Bà cho biết các bệnh viện Nga có tất cả mọi thứ họ cần để vượt qua khủng hoảng, từ khẩu trang cho đến máy thở. "Không có lý do gì để hoảng sợ", Golikova nói.
Một tuần sau, bác sĩ của một trong những bệnh viện hàng đầu Moskva lặng lẽ viết thư cho tổ chức từ thiện y tế Sozidaniye để yêu cầu giúp đỡ. Ông cho biết bệnh viện thiếu "vật tư và thiết bị dùng một lần" để điều trị bệnh nhân nguy kịch.
Tổng thống Nga Putin tại ngoại ô Moskva ngày 2/4. Ảnh: Reuters.
"Chúng ta đã quen nhìn cuộc sống qua lăng kính màu hồng", Elena Smirnova, người đứng đầu tổ chức từ thiện Sozidaniye, nói. "Họ không thể che giấu tình hình thêm nữa".
Trong nhiều tuần, Covid-19 đã tạo lợi thế tuyên truyền cho Kremlin. Trong khi nhiều nước phương Tây đang "gục ngã", Nga dường như bất khả chiến bại, ghi nhận chưa đến 100 ca mới mỗi ngày cho đến cuối tháng ba, mặc dù họ có biên giới dài hơn 4.000 km với Trung Quốc.
Họ cho rằng kết quả này là nhờ Putin đã sớm đóng biên với Trung Quốc, cùng với nỗ lực xét nghiệm rộng rãi và truy dấu lịch sử tiếp xúc. Điện Kremlin tự tin đến mức họ điều các máy bay chở hàng hỗ trợ tới Italy, Serbia và cả Mỹ, thể hiện rằng Nga đã dự trữ rất nhiều khẩu trang và máy thở nên có thể chia sẻ với các nước kém may mắn hơn.
Thị trưởng Moskva Sergei Sobyanin, cựu chánh văn phòng của Putin, ngày 24/3 nói với Tổng thống số người nhiễm thực tế có thể cao hơn đáng kể dữ liệu chính thức. Vài ngày sau, ông ra lệnh cho tất cả người dân thành phố ở nhà.
Tuy nhiên, Điện Kremlin vẫn hạ thấp mức độ nghiêm trọng của vấn đề. "Thực tế, dịch không hoành hành mạnh ở Nga", phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitri S. Peskov nói với phóng viên ngày 26/3.
Nhưng những dấu hiệu gần đây cho thấy Nga khó có thể tránh khỏi ảnh hưởng nặng nề của đại dịch và sự tự tin ban đầu đã phai nhạt. Số ca nhiễm liên tục tăng mạnh, Nga ghi nhận hơn 21.000 ca nhiễm và 170 người chết. Moskva là tâm dịch với hơn 13.000 ca, nhiều cơ sở y tế trở thành ổ dịch.
Số ca nhiễm mới gia tăng gần đây ở Trung Quốc phản ánh mức độ nghiêm trọng của tình hình tại Nga. Giới chức Thượng Hải phát hiện hàng chục ca ngoại nhập đi cùng một chuyến bay từ Moskva đến Thượng Hải ngày 10/4. Giới chức Trung Quốc đang cố dập ổ dịch ở thành phố Tùy Phân Hà, sát biên giới với Nga, nơi ghi nhận nhiều ca nhiễm là công dân Trung Quốc trở về từ Nga.
"Chúng ta có rất nhiều vấn đề, chúng ta không có thành tựu để khoe và cũng không có lý do để làm việc đó. Chắc chắn không thể lơi lỏng cảnh giác", Putin nói với các quan chức cấp cao trong cuộc họp trực tuyến ngày 13/4. "Chúng ta chưa qua đỉnh dịch, ngay cả ở Moskva".
Tổng thống nói rằng những tuần tới sẽ quyết định cuộc chiến chống dịch tại nước này vì tình hình "đang thay đổi từng ngày và không phải theo hướng tốt hơn". Theo ông, giới chức cần "xem xét mọi kịch bản về diễn biến tình hình, thậm chí phức tạp nhất và bất thường nhất".
Putin cảnh báo nhân viên y tế làm việc quá tải và thiếu đồ bảo hộ, thừa nhận hệ thống y tế Nga có thể bị đẩy đến giới hạn và chính phủ cần phải làm nhiều hơn.
Truyền thông nhà nước Nga cũng bắt đầu thừa nhận mức độ nghiêm trọng. Kênh Channel 1 cuối tuần trước chiếu hình ảnh hàng dài xe cứu thương bên ngoài bệnh viện ở Moskva và nói về "áp lực khổng lồ tăng lên mỗi ngày", cảnh báo Moskva có thể thiếu y tá nghiêm trọng.
Để đối phó dịch, chính phủ đã huy động thêm nhân viên y tế, giáo viên trường y, nhà nghiên cứu, sinh viên y khoa sau đại học và cung cấp khóa huấn luyện trực tuyến cho 1,1 triệu nhân viên y tế. Khoảng 33 tỷ rouble (449 triệu USD) được giải ngân để chuẩn bị thêm 95.000 giường bệnh.
Nga đã thực hiện 1,4 triệu xét nghiệm nCoV, trở thành một trong những "quốc gia dẫn đầu" về số người được xét nghiệm, Phó Thủ tướng Tatyana Golikova nói. Giới chức Nga khẳng định kết quả xét nghiệm chính xác 98%. Tuy nhiên, một số chuyên gia bày tỏ lo ngại về chất lượng. Một bác sĩ tuần trước cho biết có thể có tới 30% xét nghiệm cho kết quả âm tính giả.
Tại bệnh viện lâm sàng thành phố số 52 ở tây bắc Moskva, bác sĩ Aleksandr Vanyukov cho biết họ vẫn còn đủ đồ bảo hộ. Nhưng ông ngày càng mất hy vọng rằng Moskva sẽ tránh được số phận như các thành phố phương Tây, một phần vì người dân dường như không nghiêm túc tuân thủ yêu cầu ở nhà.
"Khi tất cả mọi người còn nghiêm túc thực hiện 'cách biệt cộng đồng' thì có vẻ chúng ta còn khống chế được tình hình", Vanyukov nói. Nhưng nếu tốc độ lây lan hiện tại tiếp tục, Nga "có nguy cơ sớm rơi vào tình trạng giống New York".
"Chúng ta sẽ chìm sâu trong khủng hoảng", ông nói.
Phương Vũ (Theo NYTimes/AFP)