Tại thành phố Chicago hôm 20/1, một đôi vợ chồng nâng ly champagne ở tòa Tháp và Khách sạn Quốc tế Trump để chúc mừng tân tổng thống Mỹ, người vừa đưa ra cam kết "làm sạch" chính phủ trong bài diễn văn nhậm chức. Tại Palm Harbor, bang Florida, một người đàn ông 62 tuổi ở nhà và xem lễ nhậm chức. Ông thấy chán nản khi tổng thống mới có cái nhìn đen tối về đất nước, theo Wall Street Journal.
Trên toàn nước Mỹ, người dân có những phản ứng trái ngược nhau lúc nghe bài diễn văn nhậm chức của ông Trump. Người phản đối nói họ chẳng mấy phấn khởi khi nghe những lời lẽ từ ông. Nhưng mặt khác, người ủng hộ lại khen ngợi bài diễn văn là tràn đầy hy vọng và đánh dấu một khoảnh khắc huy hoàng trong đời sống nước Mỹ.
Ngay lúc Trump phát biểu nhậm chức, cách đó vài tòa nhà, những người biểu tình phản đối ông đã xô xát với cảnh sát.
'Bài diễn văn tuyệt vời'
Trong bài diễn văn, ông Trump nêu bật cam kết thúc đẩy và bảo vệ việc làm, lợi ích của công nhân Mỹ, đồng thời cố gắng giảm nhẹ tình trạng chia rẽ từng khuấy động suốt chiều dài cuộc vận động tranh cử.
"Dù người da đen, da vàng hay da trắng, tất cả chúng ta đều có chung dòng máu đỏ của những người yêu nước. Tất cả chúng ta đều thụ hưởng những quyền tự do vinh quang giống nhau và chúng ta đều nghiêng mình chào lá cờ Mỹ vĩ đại", Trump nói. Trước đó, ông cũng nhấn mạnh: "Chúng ta chia sẻ một trái tim, một mái nhà và một định mệnh vinh quang... Khi bạn mở cửa trái tim với lòng yêu nước, sẽ không có chỗ cho định kiến". Câu nói này làm nhiều người ủng hộ ông sau đó chia sẻ rằng nó khiến họ thấy tâm đắc.
Phần lớn bài diễn văn, hơn 58%, đề cập đến các chủ đề dân tộc, theo phân tích từ Wall Street Journal. Khoảng 16% tập trung vào vai trò của chính phủ và gần 9% đề cập đến công bằng xã hội.
"Tôi cho rằng đó là bài diễn văn tuyệt vời", Janet Clarke, người cùng thưởng thức chai rượu champagne với chồng trong khi xem buổi lễ nhậm chức từ sảnh tòa Tháp và Khách sạn Quốc tế Trump ở Chicago, nói.
"Bài diễn văn thực sự rất thẳng thắn", Clarke cho hay. Nhà nghiên cứu bệnh học đến từ thành phố Decatur, bang Illinois, này đã thuê một phòng tại khách sạn của ông Trump để ăn mừng lễ nhậm chức. Bà khẳng định: "Ông ấy đã vạch trần rất nhiều khiếm khuyết của chính phủ và cam kết xóa bỏ chúng. Ông ấy đã thể hiện bản chất thẳng thắn".
Lo lắng
Người biểu tình phản đối Tổng thống Mỹ Trump ở Washington D.C
Tại Palm Harbor, bang Florida, ông Paul Ford, nhân viên thu mua thuộc một doanh nghiệp, có phản ứng khác hẳn. "Tôi không bao giờ thích cách miêu tả tiêu cực về vị thế đất nước", Ford nói, đồng thời thêm rằng ông thấy buồn chán trước giọng điệu mang tính dân túy trong bài diễn văn.
"Làm sao mà tất cả chúng ta, người dân trên khắp nước Mỹ, từ bờ Đại Tây Dương đến bờ Thái Bình Dương, đều có cuộc sống tốt đẹp hơn được?" ông nói. "Tôi thấy điều đó khá mâu thuẫn với những người ông ấy đề cử vào nội các..., không ai trong số họ dường như đại diện cho người dân bình thường".
Ford cho biết ông không tìm ra bất cứ điểm gì trong các phát biểu của Tổng thống Trump khiến ông thấy cảm tình. "Nói chung, tôi lo lắng", ông chia sẻ.
Những lời hô hào của ông Trump về việc siết chặt nhập cư và vấn đề biên giới với Mexico trong các cuộc vận động tranh cử cũng khiến Raul Martinez, người kinh doanh các cửa hàng miễn thuế ở Nogales, bang Arizona, bất an. Ông chuyên bán nhu yếu phẩm cho những người Mexico sang Mỹ mua sắm và những người Mỹ đi sang thăm viếng Mexico.
"Ông ấy đang hủy hoại mối quan hệ giữa chúng ta với Mexico. Ông ấy công kích đối tác thương mại lớn nhất của ta", Martinez nói trong lúc xem lễ nhậm chức từ sảnh một khách sạn. "Chúng ta phải giúp nhau mạnh mẽ hơn. Chúng ta phải là láng giềng tốt".
Martinez, một người ủng hộ đảng Cộng hòa, nói ông không thể miễn cưỡng bỏ phiếu cho Trump. Ông cũng không bỏ phiếu cho Clinton.
Trong bài diễn văn, Trump đã nhắc đến cam kết trước đó của ông về nỗ lực hành động để chống lại "chủ nghĩa khủng bố Hồi giáo cực đoan".
Suroor Raziuddin, một người mẹ hai con, theo đạo Hồi, 44 tuổi, ở Los Angeles, cho hay cụm từ đó lập tức khiến bà chú ý. Ông Barack Obama từng né tránh tối đa sử dụng cụm từ này trong thời gian ông làm tổng thống dù bị phe Cộng hòa chỉ trích. Nhưng Tổng thống Trump ngay lập tức thiết lập một giọng điệu khác, Raziuddin bình luận.
"Đây là điềm báo rất xấu. Dường như chúng sẽ đi thụt lùi sau tất cả bước tiến mà chúng ta đạt được kể từ vụ tấn công khủng bố 11/9", Raziuddin, người đã bỏ phiếu cho Clinton trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ, nói.
"Ông ấy luôn muốn đỗ lỗi cho toàn thể đạo Hồi", Raziuddin nhận xét về Tổng thống Trump.
Thấu hiểu nỗi lòng
Trong một bài diễn văn tập trung chủ yếu vào các vấn đề trong nước, Trump khẳng định: "Mọi quyết định được đưa ra đều vì lợi ích của công nhân và các gia đình Mỹ". Ông cũng thêm rằng "Washington thịnh vượng" nhưng người dân "không được cùng hưởng sự giàu có đó... Thiết chế cầm quyền chỉ bảo vệ chính nó chứ không bảo vệ người dân".
"Tôi thích câu này! Hãy đặt nước Mỹ lên trên hết và hãy luôn như vậy", Samme Engelson, 39 tuổi, chủ một doanh nghiệp nhỏ ở Battle Mountain, bang Nevada, trả lời phỏng vấn qua email.
Engelson đặc biệt ấn tượng với những từ ngữ ông Trump nhấn mạnh những điểm tương đồng giữa người Mỹ và chỉ trích các chính trị gia.
Theo Robert Lee, chủ cửa hàng súng Rockingham Guns & Ammo ở Rockingham, hạt Richmond, bang Bắc Carolina, bài diễn văn của Tổng thống Trump khiến ông thấy như được thấu hiểu nỗi lòng lần đầu tiên trong nhiều năm.
Lee cho biết công việc kinh doanh của ông đã sa sút đến 70% kể từ trước khi cuộc suy thoái kinh tế toàn cầu nổ ra vào năm 2008, trong khi đó, mức phi bảo hiểm y tế lại tăng gấp ba. Hạt Richmond có tỷ lệ người nghèo lên đến 28%, gấp đôi mức trung bình cả nước Mỹ. Việc làm tại thị trấn nơi Lee sinh sống ngày càng khan hiếm.
"Ông ấy biết người dân Mỹ trong quá khứ đã bị gạt sang bên lề. Ông ấy nhìn thấy tình cảnh thực sự của chúng tôi", Lee nhận xét.
Bernie Fertall, 70 tuổi, chủ nhà hàng Pasta Shoppe ở Monessen, bang Pennsylvania, nhấn mạnh ông tin tưởng đất nước cuối cùng sẽ đoàn kết quanh tân tổng thống.
"Tôi cảm thấy ổn và tôi tự tin rằng ông ấy sẽ tạo ra thay đổi", Fertall nói khi ông cùng 20 thực khách dùng bữa trưa tại cửa hàng, xem Tổng thống Trump phát biểu trên 5 chiếc tivi.
Đội chiếc mũ đỏ in câu khẩu hiệu "Khiến nước Mỹ vĩ đại trở đại", Fertall chăm chú dõi theo bài phát biểu của ông Trump và vỗ tay khi Tổng thống Mỹ tuyên bố: "Thời khắc này là của các bạn. Nó thuộc về các bạn".
Fertall cho hay trong cuộc bầu cử tổng thống vừa qua, lần đầu tiên ông bỏ phiếu cho một ứng viên đảng Cộng hòa và ông đã đăng ký làm cử tri đảng Cộng hòa cách đây ít ngày.
Fertall hy vọng các chính sách Tổng thống Trump thực thi sẽ giúp mở cửa trở lại hai nhà máy nhiệt điện gần khu vực ông sinh sống cũng như đưa các ngành sản xuất khác trở lại phía nam Pittsburgh, bang Pennsylvania.
Kevin de León, Chủ tịch Thượng viện bang California, một thành viên đảng Dân chủ, gọi bài diễn văn của ông Trump là "hiếu chiến, quân phiệt và nặng tính dân tộc chủ nghĩa".
Bang California đang chuẩn bị để đối đấu với chính quyền mới về các vấn đề nhập cư và môi trường.
"Điều cốt yếu là chúng ta cần đưa đất nước gắn kết với nhau. Tôi hy vọng ông ấy sẽ làm như vậy. Tuy nhiên, với những gì tôi đọc và nghe thấy cho đến nay, đất nước sẽ càng thêm chia rẽ", ông Kevin de León nói.
Song tinh thần yêu nước trong bài diễn văn của ông Trump đánh đúng tâm lý Casey Cox. "Tôi nghĩ bài diễn văn thật tuyệt vời. Ông ấy muốn đất nước này vĩ đại đối với mọi người", Cox, một hưu trí ở Clearwater, bang Florida, đồng thời là cử tri đảng Cộng hòa, nhận xét.
Cox cho biết ông cảm thấy phấn chấn bởi chủ nghĩa yêu nước mạnh mẽ trong những lời phát biểu của Trump đến nỗi thỉnh thoảng, ông rớm lệ.
"Tôi nghĩ đất nước sẽ mạnh mẽ hơn dưới thời Trump. Tôi thích bài diễn văn. Tôi rất hạnh phúc với những gì tôi được nghe hôm nay", Cox bày tỏ.
Cox cho hay những lời phát biểu Tổng thống Trump đưa ra về việc khôi phục quyền lực cho nhân dân khiến ông đồng cảm. Ông cho rằng quyết tâm của Trump về việc chấm dứt "cảnh chết chóc" đang đối mặt với nhiều người dân Mỹ, chẳng hạn tình trạng tội phạm ở vùng nội đô và việc các nhà máy bị đóng cửa, đặc biệt mạnh mẽ. "Tôi thực sự nghĩ ông ấy sẽ gánh vác tốt công việc của mình".
Xem thêm: Toàn văn phát biểu nhậm chức của Donald Trump
Hồng Vân