"Thế giới từng kinh hoàng khi chứng kiến dân thường ở Bucha bị sát hại một năm trước. Tôi cảm thấy vô cùng phẫn nộ", Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida nói ngày 21/3 tại thị trấn Bucha, tây bắc thủ đô Kiev, Ukraine. "Tôi muốn thay mặt người dân Nhật gửi lời chia buồn đến các nạn nhân. Nhật Bản sẽ tiếp tục hỗ trợ Ukraine với nỗ lực cao nhất để khôi phục hòa bình".
Ukraine tháng 4/2022 cáo buộc lực lượng Nga "thảm sát dân thường" khiến khoảng 400 người thiệt mạng tại Bucha. Moskva cho rằng những hình ảnh về các thi thể là "dàn dựng", cáo buộc Kiev đứng sau các hành động khiêu khích "thô bỉ và bất chấp đạo lý" ở Bucha.
Thủ tướng Kishida sau đó đến Kiev, gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Ông tái khẳng định cam kết hỗ trợ Ukraine và mời ông Zelensky dự hội nghị thượng đỉnh G7 vào tháng 5. Lãnh đạo Nhật Bản gọi chiến dịch của Nga tại Ukraine là "hành động thái quá làm lung lay nền tảng trật tự quốc tế".
Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida (trái) bắt tay Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Cung điện Mariinsky, Kiev, ngày 21/3. Ảnh: AFP
Tổng thống Zelensky mô tả Thủ tướng Kishida là "người bảo vệ mạnh mẽ cho trật tự quốc tế và người bạn lâu năm của Ukraine. Ông kêu gọi Nhật Bản tham gia vào quá trình tái thiết hậu chiến ở Ukraine và cho biết sẽ dự thượng đỉnh G7 qua kết nối video.
Ông Kishida tuyên bố Nhật Bản sẽ cung cấp hỗ trợ trị giá 7,1 tỷ USD cho Ukraine như đã cam kết. Tokyo sẽ phân bổ 30 triệu USD thông qua các quỹ ủy thác của NATO để giúp Ukraine mua trang bị phi sát thương. Ông còn công bố một gói hỗ trợ không hoàn lại mới trị giá 470 triệu USD cho năng lượng và các lĩnh vực khác của Ukraine.
Ông Kishida là lãnh đạo cuối cùng thuộc nhóm G7 thăm Kiev kể từ khi Nga mở chiến dịch tại Ukraine tháng 2/2022. Tổng thống Mỹ Joe Biden cuối tháng 2 bất ngờ đến Kiev và gặp ông Zelensky, cam kết về "sự ủng hộ vững chắc" cho nước này ngay trước thời điểm chiến sự tròn một năm. Trước đó, lãnh đạo 5 nước khác thuộc G7 là Canada, Pháp, Đức, Italy, Anh cũng đã tới thăm Kiev.
Chuyến thăm Ukraine của ông Kishida được giữ bí mật đến phút chót vì lý do an ninh. Thay vì rời Ấn Độ sau chuyến thăm hai ngày để trở về Nhật Bản, ông Kishida tới Ba Lan và đi tàu hỏa đến Kiev ngày 21/3. Các lãnh đạo Nhật Bản hiếm khi di chuyển đến những khu vực có rủi ro an ninh cao và việc thực hiện một chuyến thăm không báo trước cũng ít xảy ra.
Mỹ ủng hộ chuyến thăm của ông Kishida. Cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng Jake Sullivan nói Nhật Bản là quốc gia đi đầu trong hỗ trợ Ukraine tự vệ trước chiến dịch của Nga. Bộ Ngoại giao Nhật Bản cho biết Thủ tướng Kishida sẽ gặp người đồng cấp Ba Lan Mateusz Morawiecki trước khi về nước ngày 23/3.
Như Tâm (Theo Bloomberg, Reuters)