"Mọi người ở đó, họ không phải là những xác chết", Marmo kéo khẩu trang xuống, nói với giọng đau đớn khi đi giữa khoảng 20 thi thể trong tầng hầm nhà tang lễ Daniel J. Schaefer ở quận Brooklyn, New York. "Họ là cha, là mẹ, là bà. Họ không phải những xác chết. Họ là con người".
Giống như nhiều nhà tang lễ ở New York và khắp thế giới, doanh nghiệp của Marmo đang trong cơn khủng hoảng, khi anh cố gắng đáp ứng nhu cầu tăng cao do Covid-19, đại dịch đã làm hơn 1.400 người tử vong chỉ riêng tại New York. Hai chiếc điện thoại di động và điện thoại bàn ở văn phòng của Marmo liên tục đổ chuông. Ngay khi bắt máy, anh đã phải xin lỗi các gia đình vì mình chỉ có thể trả lời ngắn gọn và van nài họ hãy xin bệnh viện giữ lại thi thể người thân càng lâu càng tốt.
Nhà tang lễ của anh đủ khả năng phục vụ 40-60 trường hợp một lần. Tuy nhiên, vào sáng qua, họ tiếp nhận tới 185 trường hợp.
"Đây là tình trạng khẩn cấp", anh nói. "Chúng tôi cần trợ giúp".
Các nhà tang lễ đang rơi vào tình thế mắc kẹt, giữa một bên là các bệnh viện quá tải muốn giải phóng thi thể bệnh nhân, còn bên kia là các lò hoả táng và nghĩa trang đã kín lịch trong ít nhất 1-2 tuần.
Marmo có khoảng 20 thi thể đang được bảo quản trên các xe đẩy và xếp trên các kệ ở tầng hầm, cùng chục thi thể khác ở nhà nguyện phụ. Cả hai nơi này đều có hệ thống điều hoà làm lạnh.
Anh ước tính hơn 60% số thi thể này là người tử vong do nhiễm nCoV. "Thật không thể tưởng tượng nổi", Marmo nói.
Các bệnh viện ở New York đang phải sử dụng xe đông lạnh để trữ xác và Marmo cũng đang cố gắng tìm thuê xe đông lạnh cho nhà tang lễ của mình. Một công ty hét giá 6.000 USD/tháng, những nơi khác từ chối vì không muốn xe của mình trữ xác chết.
Thậm chí khi đã thuê được một chiếc xe tải, Marmo cũng không biết để nó ở đâu. Anh đang tự hỏi không biết sở cảnh sát bên kia đường có cho anh sử dụng lối đi của họ hay không. Anh cũng đang hy vọng Cơ quan Bảo vệ Môi trường sẽ dỡ bỏ các quy định giới hạn giờ hoạt động của các lò hoả táng, giúp giảm tải lượng thi thể còn tồn đọng.
"Tôi cần ai đó giúp mình", anh nói. "Họ có thể chuyển cho tôi một chiếc xe đông lạnh hoặc chỉ cho tôi cách bố trí một xe tải đông lạnh mà tôi có thể trông coi và giám sát".
Patrick Kearns, giám đốc một nhà tang lễ ở quận Queens, cho hay ngành công nghiệp này chưa bao giờ trải qua tình cảnh như hiện nay. Gia đình ông từng chuẩn bị tinh thần tiếp nhận một lượng lớn thi thể khi xảy ra vụ khủng bố 11/9, nhưng quá nhiều nạn nhân mất tích giữa các đống đổ nát và điều họ dự đoán đã không tới.
Bây giờ, điều đó đang xảy ra. Nhà tang lễ của ông Kearns chỉ nằm cách bệnh viện Elmhurst, điểm nóng Covid-19 của New York, vài phút lái xe. Suốt 15 ngày đầu của tháng 3, 4 nhà tang lễ của gia đình ông tiếp nhận 15 thi thể mỗi ngày, nhưng sang nửa sau của tháng, con số tăng lên 40 trường hợp.
Giống như Marmo, Kearns đã chuyển một nhà nguyện nhỏ thành phòng đông lạnh tạm thời để trữ xác. Các nhà tang lễ khác cho hay họ cũng chuẩn bị áp dụng biện pháp tương tự.
Số ca tử vong tăng cao vào thời điểm các cuộc tụ tập đông người bị cấm, khiến người đã khuất ra đi trong cô quạnh. Một gia đình ở nghĩa trang Green-Wood Cemetery, quận Brooklyn, tuần này đứng cạnh dải dây phong toả màu vàng và thả hoa hồng xuống quan tài của một người thân. Một gia đình khác ở quận Queens tiễn biệt người thân qua cửa sổ xe hơi. Tại một nghĩa trang ở quận Bronx, người thân bị cấm dự lễ an táng, người chủ trì tang lễ đứng bên ngôi mộ và chụp ảnh gửi cho họ.
Jackie McQuade, giám đốc nhà tang lễ Schuyler Hill, phải rất khó khăn để thuyết phục các gia đình về những quy định này. Một nghĩa trang mà cô hợp tác đã khoá cổng ngăn gia đình và bạn bè của người đã khuất vào trong, chỉ có cô và một linh mục được phép có mặt tại địa điểm chôn cất. Cô đã chụp ảnh lễ hạ quan tài, hy vọng gia đình họ an lòng.
"Chúng tôi sẽ phát điên nếu đó là một trong những người thân của mình", cô nói.
Marmo cho hay anh hiếm khi ngủ được vì căng thẳng, lo lắng mình sẽ quên một nhiệm vụ nhỏ nhưng quan trọng nào đó, như tháo nhẫn ra khỏi tay của một thi thể trước khi đưa đi hoả táng.
Hôm nay, anh dự kiến tổ chức lễ tang nhỏ cho một tài xế tàu điện ngầm ở New York, người thiệt mạng khi giúp hành khách sơ tán khỏi một đoàn tàu cháy. Nhà nguyện chính sẽ chỉ kê 10 ghế ngồi, xếp thành hai hàng, mỗi ghế cách nhau 2 mét. Đó những gì anh có thể làm, theo hướng dẫn về cách biệt cộng đồng.
"Anh ấy xứng đáng được tổ chức một tang lễ ở Canyon of Heroes", Marmo cho hay, đề cập đến đoạn đường vinh danh những người hùng ở khu Broadway, hạ Manhattan. "Anh ấy sẽ không thể có một tang lễ như thế. Thật tồi tệ".
Anh Ngọc (Theo AP)