"Chúng tôi nghĩ rằng Nga và Trung Quốc muốn tạo ra một trật tự thế giới. Nhưng đây là trật tự đã và sẽ phi tự do, trái ngược với trật tự mà các nước trên thế giới xây dựng trong 7 thập kỷ qua", phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price cho biết hôm 23/2.
Khi được hỏi về mối quan hệ đối tác "không giới hạn" vừa được nâng cấp giữa Nga và Trung Quốc tháng này, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ thể hiện "quan ngại lớn".
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price tại Washington hồi tháng 3/2021. Ảnh: Reuters.
Price kêu gọi Trung Quốc thực hiện nghĩa vụ thúc giục Tổng thống Nga Vladimir Putin giảm leo thang căng thẳng trong khủng hoảng Ukraine. "Bạn sẽ phải hỏi Trung Quốc xem liệu họ có sử dụng ảnh hưởng đáng kể của mình với Nga để làm điều đó hay không", phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ nói thêm.
Trung Quốc đã kêu gọi các bên liên quan khủng hoảng Ukraine kiềm chế và đề nghị tôn trọng chủ quyền, độc lập và toàn vẹn lãnh thổ của bất cứ quốc gia nào. Bắc Kinh đồng thời cũng thúc giục Washington tôn trọng, giải quyết các yêu cầu của Moskva về đảm bảo an ninh.
Các chuyên gia Mỹ nhận định Trung Quốc đang lo ngại quan hệ thương mại của họ với châu Âu có thể chịu tác động từ các hành động của Nga với Ukraine. Tuần trước, các nhà phân tích cho rằng Trung Quốc sẽ hỗ trợ Nga về mặt ngoại giao và kinh tế nếu xảy ra chiến dịch quân sự ở Ukraine, song không hỗ trợ quân sự.
Mỹ, Anh, Liên minh châu Âu, Canada, Nhật Bản và Australia đã công bố lệnh trừng phạt Nga sau khi Thượng viện nước này phê duyệt đề xuất điều binh ra nước ngoài, động thái mở đường để Moskva đưa quân sang hai khu vực ly khai Donetsk và Lugansk ở miền đông Ukraine, đã được Putin công nhận độc lập.
Tổng thống Nga hôm 22/2 nói rằng quyết định điều quân "tùy thuộc vào tình hình thực địa". Thủ tướng Latvia Krisjanis Karins ngày 23/2 thông báo Nga đưa quân vào vùng ly khai tại miền đông Ukraine nhưng không đưa ra bằng chứng. Trước đó cùng ngày, Ngoại trưởng Anh nói rằng "không có bằng chứng rõ ràng" cho thấy Nga đã điều quân và nói tình hình hiện nay "mơ hồ".
Khi được hỏi liệu có áp đặt biện pháp trừng phạt với Nga hay không, Trung Quốc tuyên bố "trừng phạt chưa bao giờ là cách giải quyết vấn đề hiệu quả và triệt để". Bắc Kinh cũng chỉ trích Mỹ "gia tăng căng thẳng "và "gây hoảng loạn" trong khủng hoảng Ukraine.
Khu vực chính phủ và phe ly khai kiểm soát ở miền đông Ukraine. Đồ họa: NY Times.
Xem thêm:
- Năm câu hỏi sau khi Putin công nhận vùng ly khai Ukraine
- Công nhận hai vùng ly khai Ukraine, Putin muốn gì?
- Nga sẽ làm gì tiếp theo tại Ukraine?
Ngọc Ánh (Theo Reuters)