"Dù Starlink thua lỗ và các công ty khác đang nhận được hàng tỷ USD từ ngân sách, chúng tôi sẽ tiếp tục tài trợ cho chính phủ Ukraine miễn phí", tỷ phú Mỹ Elon Musk ngày 15/10 viết trên Twitter.
Phát biểu của Musk được đưa ra sau khi tập đoàn SpaceX của ông gửi thư đến Lầu Năm Góc, cảnh báo không thể tiếp tục tài trợ dịch vụ Starlink cho chính phủ và quân đội Ukraine, do chi phí có thể lên tới hàng trăm triệu USD. SpaceX cũng yêu cầu chính phủ Mỹ tiếp quản hoạt động tài trợ chi phí sử dụng Starlink cho Ukraine.
Hệ thống liên lạc Starlink, gồm 3.000 vệ tinh nhỏ tại quỹ đạo Trái Đất, được phát triển bởi SpaceX. Tập đoàn này cho hay chi phí hỗ trợ Ukraine sử dụng dịch vụ Internets vệ tinh này là hơn 120 triệu USD cho những tháng còn lại của năm nay và gần 400 triệu USD cho 12 tháng tiếp theo.
Ông Musk kể từ tháng 3 kích hoạt dịch vụ băng thông rộng vệ tinh Starlink và gửi khoảng 25.000 thiết bị tới Ukraine, hỗ trợ quân đội nước này duy trì liên lạc trên chiến trường, khi mạng điện thoại di động và mạng Internet của Ukraine bị đánh sập trong xung đột.
Phát ngôn viên Lầu Năm Góc Sabrina Singh xác nhận cơ quan này đã thảo luận về các khoản thanh toán với SpaceX. Bà cũng nói thêm rằng các quan chức Mỹ đã "liên lạc với SpaceX về vấn đề này", nhưng không cho biết chi tiết các cuộc thảo luận.
Musk hồi đầu tháng đề xuất Ukraine nên nhượng bộ Nga về vấn đề bán đảo Crimea, tổ chức lại các cuộc trưng cầu sáp nhập 4 tỉnh Ukraine vào Nga dưới sự bảo trợ của Liên Hợp Quốc và Kiev đồng ý giữ tình trạng trung lập. Ông kêu gọi người dùng Twitter bình chọn về đề xuất của ông, với kết quả đa phần là phản đối.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky mỉa mai đề xuất của Musk trên Twitter, trong khi Đại sứ Ukraine tại Đức Andriy Melnyk nói rằng "cút đi là phản hồi rất mang tính ngoại giao của tôi gửi đến Elon Musk".
Ngày 7/10, giới chức Ukraine thông báo thiết bị Starlink bị mất kết nối Internet tại nhiều khu vực giao tranh phía đông với Nga, gây tê liệt liên lạc hoàn toàn. Musk sau đó viết trên Twitter rằng "chúng tôi chỉ làm theo đề xuất của ông ấy", khi đề cập phát biểu của đại sứ Melnyk.
Ngày 14/10, ông Musk nói lực lượng Nga "tích cực tìm cách tiêu diệt" Starlink, cho biết SpaceX phải dồn "nguồn tài nguyên khổng lồ vào công tác phòng vệ". "Dù vậy, Starlink vẫn có thể 'chết'", tỷ phú cảnh báo.
Cố vấn Tổng thống Ukraine Mykhaylo Podolyak cùng ngày thừa nhận tầm quan trọng của Starlink. "Dù muốn hay không, ông Musk đã giúp chúng tôi vượt qua những thời khắc quan trọng nhất của chiến sự", ông viết trên Twitter, thêm rằng Ukraine sẽ "tìm ra giải pháp để giữ Starlink hoạt động".
Đức Trung (Theo AFP, Financial Times, RT)