Tại phiên thảo luận kỳ họp thứ 20 của HĐND TP HCM, sáng 10/12, Giám đốc Sở Tài chính Nguyễn Hoàng Hải cho biết trên địa bàn hiện có hơn 13.000 địa chỉ nhà đất là tài sản công cần sắp xếp bao gồm do trung ương và địa phương quản lý. Trong số này, có hơn 1.000 nhà đất bỏ trống, sử dụng chưa hiệu quả vì nhiều nguyên nhân khác nhau.

"Sau chỉ đạo của Tổng Bí thư về việc chống lãng phí, dư luận đang rất bức xúc về một số tài sản công nổi cộm", ông Hải nói, nêu một số khu đất công lớn đang bỏ không khiến dư luận bức xúc như: nhà khách Chính phủ ở số 1 Lý Thái Tổ, khu đất 8-12 Lê Duẩn, 2-4-6 Hai Bà Trưng...

Về giải pháp xử lý, lãnh đạo Sở Tài chính TP HCM cho rằng từ năm 2022, thành phố đã triển khai đề án quản lý, khai thác và số hóa tài sản công, với sự tư vấn của Đại học Kinh tế - Luật (Đại học Quốc gia TP HCM). Đến nay, đề án đã gần hoàn thành và dự kiến sẽ đưa ra khuyến nghị về việc sử dụng và khai thác hiệu quả các địa chỉ nhà đất công.

Đặc biệt, việc số hóa các địa chỉ nhà đất công sẽ giúp các nhà quản lý dễ dàng nhận diện địa chỉ chưa được khai thác hiệu quả và sẽ hiện màu đỏ trên bản đồ nhiệt. Ngược lại, những địa chỉ sử dụng hiệu quả sẽ hiển thị màu xanh.

Theo ông Hải, khi đề án vận hành, các công trình khai thác chưa hiệu quả, đề án quản lý, khai thác và số hóa tài sản công sẽ đưa ra kiến nghị giải pháp để làm lành mạnh tình hình quản lý tài sản công trên địa bàn thành phố.

Sở Tài chính cũng đang thực hiện đề án tổng kiểm kê tài sản công tại cơ quan, tổ chức, đơn vị và tài sản kết cấu hạ tầng do Nhà nước đầu tư, quản lý, thực hiện theo Quyết định 213 năm 2024 của Thủ tướng. Phạm vi tổng kiểm kê bao gồm tài sản công tại cơ quan, tổ chức, đơn vị và tài sản kết cấu hạ tầng do Nhà nước đầu tư, quản lý trong 12 lĩnh vực. Dự kiến thực hiện vào đầu năm sau và công bố vào tháng 7.

Trao đổi thêm về hơn 1.000 nhà đất bỏ trống, sử dụng chưa hiệu quả, Chủ tịch UBND TP HCM Phan Văn Mãi cho biết thành phố đang tiến hành phân loại và xử lý. Một số tài sản sẽ được đấu giá để thu ngân sách, số khác có thể được cho thuê tạm thời trong thời gian chờ đầu tư mới.

"Thành phố đang nghiên cứu sắp xếp lại các sở, ngành và tính toán sử dụng các trụ sở chung nhằm tối ưu hóa hiệu quả sử dụng tài sản công", ông Mãi nói, cho rằng việc này không chỉ giúp sử dụng các trụ sở hiệu quả hơn, mà còn tạo thêm nguồn lực để phục vụ sự phát triển của thành phố.

Trước đó, báo cáo tổng hợp ý kiến thảo luận tổ, bà Đỗ Thị Minh Quân, Chánh văn phòng Đoàn ĐBQH - HĐND TP HCM, cho biết vấn đề lãng phí tài nguyên đất đai, dự án chậm triển khai được nhiều đại biểu nêu ra, trong đó có nhà đất công. Nhiều công trình xây xong bỏ trống nhiều năm, không được sử dụng hoặc khai thác không hiệu quả; nhiều dự án giao thông, giảm ngập nước vẫn chưa hoàn thành; nhiều dự án chưa được đầu tư.

Trong phiên thảo luận tổ, Bí thư quận 1 Dương Anh Đức cho rằng thành phố có thể đang tự làm khó mình trong việc quản lý đất đai và tài sản công do bất cập trong quy định. Đơn cử, trên địa bàn quận 1 có một số doanh nghiệp của TP HCM muốn trả lại những phần đất họ quản lý vì không sử dụng hiệu quả, phải đóng thuế, nhưng họ lại chờ năm này sang năm khác mà không thể trả được.

Theo ông Đức ở chiều ngược lại, có những nơi mà Nhà nước, chính quyền muốn thu hồi đất thì lại gặp khó khăn, không thể thu hồi. Nhiều doanh nghiệp hết thời hạn thuê nhưng không chịu trả mặt bằng, không trả tiền nhưng vẫn tiếp tục cho đơn vị khác thuê lại kiếm lời.

Tương tự, ông Huỳnh Khắc Điệp, Bí thư quận Bình Tân nói ngay tại địa phương, qua rà soát cho thấy việc khai thác quỹ đất công của nhiều đơn vị quản lý, tổng công ty là không hiệu quả, thậm chí nhiều khu đất sử dụng chỉ để làm bãi giữ xe.

Quận Bình Tân cũng đã kiến nghị thu hồi 5 khu đất để thực hiện các nhiệm vụ chính trị khác. Thế nhưng sau hơn một năm, cơ quan chức năng chỉ triển khai được 1/5 khu đất, dẫn đến sự lãng phí rất lớn.

Lê Tuyết