Tờ Washington Post hôm 29/3 dẫn nguồn tin từ Bộ Quốc phòng và Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết chính phủ nước này những ngày qua đã bí mật thông qua kế hoạch chuyển giao lô khí tài trị giá hàng tỷ USD cho Israel, trong đó có hơn 1.800 quả bom Mk. 84 nặng 900 kg và 500 quả bom Mk. 82 nặng 200 kg.
Gói vũ khí cũng bao gồm 25 tiêm kích tàng hình F-35 cùng linh kiện với tổng giá trị 2,5 tỷ USD. Đợt chuyển giao số chiến đấu cơ đã được quốc hội Mỹ phê duyệt năm 2008, nên chính quyền Tổng thống Joe Biden không cần phải thông báo lại với cơ quan này.
Tiêm kích F-35A Mỹ diễn tập tại đảo Guam trên Thái Bình Dương hồi năm 2021. Ảnh: Không quân Mỹ
Mỹ là đồng minh thân cận của Israel, cung cấp khoảng 3,8 tỷ USD viện trợ quân sự mỗi năm cho nước này. Washington cũng ủng hộ mạnh mẽ Tel Aviv sau khi xung đột tại Dải Gaza bùng phát cuối tháng 10/2023, đã chuyển giao cho đồng minh lượng lớn đạn dược, hệ thống phòng không để đối phó lực lượng Hamas.
Tuy nhiên, quan hệ hai nước gần đây rạn nứt trong bối cảnh Washington nhiều lần chỉ trích Tel Aviv gây ra thương vong lớn về dân thường ở Dải Gaza. Mỹ cũng phản đối kế hoạch mở chiến dịch trên bộ của Israel vào Rafah, thành phố cực nam Gaza có hơn 1,5 triệu người Palestine trú ngụ, do lo ngại nguy cơ xảy ra thảm họa nhân đạo.
Một số thành viên đảng Dân chủ kêu gọi chính quyền ông Biden ngừng cung cấp vũ khí cho Israel để gây sức ép buộc nước này cam kết hạn chế thương vong cho dân thường, cũng như đồng ý khơi thông viện trợ nhân đạo.
Tuy nhiên, Washington dường như không có ý định dùng hoạt động chuyển giao khí tài để tác động lên Tel Aviv. "Chúng tôi sẽ tiếp tục ủng hộ quyền tự vệ của Israel. Đưa ra điều kiện khi cung cấp viện trợ không phải là chính sách của Mỹ", một quan chức Nhà Trắng giấu tên cho biết.
Vị trí các đô thị ở Gaza. Đồ họa: BBC
Theo số liệu của cơ quan y tế do Hamas kiểm soát, xung đột ở Gaza đã khiến 32.623 người thiệt mạng và 75.092 người bị thương tính tới ngày 29/3, chủ yếu là phụ nữ và trẻ em. Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) hôm 28/3 yêu cầu Israel phải "đảm bảo hỗ trợ nhân đạo khẩn cấp" tại Dải Gaza ngay lập tức với lý do "đang xảy ra nạn đói" ở dải đất.
Phạm Giang (Theo Washington Post, ToI, AFP)