Ông Minh tâm niệm, sức khỏe là tài sản quý giá nhất nhưng hầu hết mọi người thường lơ là. Nhiều người nội trợ mắc một số sai lầm trong nấu nướng như: đun thực phẩm ở nhiệt độ cao quá lâu, dùng dầu đã qua chế biến, để thực phẩm nhiều giờ... vô tình khiến tỷ lệ ung thư, tiểu đường, tim mạch tăng cao. Bên cạnh đó, vấn nạn thực phẩm bẩn, nhiễm hóa chất, chất liệu nồi không chuẩn cũng ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng.
Theo bác sĩ Hiromi Shinya - người Mỹ gốc Nhật, tác giả cuốn sách dưỡng sinh
The enzyme bán chạy hiện nay, bạn có thể sống thọ, không bệnh tật chỉ khi đường ruột sạch và chế độ ăn uống lành mạnh. “Người khỏe mạnh là người có đường ruột tốt, ngược lại, sức khỏe suy yếu thường hiện diện ở những ai có đường ruột xấu. Khi có sức khỏe, mọi người thường mơ ước nhiều điều: tiền bạc, công danh, sự nghiệp... Nhưng lúc nằm trên giường bệnh, bạn chỉ khát khao có sức khỏe”, ông Minh nói.
Cách đây vài năm, người con rể bên Mỹ kể, có anh nấu phở bằng chiếc nồi inox trong nhà hàng. Chỉ dùng để ninh nước nhưng sau một năm đã bị thủng. Trong nước phở có muối, cùng tính kiềm, axit của thực phẩm, dù nồng độ chúng nhẹ nhưng đun liên tục ngày qua ngày đã có thể làm hỏng nồi. Quan trọng nhất, kim loại bị ăn mòn ấy đi vào cơ thể người.
Nhiều lần đun thử cà phê trong bình sứ và bình kim loại, thử thức ăn nấu bằng nồi đất, nồi sứ và kim loại, ông Minh nhận ra chúng khác xa nhau về mùi vị và độ ngon, ngọt. Ông trăn trở làm thế nào để thức ăn giữ được chất dinh dưỡng tốt nhất cho sức khỏe.
Từ lâu, nồi đất được lòng người làm bếp chuyên nghiệp vì đất nung không bị ăn mòn bởi các chất axit và kiềm có trong thức ăn khi nấu ở nhiệt độ cao và không tiết ra chất độc hại như kim loại. Những món ăn kinh điển nhất của nhiều dân tộc vẫn được nấu bằng nồi đất. Song, sản phẩm này vẫn còn một số hạn chế như: truyền dẫn nhiệt kém, tốn năng lượng, dễ vỡ, nứt do sốc nhiệt…
Hơn 1.000 năm loài người phát minh ra sứ và trên 4.000 năm phát minh ra gốm, nhưng ngày nay, chưa có chất liệu nào thay thế gốm sứ trong việc phục vụ nhu cầu ăn uống của con người. Cái bát, đĩa, chén, ly sứ vẫn là những đồ vật đẹp, sang và an lành nhất trên các bàn ăn, từ gia đình nghèo tới bậc quyền quý.
Ông Minh đặt ra bài toán cho chính mình - chế tác ra những chiếc nồi sứ chất lượng, hướng đến sức khỏe cộng đồng. Ông chọn cái tên “Nồi dưỡng sinh”, tức nó nuôi dưỡng tốt nhất cho cuộc sống.
Ta không khống chế nổi các biến động bên ngoài như thời tiết, môi trường... đến cơ thể, nhưng có thể kiểm soát những gì dung nạp vào bằng cách chế biến, chọn chất liệu nấu nướng. Suốt 14 năm, ông đi tìm chất liệu vừa không chứa chất độc hại, vừa chịu được độ sốc nhiệt tốt để xóa nỗi lo nồi nứt, vỡ, tiết kiệm thời gian và năng lượng khi nấu của người nội trợ.
Hơn mười năm trước, trên thế giới đã dấy lên phong trào nồi gốm sứ, nhiều trường đại học, nhà sản xuất nghiên cứu và tung ra thị trường như một xu hướng dưỡng sinh mới. Nhưng chúng đa phần là loại nồi gốm dễ sốc nhiệt, dễ rạn men, truyền dẫn nhiệt rất chậm. Ông Minh đi nhiều nơi tìm hiểu. Một lần tới công ty gốm sứ lớn ở Trung Quốc, họ yêu cầu trả 250.000 USD mới bán bản quyền nồi gốm chịu nhiệt, nhưng chúng mới là nồi gốm, chưa phải là nồi sứ “Họ làm được sao mình không làm được”, ông tự nhủ.
Người thợ gốm sứ Lý Ngọc Minh đi khắp các nước trên thế giới, tìm hiểu công nghệ làm gốm từ những nước phát triển, nghiên cứu sách báo và học hỏi kinh nghiệm làm sứ dưỡng sinh từ các gia tộc nhiều đời làm gốm. Mỗi vùng đặt chân đến, ông đều tự tay sờ nắn đất để tìm ra loại đất quý. "Chỉ khi tìm được tinh hoa của đất mẹ thiên nhiên, chúng ta mới có thể làm ra loại đồ sứ thượng hạng, nấu ăn ngon lành nhất. Đất tự nhiên không chứa chất độc hại, không sinh chất gây ung thư khi đun nấu ở nhiệt độ cao và đảm bảo giữ dưỡng chất, hương vị dù không bỏ nước", ông nói.
Khi tìm chất liệu phù hợp, ông bắt tay nghiên cứu loại men không tác dụng phụ, miễn độc hại và không gây rạn nồi, xì hơi, bung sứ... lúc nấu ở nhiệt độ cao. Ông dành thời gian tìm tòi cách tăng cường bức xạ nhiệt để thức ăn chín nhanh, chín sâu, giữ lại dưỡng chất tốt nhất và không sinh ra chất độc hại.
Tiếp đó, ông mất nhiều năm nghiên cứu nhiệt độ nung, giữ môi trường nung đảm bảo nghiêm ngặt, từ các thành phần hóa học tham gia khi nung, thời gian, áp suất...
Trong 14 năm, ông Minh và cộng sự đã làm hàng nghìn thử nghiệm tại phòng thí nghiệm và nhà máy, để theo đuổi một loại chất liệu gồm đất nguyên liệu và men có được những đặc tính hữu dụng như mình mong muốn: nhẹ, an toàn cho sức khỏe con người, không sinh ra chất độc, truyền dẫn nhiệt tốt, tăng cường bức xạ hồng ngoại. Khi chiên, nướng, nhiệt độ nhiệt dưới 130 độ C, thức ăn vẫn chín tốt và tiết kiệm năng lượng khi nấu ăn để không sinh ra độc hại có thể gây bệnh, nhất là ung thư.
Tháng 4/ 2018, khi cầm trên tay loại nồi sứ có bức xạ hồng ngoại cao và đặc biệt không cần nước để làm chín thực phẩm, ông đã tỉ mẩn ngắm nó một hồi lâu. Chỉ mình ông biết đêm qua mình đã thao thức.
Nồi sứ dưỡng sinh của Minh Long được sản xuất bởi các nguyên liệu chính là cao lanh, tràng thạch, thạch anh, đất sét và một số chất phụ gia quý hiếm từ khoáng thiên nhiên khác do tự tay ông tìm tuyển, từ trong và ngoài nước.
Bộ nồi gồm nhiều sản phẩm, có chức năng và thể tích khác nhau như: chảo cạn, chảo tay cầm, ấm nước, nồi dưỡng sinh có nắp với bốn kích cỡ, với giá từ 200.000 đồng đến khoảng 2,64 triệu đồng một chiếc.
Theo nghệ nhân, sứ dưỡng sinh đã và đang được thiết kế để sử dụng trên các loại bếp, lò vi sóng, lò nướng, điện, gas, hồng ngoại, bếp từ. Tất cả sản phẩm đều chịu sốc nhiệt từ 0 độ C đến 800 độ C. Sản phẩm nấu được tất cả món với mọi loại thực phẩm từ thịt, cá, gạo lứt đến rau, củ quả… và quan trọng nhất, nó giúp thực phẩm giữ nguyên vi chất dinh dưỡng, có vị ngon lành tự nhiên chứ không phải bởi gia vị.
"Tôi mong muốn người tiêu dùng phát huy lối sống sạch, mạnh khỏe bắt đầu từ việc xây dựng thói quen ăn uống lành mạnh tại nhà bằng những bộ nồi có tính năng dưỡng sinh và có nguồn gốc rõ ràng, chất lượng được kiểm định và đạt chuẩn. Đó là ý nghĩa của từ dưỡng sinh mà tôi muốn nói đến", ông chủ hãng gốm sứ lớn nhất Đông Nam Á trải lòng.
Bộ nồi sứ dưỡng sinh đầu tiên của Minh Long mang màu rêu xanh. Nó bắt đầu từ cuộc đối thoại "bước ngoặt" với cậu con trai út nhiều năm trước. Bửu, cậu bé 7 tuổi một ngày bỗng hỏi, ba có biết làm thế nào để nhận ra một vùng đất trong sạch, không ô nhiễm không. Người cha bối rối, ông chưa từng tìm hiểu về điều này.
- Nơi nào có địa y mọc thì nơi ấy không nhiễm bẩn đó ba.
- Vì sao vậy con?
- Sách nói, rêu rất sợ bẩn, nó chỉ mọc ở những nơi trong sạch, môi trường không ô nhiễm.
Bửu hay mân mê những cuốn sách khoa học, cậu thích những nơi sạch sẽ và gọi xanh rêu là màu tinh khiết.
Màu rêu xanh sau đó đi vào bộ nồi sứ của người cha như ước mơ tạo ra dòng sản phẩm sạch. Đó là cách ông thể hiện tình yêu với con mình. Cũng như mẹ ông từng chan yêu thương vào mỗi món ăn đơn sơ vài chục năm trước. Mặc dù bây giờ trong nhà vẫn ăn các món đó, nhưng những gì mẹ nấu với ông Minh vẫn là thứ ngon hơn hết. Yêu thương không phải chỉ bằng những lời hay. Yêu thương là hành động.
Với ông Minh, sản xuất gốm sứ cao cấp là một cuộc chơi. Nếu xem đó là việc làm, bạn phải suy nghĩ rất đau đầu, tính toán lời lỗ, hơn thua. Nhưng khi chơi, bạn sẽ chơi bằng cả trái tim, ước mơ đạt đến đỉnh cao và không bị mắc kẹt trong suy nghĩ có thu lời nhiều từ nó hay không. Chỉ khi không đặt nặng việc kiếm tiền, bạn đủ sức vượt qua mọi gian khổ và thành công mới đến.
“Tôi chỉ có ước mơ lớn nhất trong cuộc đời, là làm những sản phẩm ngày càng hoàn hảo, có tính chất vật lý, chất lượng vượt trội mà chưa ai làm được. Đầu tiên, đó là vì một cuộc sống tốt hơn cho con người. Thứ hai, để mọi người sử dụng sẽ cảm nhận niềm vui và hạnh phúc như tôi đã từng trải”, Tổng giám đốc Công ty TNHH Minh Long I định nghĩa thành công là như vậy.
Đứng trước lò gốm rộng hơn trăm nghìn m2, ông Lý Ngọc Minh nghĩ về con đường tươi sáng của nghề gốm sứ Việt. Ngoài bộ nồi, ông và cộng sự đang hướng đến làm ra nhiều sản phẩm khác hướng tới sức khỏe. Trên thương trường, ông muốn định vị công ty bằng sức khỏe và sự thịnh vượng.
- Tôi không muốn lặp lại ai và lặp lại cả chính mình. Nhưng tôi tin rằng sản phẩm tốt luôn có vị trí vững chắc trên thị trường.
***
Gia đình cậu bé Minh rời khỏi làng Tân Khánh năm 1978.
Giờ đây, lâu lâu ông đưa các con, cháu nội ngoại về thăm làng cũ. Cảnh cũ, ngôi nhà xưa vẫn còn dù u tịch. Suối Tân Khánh chỉ còn là khe nước nhỏ. Làng đã thành cộng đồng dân cư đông đúc khá giả. Các lò gốm thủ công không còn nữa. Người ta đã cấm sản xuất do ảnh hưởng môi trường.
Ông tri ân tuổi thơ vất vả ở làng quê rất nhỏ, suốt thời niên thiếu đến thanh xuân, tuy giản dị nhưng ấm nồng tình mẹ.
Đó là những khoảnh khắc ông ngoảnh lại thời thơ ấu, khi còn hơi ấm mẹ cha. Những người đầu tiên giúp ông hiểu ra bài học cuộc đời: Hãy bắt đầu từ sức khỏe và sức khỏe bắt đầu từ chuyện ăn uống. Và tất cả chúng ta, được bắt đầu từ suối nguồn yêu thương đều có thể nhận những điều tốt đẹp từ tạo hóa ban cho nếu biết cách sống đúng theo dưỡng sinh.