Mùa Noel 2020, tiết trời Sài Gòn chớm lạnh. Không khí đoàn tụ gia đình những ngày cuối năm len lỏi trên từng góc phố nhỏ của thành phố phương nam. Ngày đó, mẹ của anh Lê Quang Thái bay về trời.
"Bà mất khi dự định của tôi về việc chế tạo chiếc ghế cho người bị tai biến, không thể tự đi lại, lên xuống ôtô còn dang dở", anh Thái nói. "Điều tiếc nuối nhất là mình không thực hiện được mong ước cuối cùng của bà. Khoảnh khắc đó không bao giờ có cơ hội tìm lại nữa".
Cơ chế thu/đẩy ghế trên chiếc Sedona. Nguồn: Lê Quang Thái
Anh Thái, người thường được giới độ xe ở Sài Gòn gọi bằng cái tên "Tám may nệm", sở hữu một xưởng độ chuyên về nội thất ở quận Bình Tân. Mẹ của anh bị tai biến và liệt người thời gian dài. Hồi tháng 6/2020, khi sức khỏe của bà phần nào tiến triển tích cực, anh muốn đưa bà đi biển Long Hải, Bà Rịa-Vũng Tàu như món quà cuối cùng anh dành cho mẹ, cũng là điều bà mong mỏi bấy lâu. Nhưng kế hoạch đến phút cuối không thành vì nữ điều dưỡng chăm sóc cho bà trong 3 năm trước đó, dự định đi cùng nhiễm Covid-19.
Vì không thể tìm người thay thế, anh Thái và gia đình đành gác lại chuyến đi. Lần dở dang đó sau này trở thành nỗi tiếc nuối lớn nhất trong anh, khi bà qua đời.
Với những người khuyết tật hoặc mắc bệnh hiểm nghèo không thể tự di chuyển, việc đi ôtô rất bất tiện. Những mong muốn của họ cũng như người thân đều không dễ để thực hiện. Bản thân làm trong ngành độ xe, anh Thái bị thôi thúc phải tạo ra một chiếc ghế có thể đưa người bệnh lên, xuống xe dễ dàng mà không cần người khác bế.
Anh Thái tìm tòi các nguồn thông tin nước ngoài cho ý tưởng chiếc ghế đa năng. Anh nói rằng ý tưởng của anh không phải đầu tiên vì tình cờ anh thấy tại Nhật Bản, có chiếc Toyota Alphard lắp đặt kiểu ghế đưa người lên xuống hoàn toàn tự động. Anh sau đó tìm hiểu thêm về cách hoạt động và thiết kế của chiếc ghế để lắp trên xe ôtô tại xưởng của mình.
Nhưng thời gian không đứng đợi đứa con hoàn thành bản độ. Sức khỏe của người mẹ dần yếu đi. Những tiếng cười đùa của hai đứa con nhỏ trong ngôi nhà liền xưởng độ càng khiến anh thấy rõ bánh xe luân hồi của đời người. Cuối 2020, mẹ anh mất, trên ngực anh từ đó có bông hoa màu hồng.
"Mẹ mất làm mình quyết tâm phải làm cho xong ý tưởng độ chiếc ghế. Nó không chỉ vì mẹ mà còn dành cho những người khác, nếu họ cũng có cha mẹ, người thân rơi vào hoàn cảnh như mình", anh Quang Thái kể. "Vì điều mình làm được cho cha mẹ, nếu có điều kiện, phải làm ngay, ngay lập tức".
Chiếc ghế độ khi đưa ra ngoài xe.
Sau khi nghiên cứu và cân nhắc về cơ chế hoạt động, anh đặt hàng một công ty ở Trung Quốc về chiếc ghế. Hoạt động của nó không chỉ tự động mà còn có thể tháo rời ghế riêng của người ngồi. Phần ghế có hai bộ phận: chân (đế) để gắn lên sàn xe và thân ghế riêng có thể biến thành một ghế hoàn chỉnh, điều khiển tự động hoặc thuần cơ khí.
Phần ghế được nhập về, anh Thái và những người thợ ở xưởng độ vào chiếc xe đầu tiên, Kia Sedona. "Trọng lượng ghế khá nặng, khoảng 200 kg, thêm người ngồi sẽ tăng lên. Vì thế phải gắn chắc chắn vào sàn xe và hệ thống điện được đấu nối lại", anh cho biết.
Chi phí cho loại ghế (sau khi tách ra khỏi đế) cần người đẩy, không thể điều khiển điện là 280 triệu đồng. Với ghế cho người ngồi có thể điều khiển điện tử thông qua nút bấm để di chuyển, chi phí 340 triệu đồng.
Theo anh Thái, loại ghế đa năng lắp trên xe ôtô chỉ phù hợp với dòng MPV cỡ lớn như Kia Sedona, Honda Odyssey, Mercedes V-class... vì tiết diện cửa mở đủ lớn để thu/đẩy ghế. Đồng thời không gian bên trong đủ rộng để lắp đặt ghế và xoay trở.
Sau khoảng 5 tháng nhập hàng, độ và hoàn thiện lắp đặt mẫu trên chiếc Sedona, anh Thái nhận được nhiều cuộc gọi đặt hàng chiếc ghế đa năng, điều anh chưa từng nghĩ đến khi còn mẹ. Giờ đây, chuyện thương mại không còn quá quan trọng. Nếu có ai đó muốn dành cho người thân bị bệnh, khuyết tật một món quà như đi chơi xa cùng gia đình nhưng không có tiền mua ôtô và độ ghế, anh sẵn sàng cho mượn miễn phí chiếc xe của mình.
"Cha mẹ là người hy sinh cho con mình nhiều nhất. Không kịp cho họ mong ước lúc cuối đời luôn là điều tiếc nuối nhất", anh Thái nói.
"Ai cũng vậy thôi".
Thành Nhạn