Bộ Quốc phòng Nga ngày 17/5 thông báo 265 binh sĩ Ukraine cố thủ tại nhà máy gang thép Azovstal, phía nam Mariupol, trong đó có 51 người bị thương nặng, đã hạ vũ khí đầu hàng và được sơ tán đến khu vực do lực lượng Nga kiểm soát.
Azovstal, cơ sở được ví như pháo đài phòng thủ cuối cùng ở Mariupol, thất thủ sau khi chính phủ Ukraine thông báo lực lượng của họ tại Mariupol "đã hoàn thành nhiệm vụ chiến đấu" và cho phép chỉ huy các đơn vị phòng thủ tại Azovstal thực hiện những gì cần thiết để "cứu mạng binh sĩ".
Quân nhân Nga kiểm tra binh sĩ Ukraine đầu hàng tại nhà máy gang thép Azovstal, Mariupol ngày 17/5. Video: BQP Nga.
Reuters cho biết ít nhất 7 xe buýt chở binh sĩ Ukraine đầu hàng, trong đó một số người không phải là thương binh, đã rời nhà máy Azovstal dưới sự hộ tống của lực lượng Nga. Hiện chưa rõ còn bao nhiêu binh sĩ bên trong nhà máy Azovstal.
Video do Bộ Quốc phòng Nga công bố cho thấy các binh sĩ Ukraine không mang vũ khí được kiểm tra trước khi lên xe, một số nằm trên cáng. Chưa rõ số phận các binh sĩ Ukraine đã đầu hàng, cũng như liệu lực lượng Nga hoặc phe ly khai có đồng ý trao trả tất cả họ hay không.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky khẳng định sẽ tìm mọi cách để giải cứu các binh sĩ này, có thể bằng trao đổi tù binh Nga
Giới chuyên gia phương Tây nhận định cứ điểm Azovstal thất thủ "đánh dấu việc Nga kiểm soát hoàn toàn Mariupol, cột mốc quan trọng của một trong những trận giao tranh đẫm máu nhất" từ khi xung đột tại Ukraine nổ ra.
Họ cũng đánh giá đây là một trong những chiến thắng lớn nhất của lực lượng Nga sau khi phát động chiến dịch quân sự đặc biệt nhằm "phi quân sự và phi phát xít hóa Ukraine".
Thiết giáp thuộc đơn vị vũ trang của phe ly khai thân Nga hộ tống đoàn xe buýt chở binh sĩ Ukraine đầu hàng rời nhà máy Azovstal ngày 17/5. Ảnh: Reuters.
Kiểm soát Mariupol giúp Nga thiết lập hành lang trên bộ từ bán đảo Crimea qua vùng đông nam Ukraine tới biên giới. Điều này cũng giúp Nga rút bớt lực lượng vây hãm nhà máy Azovstal để chuyển sang hoạt động tại các khu vực khác trong trung tâm công nghiệp miền đông Ukraine.
Michel Olhagaray, cựu phó đô đốc Pháp từng giữ chức giám đốc một trung tâm nghiên cứu quân sự cấp cao, nhận định Azovstal thất thủ là sự kiện mang lại giá trị biểu tượng cho Nga cao hơn mặt quân sự.
"Tổng thống Vladimir Putin bây giờ có thể tuyên bố chiến thắng ở Donbass. Tuy nhiên, các đơn vị phòng thủ tại Azovstal đã kìm chân được lực lượng Nga suốt 82 ngày, do đó Ukraine cũng có thể tuyên bố họ đạt được lợi thế", ông Olhagaray nhận định. "Cả Nga và Ukraine có thể coi đây là chiến thắng của họ về phương diện khác nhau".
Khi chiến sự bước sang ngày thứ 83, giao tranh tiếp diễn ở các khu vực khác tại Ukraine. Bộ Quốc phòng Nga thông báo lực lượng nước này đã chặn đứng đợt phản công của hai tiểu đoàn bộ binh cơ giới Ukraine gần khu dân cư Vishnevoe, tỉnh Zaporizhzhia.
"Kết quả của đợt phản công vô ích này là 26 xe tăng Ukraine cùng 12 xe chiến đấu bộ binh bị phá hủy, 100 binh sĩ Ukraine bị hạ", cơ quan này cho biết. Ukraine chưa bình luận về thông tin.
Lực lượng Nga tập kích hai tiểu đoàn cơ giới Ukraine gần Vishnevoe, tỉnh Zaporizhzhia trong video công bố ngày 17/5. Video: BQP Nga.
Thành phố Lviv, miền tây Ukraine, sáng sớm 17/5 rung chuyển bởi những tiếng nổ lớn. Thống đốc tỉnh Lviv cho biết các cơ sở đường sắt và quân sự xung quanh Yavoriv, phía tây thành phố Lviv, đã bị lực lượng Nga tập kích.
Bộ Quốc phòng Nga sau đó thông báo lực lượng nước này phóng tên lửa hành trình Kalibr nhằm vào mục tiêu gần ga tàu Starichi ở tỉnh Lviv, nơi tập kết của lực lượng dự bị Ukraine cũng như khí tài từ Mỹ và châu Âu trước khi lên đường tới Donbass.
Nga cũng phóng tên lửa tấn công các đơn vị dự bị của Ukraine vừa hoàn thành khóa huấn luyện tại Akhtyrka, tỉnh Sumy và Desna, tỉnh Chernihiv.
Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW), có trụ sở tại thủ đô Washington của Mỹ, nhận định Nga có thể rút lực lượng khỏi tỉnh Kharkov nhằm bảo vệ biên giới, ngăn Ukraine tập kích tuyến hậu cần quan trọng ở Belgorod.
"Họ có thể tìm cách kiểm soát các vị trí có lợi trên lãnh thổ Ukraine để ngăn đối phương sử dụng pháo phản lực tập kích Belgorod, thành phố đóng vai trò quan trọng trong tuyến hậu cần của Nga phục vụ chiến dịch quân sự đặc biệt", báo cáo của ISW có đoạn.
Tỉnh trưởng Kursk Roman Starovoit thông báo làng Alekseyvka ở huyện Glushkovsky, miền tây nước Nga, bị Ukraine tập kích bằng vũ khí cỡ nòng lớn khiến ba ngôi nhà và một trường học bị phá hủy. Chưa rõ thiệt hại trong vụ tập kích.
Cục diện chiến trường đông Ukraine sau hơn 80 ngày giao tranh. Bấm để xem chi tiết.
Trong khi giao tranh trên thực địa diễn ra giằng co, Mykhailo Podolyak, cố vấn Tổng thống Ukraine kiêm trưởng đoàn đàm phán của nước này, thông báo các cuộc đàm phán với Nga bị đình trệ và cáo buộc Moskva có "tư duy rập khuôn".
Ông Podolyak nói hai bên chưa đạt được bất cứ tiến bộ hay thay đổi đáng kể nào trên bàn đàm phán từ cuộc gặp tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ hồi cuối tháng 3.
Thứ trưởng Ngoại giao Andrey Rudenk cũng xác nhận đàm phán với Ukraine không tiến triển, song cho rằng nguyên nhân là do Kiev rút khỏi tiến trình hòa đàm và không phản hồi dự thảo hiệp ước do Nga đưa ra.
Cao ủy Liên Hợp Quốc về người tị nạn (UNHCR) tới nay ghi nhận hơn 6,2 triệu người Ukraine rời đất nước sau ngày 24/2, thời điểm Nga mở chiến dịch quân sự.
Cao ủy Liên Hợp Quốc về nhân quyền (OHCHR) cũng cho biết tổng cộng 7.814 dân thường thương vong ở Ukraine, trong đó 3.752 người chết và 4.062 người bị thương, nhưng cảnh báo con số thực tế có thể cao hơn nhiều.
Nguyễn Tiến (Theo AP, Zvezda)