Bộ Quốc phòng Ukraine cuối tuần trước đăng ảnh một máy bay không người lái (UAV) Geran-2 của Nga mang theo hộp chứa modem 4G gắn SIM, pin và ăng tên thu phát sóng được dán bằng băng dính bên ngoài phi cơ.
Một công ty phát triển UAV của Ukraine cho biết SIM 4G gắn trên UAV này sử dụng mạng viễn thông Ukraine, dường như được Nga sử dụng để truyền dữ liệu theo dõi vị trí rơi của mảnh vỡ, thu thập thông tin dẫn đường bổ sung qua mạng di động hoặc thực hiện phép đo từ xa để điều chỉnh nhiệm vụ bay trong thời gian thực.
Công ty này nhận định đây là nguyên mẫu UAV thử nghiệm, chưa phải sản phẩm sản xuất loạt của Nga. Geran-2 là UAV được Nga phát triển từ mẫu Shahed-136 của Iran và liên tục được cải tiến, bổ sung tính năng mới trong quá trình thực hiện các cuộc tập kích vào Ukraine.
UAV Geran-2 Nga gắn modem lắp SIM 4G của Ukraine. Ảnh: BQP Ukraine
Các biên tập viên Howard Altman và Tyler Rogoway của Drive nhận định Nga lắp 4G cho UAV Geran-2 có thể nhằm tận dụng mạng viễn thông của Ukraine để cung cấp vị trí máy bay, khắc phục tình trạng gián đoạn định vị và lỗi GPS. Đây có thể là cải tiến khi Nga đang cố gắng đối phó chiến thuật chặn sóng GPS của Ukraine đối với Geran-2.
UAV có thể sử dụng dữ liệu di động để thay thế hoặc bổ sung cho các hình thức kết nối truyền thống, trong đó có tín hiệu GPS. Điều này rất có lợi khi UAV hoạt động tại khu vực đô thị, nơi có mật độ phủ sóng di động dày đặc, trong khi những hình thức liên kết dữ liệu khác như kết nối vệ tinh bị hạn chế nghiêm trọng.
"Tận dụng kết nối di động khi có thể trong suốt chuyến bay, đặc biệt những mẫu UAV tầm xa như Shahed-136, cho phép đơn vị vận hành liên tục nhận dữ liệu cập nhật về vị trí và trạng thái của chúng. Kết nối này không liên tục, song không phải vấn đề", theo Altman và Rogoway.
Các đơn vị vận hành UAV có thể theo dõi phương tiện theo thời gian thực, dù có thể không thường xuyên, để đảm bảo chúng tới được mục tiêu hoặc đến rất gần đó. Nếu UAV ngừng truyền về dữ liệu, chúng có thể đã bị bắn hạ. Điều này sẽ cung cấp thông tin về tuyến bay an toàn theo thời gian thực để phục vụ các đợt tấn công tiếp theo.
Nếu UAV bay đến mục tiêu đã định khi kết nối với mạng di động, đơn vị vận hành có thể kết luận phương tiện đã đánh trúng mục tiêu. Khi có thông tin này, lực lượng phóng UAV sẽ nhanh chóng đánh giá mức độ thành công của đợt tập kích và quyết định có tấn công tiếp hay không.
Modem lắp SIM 4G của Ukraine cùng pin dự phòng trên UAV Geran-2 của Nga. Ảnh: BQP Ukraine
UAV Geran-2 lắp modem 4G có thể kết hợp với hệ thống giám sát điện tử lắp trên máy bay, từ đó thu được tín hiệu riêng biệt của các tổ hợp phòng không Ukraine và vị trí của chúng qua mạng di động. Đây là dữ liệu đơn giản, nhưng nếu nhiều UAV hoạt động trên khu vực cùng cung cấp thông tin, lực lượng Nga có thể tính toán để phát hiện vị trí của các tổ hợp như radar phòng không.
"Tuy nhiên, chức năng này đi kèm nhược điểm lớn. Lợi thế lớn nhất của UAV Geran-2 là phát ra ít bức xạ điện tử, bay theo lộ trình định sẵn và không có cảm biến. Lắp hệ thống liên lạc di động khiến UAV phát ra tín nhiệu nhận biết, làm lộ vị trí của máy bay và cho phép phòng không đối phương hạ chúng dễ hơn", Altman và Rogoway nhận định.
Nguyễn Tiến (Theo Drive)