tường, khi chủ nhân của chúng quỳ gối, cúi đầu cầu nguyện.
"Chúng tôi đã chứng kiến cảnh ông cha, anh em, con cháu mình bị giết", một tay súng 30 tuổi, gia nhập Hamas từ năm 17 tuổi, nói. "Tôi muốn đi du lịch, muốn tự do, muốn sống cuộc đời của mình. Tôi muốn làm giáo viên. Nhưng thay vào đó, chúng tôi lại đang cầm súng và Thượng đế sẽ phù hộ chúng tôi chiến thắng".
Hai tay súng trên đường phố Jenin ngày 10/11. Ảnh: AFP
Trong buổi cầu nguyện, bài giảng của giáo sĩ bị ngắt quãng khi một chiếc máy bay không người lái vo ve trên đầu. Giáo sĩ này không lên án Israel, mà chỉ trích quyết liệt những cường quốc Arab vì đã "phản bội Gaza".
"Không thể trông cậy vào các lãnh đạo Arab trong cuộc giải phóng Gaza. Họ là đồng lõa của Israel, là kẻ thù thực sự", ông nói. "Chúng ta sẽ tự giải phóng Gaza. Bây giờ chúng ta đã biết rằng Israel chỉ là kẻ thù yếu như sên".
Hồng Hạnh (Theo Guardian)