Telegraph tuần này dẫn lời nhiều binh sĩ Ukraine trên tiền tuyến nói rằng vị trí của họ gần đây thường xuyên bị phương tiện bay không người lái cỡ nhỏ (drone) thả lựu đạn hơi cay. Ihor, chỉ huy đơn vị trinh sát Ukraine gần thành trì Chasov Yar, cho biết "gần như mọi vị trí trong khu vực mặt trận của chúng tôi đều bị đối phương thả một hoặc hai quả lựu đạn hơi cay mỗi ngày".
"Do chúng tôi đào sâu bám trụ, đối phương không thể tấn công bằng pháo hoặc drone mang bộc phá", Ihor nói. "Cách duy nhất để Nga tập kích thành công chúng tôi là dùng hơi cay".
Dù không gây chết người hay lập tức làm mất khả năng chiến đấu, các vụ tập kích kiểu này thường gây hoảng loạn. "Binh sĩ Ukraine theo bản năng sẽ bỏ chạy rồi bị tấn công bằng vũ khí thông thường", Ihor cho biết.
Binh sĩ Ukraine khai hỏa súng Maxim trong công sự ở tỉnh Donetsk tháng 6/2023. Ảnh: AP
Mikhail, chỉ huy đơn vị bộ binh đang bám trụ tại làng Rabotino thuộc tỉnh Zaporizhzhia, cho biết "mặt nạ phòng độc cứu mạng chúng tôi". Các binh sĩ tại đây được yêu cầu luôn mang theo mặt nạ.
Trung úy Slava thuộc đơn vị triển khai gần Lyman, tỉnh Donetsk, cũng cho biết một số đơn vị Ukraine trong khu vực này hứng chịu các đợt tấn công bằng hơi cay "gần như mỗi ngày".
Giới chuyên gia phương Tây cho rằng lực lượng Nga đang sử dụng lựu đạn K-51 chứa hơi cay. Theo một tài liệu huấn luyện của Ukraine mà Telegraph đã thu được, Nga từng áp dụng chiến thuật này trong giao tranh gần Bakhmut cuối năm ngoái. Nga khi đó thả ba quả lựu đạn hơi cay vào công sự của Ukraine. Khi các binh sĩ Ukraine chạy khỏi đó, họ bị pháo binh và drone mang bộc phá của Nga tấn công.
Tài liệu huấn luyện của Ukraine yêu cầu các binh sĩ ở yên tại chỗ và chịu đựng trong vài phút đầu tiên khi tiếp xúc với hơi cay, thay vì bỏ vị trí chiến đấu. Tài liệu viết rằng tác dụng của hơi cay sẽ yếu đi sau vài phút.
Tuy nhiên, vấn đề phức tạp nằm ở chỗ không phải lúc nào binh sĩ Ukraine cũng có thiết bị bảo hộ, thậm chí nếu có thì loại vật tư này có chất lượng rất kém. "Chúng tôi có mặt nạ phòng độc, nhưng phần lớn là những mẫu từ thời Liên Xô và không hiệu quả lắm", Ihor nói.
Binh sĩ Ukraine huấn luyện tiến công vị trí đối phương tại thao trường ở tỉnh Kharkov hồi tháng 2. Ảnh: AA
Lực lượng Nga từng công bố thông tin sử dụng lựu đạn hơi cay tập kích vị trí Ukraine. Trong cuộc phỏng vấn chiếu trên kênh Pervyy Kanal của Nga tháng 5/2023, một quân nhân nước này cho biết "đối phương nghĩ rằng mặt nạ phòng độc sẽ giúp họ tránh được đòn tập kích, song thứ đó không giúp ích được gì".
Nga gần đây tăng cường tiến công trên nhiều khu vực dọc theo chiến tuyến dài 1.000 km trong lúc Ukraine cạn dần đạn pháo vì viện trợ quân sự nhỏ giọt từ phương Tây. Tổng thống Volodymyr Zelensky ngày 7/4 kêu gọi Mỹ phê duyệt thêm viện trợ quân sự và cảnh báo Ukraine có thể thất bại nếu không có nó.
Quan chức tỉnh Donetsk do Nga bổ nhiệm ngày 5/4 cho biết các đơn vị nước này đã tới ngoại ô Chasov Yar, trung tâm hậu cần và thành trì quan trọng do Ukraine kiểm soát ở phía tây Bakhmut. Nếu giành được Chasov Yar, Nga sẽ tăng thêm áp lực lên Kramatorsk, đô thị lớn cuối cùng mà Ukraine còn kiểm soát ở vùng Donbass.
Nguyễn Tiến (Theo BI, Telegraph, AFP, Reuters)