"Đòn tập kích nhằm vào đoàn xe cứu trợ là sai lầm nghiêm trọng bắt nguồn từ nhận dạng nhầm lẫn, sai sót trong quá trình ra quyết định và hành động trái với quy trình tác chiến tiêu chuẩn", Bộ Quốc phòng Israel cho biết hôm nay khi công bố kết quả điều tra vụ tập kích đoàn xe của tổ chức Bếp ăn Trung tâm Quốc tế (WCK) làm 7 người chết hôm 1/4.
Quân đội Israel nói rằng đoàn xe, gồm các ôtô hạng nhẹ và xe tải, đã dừng tại một nhà kho để dỡ hàng trước cuộc tập kích.
Yoav Har-Even, người đứng đầu ủy ban điều tra của Bộ Quốc phòng Israel, khẳng định các quân nhân không nhìn thấy biểu tượng của WCK trên nóc xe do trời tối, thêm rằng họ phát hiện một người đàn ông có vũ trang đứng trên xe tải và nhận định nhóm vũ trang Hamas đã chiếm giữ xe.
Một trong ba ôtô của WCK bị Israel tập kích hôm 1/4. Ảnh: AFP
"Họ tin rằng mình đang theo dõi phương tiện của Hamas, trong đó ít nhất một tay súng ngồi trên ôtô. Đòn đánh nhằm vào chiếc xe nghi vấn, nhóm quân nhân nhìn thấy người bên trong chạy ra và di chuyển đến xe thứ hai nên quyết định tiếp tục tấn công. Chỉ có hai người chạy được sang ôtô thứ ba, nó cũng bị trúng đòn. Cuộc tập kích này đã vi phạm quy tắc hoạt động của quân đội Israel", ông Har-Even nói.
Bộ Quốc phòng Israel đã cách chức một đại tá tham mưu trưởng lữ đoàn và một thiếu tá thuộc lữ đoàn yểm trợ hỏa lực, đồng thời khiển trách hàng loạt lãnh đạo cấp cao, trong đó có một tướng đứng đầu Bộ tư lệnh miền Nam. Lực lượng này cũng khẳng định đã rút ra nhiều bài học từ vụ tập kích.
WCK, có trụ sở chính tại Mỹ, cho biết đoàn xe trúng tập kích khi vừa rời khỏi kho hàng ở thị trấn duyên hải Deir al-Balah, miền trung Dải Gaza. 7 người thiệt mạng gồm công dân Australia, Anh, Ba Lan, Palestine và một người mang hai quốc tịch Mỹ - Canada.
Jose Andres, người sáng lập WKC, nói rằng các nạn nhân đã bị "nhắm mục tiêu một cách có hệ thống" trong lúc tìm nơi trú ẩn. Sau vụ tập kích, WKC ngừng mọi hoạt động trong khu vực vì lo ngại an ninh.
Lãnh đạo nhiều nước trên thế giới đã bày tỏ phẫn nộ với sự việc.
Tổng thống Mỹ Joe Biden cáo buộc Israel "không đủ cố gắng bảo vệ các tình nguyện viên đưa hàng viện trợ đến với dân thường đang tuyệt vọng". Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres lên án vụ tấn công là hành động "trái với lương tâm".
Bộ Ngoại giao Anh triệu tập Đại sứ Israel tại London để "lên án gay gắt" và yêu cầu làm rõ toàn bộ trách nhiệm trong sự việc. Ba Lan cũng yêu cầu Israel nêu phương án bồi thường cho gia đình nạn nhân.
Tổng thống Israel Isaac Herzog đã gửi lời xin lỗi các nước có công dân thiệt mạng. Thủ tướng Netanyahu không công khai xin lỗi về vụ tập kích, nhưng nhấn mạnh đây là "sự việc bi thảm, ngoài ý muốn" và cam kết chính phủ sẽ điều tra đến cùng.
Vũ Anh (Theo Reuters)