"Do hoạt động quân sự của Nga gia tăng bất thường và đáng lo ngại gần biên giới Ukraine, công dân Mỹ đang ở Belarus hoặc cân nhắc đến Belarus nên lưu ý rằng tình hình không thể lường trước và căng thẳng đang gia tăng trong khu vực", Bộ Ngoại giao Mỹ đăng khuyến cáo đi lại hôm 14/2.
Cơ quan này cũng cảnh báo khả năng "xảy ra các hành vi quấy rối nhắm vào người nước ngoài" tại Belarus. "Do tính biến động ngày một tăng của tình hình, công dân Mỹ được khuyến cáo không nên đến Belarus", Bộ Ngoại giao Mỹ nhấn mạnh. "Công dân Mỹ tại Belarus nên rời đi ngay lập tức bằng phương tiện riêng hoặc thương mại".
Khuyến cáo nói thêm chính phủ Mỹ có thể bị hạn chế khả năng cung cấp các dịch vụ khẩn cấp cho công dân ở Belarus do ảnh hưởng từ "hạn chế của chính phủ Belarus đối với số lượng nhân viên đại sứ quán Mỹ".
Thông cáo được Bộ Ngoại giao Mỹ đưa ra cùng ngày nước này tuyên bố tạm dừng hoạt động tại đại sứ quán ở thủ đô Kiev, Ukraine, và chuyển về thành phố Lviv, gần biên giới với Ba Lan.
NATO hồi đầu tháng cho biết Nga đã điều khoảng 30.000 binh sĩ và vũ khí hiện đại đến Belarus để tập trận, giữa lúc căng thẳng leo thang xung quanh Ukraine. Phương Tây cũng lo ngại Belarus có thể "cho phép Nga dùng lãnh thổ phục vụ một cuộc tấn công vào Ukraine", nhưng Minsk bác bỏ. Belarus phía bắc giáp Nga, phía nam giáp Ukraine.
Nga là đồng minh chủ chốt của Belarus. Moskva từng hỗ trợ chính quyền Tổng thống Alexander Lukashenko đối phó các cuộc biểu tình bùng phát thành bạo loạn năm 2020. Lukashenko gần đây tuyên bố Belarus sẵn sàng tham chiến nếu đồng minh Nga bị tấn công.
Căng thẳng giữa Nga và phương Tây leo thang khi Mỹ cùng đồng minh cáo buộc Nga tập trung hơn 100.000 quân sát Ukraine với ý định tấn công nước này. Nga nhiều lần bác cáo buộc, khẳng định mọi hoạt động quân sự sát biên giới phía tây là vấn đề nội bộ và chỉ nhằm diễn tập trước mối đe dọa từ kịch bản NATO mở rộng sang phía đông, đồng thời chỉ trích Mỹ và đồng minh phóng đại nguy cơ chiến tranh.
Trong cuộc họp hôm qua, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã nhất trí với đề xuất của Ngoại trưởng Sergei Lavrov về tiếp tục nỗ lực ngoại giao nhằm tìm giải pháp cho khủng hoảng Ukraine. Cùng ngày, Tổng thống Mỹ Joe Biden và Thủ tướng Anh Boris Johnson thống nhất rằng cánh cửa ngoại giao quan trọng vẫn để ngỏ cho khủng hoảng Ukraine và hoan nghênh các cuộc đàm phán đang diễn ra giữa Moskva với các nước NATO.
Tuy nhiên, các cuộc thảo luận giữa hai bên hiện đều không đem lại đột phá. Mỹ, Anh và một loạt nước khác như Na Uy, New Zealand, Australia đã khuyến cáo công dân lập tức rời Ukraine. Ảnh vệ tinh thương mại do hãng Maxar công bố hôm 11/2 cho thấy Nga tiếp tục tăng cường lực lượng quân sự ở miền tây đất nước, bán đảo Crimea và Belarus.
Kiev cho rằng những tuyên bố của phương Tây có thể gây hoảng loạn diện rộng và yêu cầu đưa ra bằng chứng chắc chắn cho thấy Nga đang lên kế hoạch tấn công nước này trong những ngày tới. Tổng thống Ukraine Zelenskiy kêu gọi người dân treo cờ và cùng hát quốc ca vào ngày 16/2, thời điểm một số cơ quan truyền thông phương Tây dự đoán Nga "sẽ tấn công".
Xem thêm:
- 5 câu hỏi về khủng hoảng Ukraine
- Thế trận của Nga quanh Ukraine
- Ba tháng khủng hoảng Nga - Ukraine tăng nhiệt
Ngọc Ánh (Theo Reuters)