Phiên phúc thẩm vẫn dự kiến kéo dài 4 ngày, khoảng 30 luật sư đăng ký tham gia bào chữa.
Hai bị cáo kháng cáo kêu oan là Hoàng Văn Hưng (cựu trưởng phòng 5, Cơ quan An ninh điều tra, Bộ Công an), án sơ thẩm phạt tù chung thân; Trần Minh Tuấn (Giám đốc Công ty Cổ phần xây dựng Thái Hòa), án sơ thẩm 18 năm tù.
19 người còn lại kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt, trong đó có cựu thứ trưởng Tô Anh Dũng, án sơ thẩm 16 năm tù; Trần Văn Tân, cựu phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam án sơ thẩm 6 năm tù, và 3 người bị tuyên án chung thân: Nguyễn Thị Hương Lan (cựu cục trưởng Lãnh sự, Bộ Ngoại giao); Phạm Trung Kiên (cựu thư ký Thứ trưởng Y tế) và Vũ Anh Tuấn (cựu cán bộ Cục Quản lý xuất nhập cảnh, Bộ Công an)...
Trong 33 người không kháng cáo có cựu trợ lý phó thủ tướng Nguyễn Quang Linh, án sơ thẩm 7 năm tù; cựu phó chủ tịch UBND Hà Nội Chử Xuân Dũng, án sơ thẩm 3 năm tù; hai cựu đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản và Angola, ông Vũ Hồng Nam và Vũ Ngọc Minh, cùng 30 tháng tù... Các cựu quan chức này đều bị kết tội Nhận hối lộ.
>>Mức án sơ thẩm của 54 bị cáo tại phiên sơ thẩm
Cựu thứ trưởng Ngoại giao Tô Anh Dũng bị cáo buộc 37 lần nhận hối lộ của 13 doanh nghiệp, tổng 21,5 tỷ đồng. Ảnh: Ngọc Thành
Trước đó, trong phiên sơ thẩm kéo dài 18 ngày với 54 bị cáo vào tháng 7, 21 người bị xét xử về tội Nhận hối lộ; 24 người về tội Đưa hối lộ; 4 người tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ và 4 người Môi giới hối lộ.
Số người tham gia được cho là nhiều nhất trong những đại án gần đây với 105 luật sư, 46 người có quyền nghĩa vụ liên quan, 33 nhân chứng.
Bản án ngày 28/7 của TAND Hà Nội tuyên 4 người tù chung thân, 10 án tù treo và 30 bị cáo từ 18 tháng đến 16 năm tù giam.
Vụ án được đánh giá xảy ra trong bối cảnh dịch bệnh chưa từng có trong lịch sử nhân loại. Từ tháng 4/2020, Chính phủ cho phép thực hiện chuyến bay giải cứu đưa công dân hồi hương, người dân chỉ phải trả tiền vé máy bay, không mất chi phí cách ly. Sau đó là các chuyến bay combo - người dân tự trả phí toàn bộ.
Doanh nghiệp có nhu cầu tổ chức chuyến bay combo phải xin chủ trương của UBND cấp tỉnh, thành phố - nơi thực hiện cách ly công dân về nước. Hồ sơ sau đó được gửi về Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao để đơn vị này tổng hợp, lấy ý kiến tổ công tác 5 bộ (Ngoại giao, Công an, Y tế, Giao thông Vận tải, Quốc phòng).
Từ đầu 2020 đến khoảng giữa năm 2021, 372 chuyến bay combo đã được tổ chức. Để có chi phí "bôi trơn" khi thực hiện các chuyến bay, nhóm 20 doanh nghiệp với hơn 100 pháp nhân phải nâng giá vé, "vẽ" thêm nhiều chi phí phát sinh với khách hàng có nhu cầu về nước giữa đại dịch, bản án nêu.
Với số lần đưa - nhận hối lộ lên tới 515 lần, tổng 165 tỷ đồng, hành vi của 21 cựu quan chức nhận hối lộ bị VKS đánh giá là "tham nhũng cực kỳ nguy hiểm".
Người Việt hồi hương trên một "chuyến bay giải cứu" hồi tháng 8/2020. Ảnh: Ngọc Thành
Bản án nêu, với quyền lợi của khách hàng đã mua vé của các doanh nghiệp tổ chức chuyến bay combo, hồ sơ vụ án không có tài liệu; cũng không có thông tin về chi phí của các khách hàng đã mua. Chẳng hạn, chi phí đưa công dân về nước bao gồm vé máy bay, chi phí cách ly y tế và các chi phí hợp lý khác của doanh nghiệp, chi phí cho các đại lý bán vé và các khâu trung gian khác. Do đó, HĐXX không có cơ sở xem xét, giải quyết tại vụ án này.
Tòa dành cho các công dân đã mua vé quyền yêu cầu doanh nghiệp giải quyết quyền lợi cho mình theo quy định pháp luật.
Danh sách 21 người kháng cáo
Hai người kháng cáo kêu oan
1. Hoàng Văn Hưng cựu trưởng phòng Chính trị hậu cần, cựu trưởng phòng 5, Cục An ninh điều tra, Bộ Công an, án sơ thẩm phạt chung thân, tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
2. Trần Minh Tuấn, Giám đốc Công ty Thái Hòa, 18 năm tù, tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản và Đưa hối lộ.
19 bị cáo xin giảm nhẹ hình phạt
1. Phạm Trung Kiên, cựu Thư ký Thứ trưởng Bộ Y tế, án sơ thẩm tù chung thân, tội Nhận hối lộ.
2. Vũ Anh Tuấn, cựu cán bộ Cục Quản lý xuất nhập cảnh, Bộ Công an, tù chung thân, tội Nhận hối lộ.
3. Nguyễn Thị Hương Lan, cựu cục trưởng Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao, tù chung thân, tội Nhận hối lộ.
4. Tô Anh Dũng, cựu Thứ trưởng Ngoại giao, 16 năm tù, tội Nhận hối lộ.
5. Đỗ Hoàng Tùng, cựu cục phó Lãnh sự, Bộ Ngoại giao, 12 năm tù, tội Nhận hối lộ.
6. Vũ Sỹ Cường, cựu cán bộ Cục Xuất nhập cảnh, Bộ Công an, 9 năm tù, tội Nhận hối lộ.
7. Trần Văn Tân, cựu Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam, 6 năm tù, tội Nhận hối lộ.
8. Nguyễn Thị Thanh Hằng, Phó tổng giám đốc Công ty Blue Sky, 11 năm tù, tội Đưa hối lộ.
9. Lê Hồng Sơn, Tổng giám đốc Công ty Blue Sky, 10 năm tù, tội Đưa hối lộ.
10. Hoàng Diệu Mơ, Tổng giám đốc Công ty An Bình, 7 năm tù, tội Đưa hối lộ.
11. Võ Thị Hồng, Giám đốc Công ty Minh Ngọc, 4 năm tù, tội Đưa hối lộ.
12. Lê Văn Nghĩa, cựu giám đốc Công ty Nhật Minh, 3 năm tù, tội Đưa hối lộ.
13. Trần Thị Mai Xa, Giám đốc Công ty MasterLife, 3 năm tù, tội Đưa hối lộ.
14. Lê Thị Ngọc Anh, cựu cán bộ Ban Đối ngoại Trung ương Đảng, 3 năm tù, tội Đưa hối lộ.
15. Phạm Bích Hằng, 20 tháng tù, tội Đưa hối lộ.
16. Nguyễn Hoàng Linh, cựu cán bộ Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia, 30 tháng tù, tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
17. Đặng Minh Phương, cựu kế toán Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia, 18 tháng tù, tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
18. Trần Quốc Tuấn, Giám đốc Công ty xúc tiến thương mại Du lịch Việt Nam, 3 năm tù, tội Môi giới hối lộ.
19. Phạm Thị Kim Ngân, cán bộ Tạp chí Thanh tra, 15 tháng tù, tội Môi giới hối lộ.
Thanh Lam