Chuck Jenkins, cảnh sát trưởng lâu năm của hạt Frederick, bang Maryland, là một trong số đó. "Tôi sẵn sàng ủng hộ tổng thống 100%", Jenkins, 68 tuổi, thành viên đảng Cộng hòa, nói. "Tôi muốn làm nhiều hơn nữa, trong khuôn khổ pháp luật".
Viễn cảnh đó đang gieo rắc nỗi sợ hãi trong cộng đồng người nhập cư và thu hút nhiều quan điểm trái chiều từ cư dân ở hạt Frederick, nơi đã ủng hộ đảng Dân chủ trong hai cuộc bầu cử tổng thống gần đây nhất.
Cảnh sát trưởng Richard Jones ở Ohio, một trong những quan chức hành pháp ủng hộ nhiệt thành kế hoạch trục xuất người nhập cư trái phép của ông Trump. Ảnh: AP
Nhưng Jenkins, người từng được Fox News xếp vào danh sách 10 cảnh sát trưởng có quan điểm nhập cư cứng rắn nhất quốc gia, coi việc ông Trump sắp trở lại Nhà Trắng là cơ hội để có cách tiếp cận quyết đoán hơn.
Đối với nhiều cảnh sát trưởng địa phương khác cũng có quan điểm cứng rắn với người nhập cư, thời của họ đã tới.
Trong khi chính quyền Trump sắp nhậm chức đã nói họ sẽ tăng cường lực lượng Thực thi Di trú và Hải quan Mỹ (ICE) và sử dụng quân đội để đẩy nhanh quá trình trục xuất, chính phủ liên bang vẫn cần hỗ trợ từ cảnh sát địa phương tại các thành phố và bang xa biên giới.
Nhóm chuyển giao của ông Trump đang tìm kiếm những không gian mới mà họ có thể biến thành trung tâm giam giữ ngắn hạn gần các thành phố lớn do đảng Dân chủ điều hành, nơi hầu hết những người nhập cư bất hợp pháp sinh sống. Nhóm cũng cân nhắc loạt thay đổi quy định để trao cho cảnh sát trưởng nhiều quyền hạn hơn trong vấn đề này, theo những người tham gia vào quá trình lập kế hoạch.
Nhóm công tác của Tổng thống đắc cử đang hướng đến mục tiêu mở rộng "chưa từng có" một chương trình liên bang bị hủy bỏ vào năm 2012 trao cho cảnh sát trưởng và các cơ quan khác một số quyền hạn nhất định vốn thuộc về ICE, theo các nguồn thạo tin.
Theo chương trình đó, được gọi là 287(g), nhóm hướng đến việc khôi phục lại một "mô hình lực lượng đặc nhiệm" cho phép các sĩ quan cảnh sát địa phương thẩm vấn và bắt những người không phải công dân Mỹ bị tình nghi vi phạm luật nhập cư.
Tom Homan, quan chức được ông Trump chọn làm "trùm kiểm soát biên giới" trong chính quyền mới, ủng hộ mô hình này vì nó giúp giới chức phát hiện và bắt những người nhập cư trái phép thường xuyên hơn, qua đó răn đe những người di cư khác đang có ý định đến Mỹ.
Theo một kế hoạch đang được xem xét, hàng tỷ USD ngân sách liên bang mà chính quyền hiện tại chi trả cho các tổ chức phi lợi nhuận và thành phố vì giúp đỡ người di cư mới đến biên giới sẽ được chuyển cho các cơ quan thực thi pháp luật địa phương để bắt và giao nộp người nhập cư trái phép cho ICE.
Các cố vấn của ông Trump có ý định trừng phạt các thành phố được coi là nơi trú ẩn của người nhập cư bằng cách cắt khoản tiền tài trợ liên bang có thể lên tới hàng tỷ USD cho những địa phương này.
Jonathan Thompson, giám đốc điều hành Hiệp hội Cảnh sát trưởng Quốc gia, cho biết nhóm của ông có kế hoạch sớm gặp các thành viên trong nhóm chuyển giao với hy vọng tìm hiểu thêm về phạm vi, chi phí và thời gian thực hiện kế hoạch trục xuất.
Theo quan điểm của Thompson, dòng người nhập cư những năm gần đây đã "tạo ra áp lực rất lớn lên lực lượng thực thi pháp luật" không chỉ ở địa phương mà còn trên phạm vi cả nước.
"Nó gây ra hỗn loạn ở rất nhiều cộng đồng", ông nói, thêm rằng cảnh sát bang và địa phương, đặc biệt là những cảnh sát trưởng sẽ đóng vai trò quan trọng trong kế hoạch của Tổng thống đắc cử.
Nhiều cảnh sát trưởng bảo thủ trên khắp nước Mỹ, từ Texas đến California cho đến những khu vực đảng Cộng hòa kiểm soát ở vùng Đông Bắc, tuyên bố họ đã sẵn sàng tăng cường sức mạnh cho ICE và 6.000 sĩ quan của cơ quan này.
Khi được hỏi liệu ông có tán thành việc trục xuất hàng loạt hay không, cảnh sát trưởng Richard Jones từ hạt Butler, Ohio, nói ông "chắc chắn ủng hộ".
"Người dân Mỹ cũng vậy. Mọi người đã chán ngấy chuyện này rồi", ông nói.
"Chúng tôi đã chuẩn bị sẵn chỗ, họ sẽ cần đến chúng ngay trong ngày đầu tiên", Jones nhấn mạnh, đề cập tới các cơ sở có thể được sử dụng làm nơi giam những người nhập cư trái phép bị ICE bắt.
Trong nhóm các cảnh sát trưởng ủng hộ ông Trump háo hức với kế hoạch trục xuất có cả những người tự nhận mình "cảnh sát trưởng hiến pháp", tin rằng họ có nhiệm vụ bảo vệ người dân khỏi sự can thiệp quá mức của chính quyền liên bang.
Nhóm của họ, được gọi là Hiệp hội Cảnh sát trưởng và Sĩ quan Hòa bình theo Hiến pháp, có quan điểm rằng nhiều người nhập cư đã được đưa vào Mỹ để tăng phiếu cho đảng Dân chủ trong các cuộc bầu cử.
"Đó là lý do đảng Dân chủ muốn nhiều người nhập cư tới đây", Richard Mack, giám đốc điều hành nhóm, nói.
Tuy nhiên, theo luật, những người nhập cư trái phép hoặc người xin tị nạn đều không có quyền bỏ phiếu và sẽ bị trừng phạt nghiêm khắc nếu đi bầu cử bất hợp pháp. Các chuyên gia bầu cử khẳng định gian lận bỏ phiếu trong nhóm những người không phải công dân Mỹ là cực kỳ hiếm.
Mack cho biết cảnh sát trưởng sẽ đóng vai trò nổi bật trong các cuộc trục xuất hàng loạt của Tổng thống đắc cử và ước tính 2.000 người có thể tham gia.
"Chúng tôi thực sự đang thúc đẩy điều đó trên toàn quốc. Cảnh sát trưởng phải tham gia vào các cuộc trục xuất", ông quả quyết.
Ông Trump nói rằng kế hoạch trục xuất của ông là cần thiết sau khi ước tính có 5,7 triệu người nhập cư bất hợp pháp vào Mỹ dưới chính quyền Tổng thống Joe Biden.
Ông Trump phát biểu tại Sierra Vista, Arizona, bên bức tường biên giới với Mexico, hôm 22/8. Ảnh: AP
Ông tuyên bố những người mới đến này đẩy tỷ lệ tội phạm lên mức cao, chiếm việc làm của người Mỹ và khiến giá nhà tăng. Nhưng dữ liệu thống kê cho thấy tỷ lệ người nhập cư phạm tội thấp hơn so với công dân Mỹ và các nhà phân tích cho biết người nhập cư sẵn lòng làm những công việc lương thấp mà nhiều người Mỹ tránh xa.
Dù vậy, nhiều cử tri cảm thấy các chính sách biên giới thời Biden đang gây căng thẳng cho các thị trấn và trường học trên khắp đất nước. Trong cuộc bầu cử tháng 11, nhập cư là mối quan tâm hàng đầu của họ, chỉ đứng sau kinh tế.
Kristin Graziano, cảnh sát trưởng hạt Charleston, một đảng viên Dân chủ, cho rằng chương trình trục xuất làm tổn hại đến mối quan hệ với cộng đồng người nhập cư và gây tốn kém quá nhiều.
"Tội phạm đã giảm trong ba năm liên tiếp tại hạt của chúng tôi", bà nói. "Chúng tôi không có nhiều vụ bắt người nhập cư phạm tội".
Claudia Hernandez, cố vấn tại Ủy ban các Vấn đề Nhập cư hạt Frederick, cho biết kế hoạch trục xuất cứng rắn của Tổng thống đắc cử Trump đang khiến nhiều người nhập cư lo ngại, kể cả những người vào Mỹ hợp pháp.
"Việc có một cảnh sát trưởng đồng tình với chính sách đó càng khiến chúng tôi càng lo ngại hơn", Hernandez, 36 tuổi, nói.
Một số người nhập cư không giấy tờ trở nên lo lắng đến mức không đồng ý tới văn phòng gặp Hernandez, mà muốn trao đổi trực tuyến qua Zoom, vì lo rằng cảnh sát có thể bắt họ trên phố.
Khi được phản ánh về điều này, cảnh sát trưởng Jenkins cho hay ông không muốn làm người nhập cư phải sợ hãi, lưu ý rằng ưu tiên hàng đầu của ông Trump là trục xuất các thành viên băng đảng và tội phạm nhập cư.
Nhưng ông cũng nhấn mạnh rằng người nhập cư bất hợp pháp không nên tới Mỹ, lặp lại quan điểm của Tổng thống đắc cử. "Bạn biết đấy, tôi là một công dân Mỹ và chúng ta không thể tiếp tục cho phép hàng trăm nghìn, thậm chí hàng triệu người tự do vào đất nước mình", cảnh sát trưởng này nói.
Vũ Hoàng (Theo WSJ, AFP, Reuters)