Theo Đông y, lá đinh lăng có vị nhạt, hơi đắng, tính bình, có tác dụng an thần và điều trị chứng mất ngủ. Danh y Hải Thượng Lãn Ông từng ví đinh lăng là ''nhân sâm'' của người Việt bởi có nhiều hoạt chất gần giống nhân sâm của Hàn Quốc rất tốt cho sức khỏe.
Theo y học hiện đại, đinh lăng chứa hàm lượng cao các hoạt chất saponin triterpen, tanin, glycosid giúp xua tan mệt mỏi, hỗ trợ chống viêm, chống oxy hóa, làm tăng mức độ dẫn truyền thần kinh dễ gây cảm giác buồn ngủ, ngủ sâu và ngon giấc hơn.
Hai món ăn với lá đinh lăng dưới đây với nguyên liệu và cách làm đơn giản lại vừa giúp trị chứng mất ngủ hiệu quả lại vừa "giải ngán" sau Tết.
1. Trứng đúc lá đinh lăng: Trứng vàng ươm bùi bùi quyện với vị mộc hơi ngần ngận đắng của lá đinh lăng rất bắt vị.
Cách làm:
- Cách 1: Lá đinh lăng chọn lá bánh tẻ (không non quá hay già quá), rửa sạch, vẩy ráo nước rồi cắt nhỏ. Trứng gà đập ra bát, cho lá đinh lăng, nêm chút gia vị (mắm, muối, mì chính) rồi đánh đều cho hòa quyện hỗn hợp. Rán trứng lá đinh lăng có 2 cách. Cách 1: Ngon nhất là theo cách ngày xưa dùng lá chuối to lót chảo gang, bật bếp một lúc cho lá chuối mềm dai rồi trút hỗn hợp trứng đinh lăng lên trên, gập đôi nướng trên lửa nhỏ cho tới khi lá chuối chuyển màu và trứng chín sém vàng là được.
- Cách 2: Láng một lớp mỏng mỡ lợn hoặc dầu ăn, hạ lửa vừa rồi đổ hỗn hợp trứng đinh lăng vào, dàn đều. Chờ khi mặt dưới định hình, se lại thì trở lại rán tiếp cho tới khi hơi ngả vàng thì tăng lửa để trứng ngải xém vàng là đã chín, tắt bếp cho ra đĩa thưởng thức nóng.
2. Trứng om với lá đinh lăng: Trứng bùi bùi ngấm vị thanh nhẹ, hơi đắng từ nước om lá đinh lăng. Đặc biệt khi ăn xong có chút ngọt nơi hậu vị rất cuốn vị.
Cách làm:
- Lá đinh lăng rửa sạch, ngắn đoạn ngắn vừa ăn. Trứng gà rửa sạch.
- Đun sôi nước, hạ lửa vừa, cho lá đinh lăng vào rồi nhẹ nhàng cho tiếp trứng. Thêm vài nhánh gừng cắt sợi để giúp ấm và lành bụng hơn.
- Sau 5 phút khi trứng đã chín, dùng muôi vớt trứng lên đập nhẹ cho phần vỏ hơi nứt rồi tiếp tục cho vào om tiếp để nước tiết ra từ lá đinh lăng thấm vào bên trong trứng.
- Sau khoảng 10 phút, nêm nếm lại gia vị cho vừa miệng, tắt bếp. Khi ăn gắp lá đinh lăng ra bát, bóc trứng cho vào, múc thêm nước và thưởng thức nóng.
Ngoài hai món ăn đơn giản trên, có thể kết hợp lá đinh lăng khi ăn nem chua, nem thính, nem tai hoặc làm các món hầm xương, hấp cá cũng rất ngon.
Chú ý: Dù lá đinh lăng có nhiều tác dụng nhưng chỉ nên dùng 1 – 2 lần/tuần với lượng vừa đủ. Nếu lạm dụng nhiều quá thì thành phần saponin tích tụ nhiều có thể gây hoa mắt chóng mặt, buồn nôn... Những người bệnh gan nên tham khảo ý kiến sĩ khi sử dụng.
Bùi Thủy