Lực lượng Hamas hôm 8/10 công bố video máy bay không người lái (UAV) cỡ nhỏ tập kích xe tăng chiến đấu chủ lực Merkava Mark 4M hiện đại được Israel triển khai gần biên giới với Dải Gaza. Đây là một phần trong chiến dịch tấn công bất ngờ quy mô lớn mà Hamas tiến hành vào lãnh thổ Israel.
Trong video, UAV Hamas tiếp cận chiếc Merkava trong lúc tháp pháo xe tăng đang xoay để cảnh giới hoặc tìm kiếm mục tiêu. UAV thả một quả đạn chống tăng nhằm vào mặt trên mũi xe, tạo ra vụ nổ và cột khói trắng lớn. Ngọn lửa sau đó bùng lên từ sườn phải xe, nhiều khả năng bắt nguồn từ khoang động cơ.
Chưa rõ số phận của tổ lái xe tăng. Hình ảnh trên mạng xã hội trước đó cho thấy một chiếc Merkava Mark IV bị bắn cháy và kíp lái Israel bị các tay súng Hamas bắt sống, nhưng không rõ có phải xe tăng bị UAV tấn công hay không.
Merkava là dòng xe tăng chủ lực được Israel phát triển từ thập niên 1970 và đưa vào biên chế năm 1979. Chúng được thiết kế nhằm cung cấp khả năng bảo vệ tối đa cho tổ lái, với giáp mặt trước được gia cố, động cơ nằm ở mũi xe và tháp pháo lùi về phía sau, cùng cửa ra vào ở đuôi xe.
Thiết kế này giúp xe tăng Merkava chống chịu tốt với những đòn tấn công từ mặt trước, bảo đảm sinh mạng cho tổ lái và giúp họ dễ dàng thoát hiểm trong trường hợp xe bị vô hiệu hóa.
Phiên bản Merkava Mark 4 được Israel phát triển từ năm 1999 và biên chế năm 2004. Nó sử dụng các khối giáp dạng module dễ dàng tháo lắp và thay thế, giáp bụng hình chữ V để hạn chế thiệt hại do mìn, cùng nhiều cụm xích gắn bi sắt để kích nổ đạn chống tăng trước khi chúng bắn vào mặt sau tháp pháo.
Merkava Mark 4 là xe tăng chủ lực đầu tiên không có cửa cho lính nạp đạn ở nóc tháp pháo, nhằm cắt giảm điểm yếu trước tên lửa chống tăng dẫn đường (ATGM) của đối phương. Tháp pháo vận hành bằng động cơ điện, không sử dụng hệ thống thủy lực để ngăn nguy cơ cháy nổ khi trúng đạn.
Xe cũng có khung thân dạng góc cạnh, mặt ngoài phủ sơn không phản chiếu bức xạ và cửa xả khí thải động cơ được che chắn, nhằm đánh lừa cảm biến ảnh nhiệt và radar đối phương.
Biến thể Merkava Mark 4M được triển khai từ năm 2011, có đặc điểm nổi bật là hệ thống phòng thủ chủ động Trophy được ví như tấm "màn thép" bảo vệ phương tiện trước ATGM và đạn chống tăng.
Hệ thống này bao gồm các cảm biến, radar cảnh giới, máy tính và tổ hợp đánh chặn. Radar của Trophy có thể quét khu vực 360 độ quanh xe để phát hiện tên lửa và đạn chống tăng bắn tới. Khi phát hiện mục tiêu, máy tính sẽ phân tích và ra lệnh phóng các quả đạn kim loại để vô hiệu hóa mối đe dọa trước khi nó tiếp cận giáp chính của xe tăng.
Điều này khiến Merkava Mark 4M được mệnh danh là mẫu xe tăng được bảo vệ tốt nhất thế giới hiện nay. Tuy nhiên, các biện pháp bảo vệ trên dòng Merkava Mark 4M đã không thể đối phó được UAV, loại vũ khí đang ngày càng phổ biến trong xung đột, đặc biệt là tại chiến trường Ukraine.
Đầu đạn được UAV của Hamas thả xuống xe tăng Merkava Mark 4M Israel là mẫu PG-7VR dành cho súng chống tăng RPG-7, được trang bị đầu nổ lõm xuyên giáp liều kép nhằm tấn công các xe tăng trang bị giáp phản ứng nổ (ERA) hoặc giáp lồng.
Đầu đạn PG-7VR có thể xuyên qua lớp giáp dày tương đương 600 mm thép cán đồng nhất sau khi vô hiệu hóa ERA, hoặc xuyên thủng lớp giáp tương đương 750 mm thép cán đồng nhất nếu không có ERA.
Merkava Mark 4M sở hữu giáp mặt trước rất dày, nhưng phần giáp mặt trên thân lại tương đối mỏng, cho phép đầu đạn PG-7VR xuyên phá và gây cháy động cơ. Hệ thống phòng vệ chủ động Trophy trên chiếc xe tăng dường như không hoạt động hoặc không đạt hiệu quả với những quả đạn tấn công đột nóc, thay vì lao tới từ xung quanh.
"Thật trớ trêu khi Merkava Mark 4M, một trong những loại xe tăng tốt nhất thế giới, lại bị phá hủy bởi Hamas, tổ chức vũ trang thua kém toàn diện về mặt quân sự và công nghệ so với Israel", chuyên gia quốc phòng Ấn Độ Sakshi Tiwari nhận xét.
Vũ Anh (Theo Eurasia Times)