Lực lượng Đặc nhiệm Ukraine (SOF) hôm nay thông báo đòn tập kích tên lửa vào trụ sở Hạm đội Biển Đen Nga ở thành phố Sevastopol trên bán đảo Crimea hôm 22/9 đã khiến hàng chục người thiệt mạng và bị thương, trong đó có một chỉ huy cấp cao của hạm đội.
Vụ tấn công được cho là bằng chứng ấn tượng nhất cho thấy sự tự tin của Ukraine trong nỗ lực tấn công mục tiêu Nga ở Crimea, đồng thời thể hiện cơ sở hạ tầng quan trọng trên bán đảo dễ bị tổn thương đến mức nào.
Đây là một trong loạt vụ tập kích được Ukraine tiến hành nhắm vào Crimea thời gian qua.
Hôm 21/9, cuộc tấn công phối hợp bằng tên lửa và máy bay không người lái vào sân bay quân sự ở thành phố Saky hôm 21/9 đã gây ra "thiệt hại nghiêm trọng", theo các nguồn tin từ Cơ quan An ninh Ukraine (SBU).
Ukraine còn làm suy yếu hệ thống phòng không của Nga trên bờ biển phía tây bắc bán đảo, tập kích ụ tàu chính cùng cơ sở sửa chữa tàu ở Sevastopol, phá hỏng một tàu ngầm tấn công và một tàu đổ bộ.
Hôm 20/9, đám khói lớn bốc lên từ căn cứ hải quân gần Sevastopol. Chính quyền địa phương nói rằng một số UAV tự sát đã bị bắn hạ. Tuy nhiên, quân đội Ukraine cho biết họ đã tập kích thành công một sở chỉ huy của Nga gần Verkhniosadove, cách Sevastopol vài km.
Theo Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW), trụ sở tại Washington, Mỹ, hình ảnh vệ tinh cho thấy lực lượng Ukraine "đã tấn công Trung tâm Liên lạc số 744 trực thuộc Bộ Tư lệnh Hạm đội Biển Đen", cho thấy Kiev đang thực thi chiến lược rõ ràng nhắm vào các cơ sở hạ tầng của hạm đội.
Người phát ngôn Cơ quan Tình báo Quốc phòng Ukraine Andrii Yusov cho hay Nga đang sử dụng Crimea làm "trung tâm hậu cần", nên bán đảo trở thành mục tiêu hợp pháp của Ukraine. "Mục đích cuối cùng của chúng tôi là giành lại Crimea", Yusov nói.
Nga sáp nhập bán đảo Crimea sau cuộc trưng cầu dân ý năm 2014, động thái mà Ukraine và phương Tây coi là bất hợp pháp. Ukraine tuyên bố sẽ giành lại bán đảo bằng mọi giá.
Tháng trước, đặc nhiệm Ukraine đã đột kích thành công vào bờ biển Crimea, phá hủy một số mục tiêu và treo cờ tại đây rồi rút đi. Hồi đầu tháng, tình báo Ukraine tiếp tục tuyên bố mở "chiến dịch đặc biệt" nhắm vào giàn khoan dầu khí trên Biển Đen, được gọi là Tháp Boiko, vốn do Nga kiểm soát từ năm 2015.
Việc lực lượng biệt kích Ukraine chiếm giữ được giàn khoan mang lại cho họ một động lực mới và ảnh hưởng đến phạm vi hoạt động của Hạm đội Biển Đen, giới quan sát đánh giá.
Có rất nhiều lý do đằng sau việc Ukraine liên tiếp tấn công nhắm vào Crimea. Tuy nhiên, quan trọng hơn cả, đây là dấu hiệu cho thấy dù tiến độ phản công ở tiền tuyến bị đình trệ, Ukraine vẫn có thể gây thiệt hại nghiêm trọng cho quân đội Nga, từ đó gieo hy vọng, nâng cao tinh thần chiến đấu của toàn lực lượng, nhà phân tích kỳ cựu Tim Lister từ CNN đánh giá.
Đây cũng là một phần trong nỗ lực sâu rộng hơn của Ukraine ở Crimea, Zaporizhzhia, Donetsk và Lugansk, nhằm gây thiệt hại cho các trung tâm hậu cần, nhiên liệu, bảo trì hay sở chỉ huy Nga, qua đó làm gián đoạn khả năng tiếp tế cho tiền tuyến.
Hạm đội Biển Đen đã tham gia vào hàng trăm cuộc tấn công bằng tên lửa hành trình nhằm vào Ukraine và đe dọa hoạt động tại các cảng thương mại của nước này. Bất kỳ gián đoạn nào đối với căn cứ hậu cần, sở chỉ huy của Moskva đều được coi là một chiến thắng với Kiev, đặc biệt là sau khi Nga rút khỏi Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen hồi tháng 7, Lister lưu ý.
"Ukraine lâu nay vẫn cố gắng làm suy yếu hệ thống phòng không Nga ở Crimea. Nỗ lực đó giờ đây đã được đền đáp khi tên lửa Neptune của Ukraine hay tên lửa Storm Shadow do Anh cung cấp có khả năng tiếp cận các mục tiêu sâu bên trong Crimea", Lister bình luận.
Theo Oleksandr Musiienko, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Luật Quân sự Ukraine, các cuộc tấn công vào những cơ sở quân sự của Nga ở Crimea có hai mục tiêu.
Mục tiêu đầu tiên là làm suy yếu năng lực của Hạm đội Biển Đen, cả tàu nổi lẫn tàu ngầm, nhằm giúp Ukraine thiết lập khả năng kiểm soát khu vực phía tây bắc Biển Đen.
"Mục tiêu thứ hai là giảm bớt các cơ sở quân sự ở Crimea mà Nga có thể sử dụng để hỗ trợ lực lượng ở phía nam, nơi đang đối đầu với cuộc phản công của Ukraine", Musiienko nói.
Các cuộc tấn công nhằm vào Crimea còn là tuyên bố cho thấy Kiev không hoàn toàn hành động dựa trên ý chí của Washington. Một quan chức quốc phòng cấp cao Mỹ giấu tên gần đây chỉ trích việc Ukraine tăng cường tập kích Crimea, cho rằng chiến lược đó sẽ không thể tạo ra thay đổi mang tính quyết định. "Tốt hơn là họ tập trung vào chiến dịch phản công", quan chức này nói.
Ukraine trong khi đó cho rằng nhắm mục tiêu vào bất cứ thứ gì liên quan đến Hạm đội Biển Đen đều đáng giá. Lữ đoàn hải quân đánh bộ số 810 thuộc Hạm đội Biển Đen được cho là đang tham gia hoạt động phòng thủ quan trọng ở phía tây tỉnh Zaporizhzhia.
Theo ISW, Hạm đội Biển Đen vẫn là lực lượng mạnh có khả năng bổ sung vào khả năng tấn công của Nga, nhưng sức mạnh này đang trở nên yếu đi theo từng tuần, sau mỗi lần Ukraine tấn công.
"Các cuộc tập kích của Ukraine nhằm vào Hạm đội Biển Đen có thể sẽ đạt được những tác động vượt xa việc làm suy giảm năng lực hải quân Nga", ISW nhận định.
Vũ Hoàng (Theo CNN, Sputnik, RBC Ukraine)