Chuyến thị sát ông Tập trấn an lòng dân

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ngày 10/2 đeo khẩu trang tới thị sát một cơ sở "tuyến đầu" chống chủng virus corona mới (nCoV) tại quận Triều Dương, thủ đô Bắc Kinh. Đây là lần đầu ông xuất hiện trước công chúng kể từ khi dịch viêm phổi bùng phát ở Vũ Hán hồi tháng 12 năm ngoái và lan rộng khắp các tỉnh thành Trung Quốc.

Trong chuyến thị sát, ông Tập cũng trò chuyện với một số người dân địa phương, trong đó có hai người mang theo túi đựng rau. Tất cả mọi người, theo lệnh của chính phủ, đều đeo khẩu trang.

"Xin đừng bắt tay ở thời điểm nhạy cảm như hiện nay", Chủ tịch Tập nói, những người xung quanh cười hưởng ứng. "Giá rau đang là bao nhiêu?", ông hỏi hai người dân xách túi.

Tháp tùng Chủ tịch Tập là các quan chức cấp cao, gồm Bí thư Thành ủy Bắc Kinh Thái Kỳ và Thị trưởng thành phố Trần Cát Ninh. Các bức ảnh và video về chuyến thăm được tất cả các cơ quan thông tấn và đài truyền hình nhà nước Trung Quốc phát sóng.

Nếu ở thời điểm bình thường, chuyến thăm này không có gì đặc biệt. Tuy nhiên, sự xuất hiện của Chủ tịch Tập hôm qua gây chú ý khi nó giúp chấm dứt một khoảng thời gian tương đối dài ông né tránh "ánh đèn sân khấu".

Trong 12 ngày qua, Chủ tịch Trung Quốc hội kiến Thủ tướng Campuchia Hun Sen, nhưng hình ảnh ông không xuất hiện trên truyền thông nhà nước, giữa lúc đất nước đang phải đối mặt cơn bùng phát dịch bệnh nCoV, cuộc khủng hoảng y tế công cộng cấp bách nhất kể từ đại dịch SARS (hội chứng hô hấp cấp tính nặng) năm 2002 đến nay.

Ông nhường trọng trách trấn an người dân và động viên những nhân viên y tế đang chiến đấu với nCoV nơi tiền tuyến cho các quan chức cấp cao khác. Đó là Thủ tướng Lý Khắc Cường, người đã đích thân tới tâm dịch Vũ Hán để gặp gỡ các quan chức và nhân viên y tế tại đây.

Trong những chương trình phát sóng hay bản tin hàng ngày, các cơ quan truyền thông nhà nước Trung Quốc tập trung mô tả ông Tập như một lãnh đạo tích cực chỉ huy mọi nỗ lực đối phó với khủng hoảng từ nơi hậu trường, nhưng không đăng bất cứ bức ảnh nào của ông.

Dù vậy, sự vắng bóng của ông không thể không gây chú ý của dư luận trong nước và quốc tế. Một số quan sát viên phương Tây thậm chí còn cho rằng sự vắng mặt dài ngày của ông Tập là nhằm né tránh sự chú ý của công chúng cũng như những cáo buộc cho rằng Trung Quốc phản ứng không đủ nhanh trước dịch bệnh bùng phát.

"Phải có ai đấy chịu trách nhiệm cho dịch bệnh nCoV đang lan rộng và ông ấy có lẽ không muốn trở thành người đó", Bruce Dickson, chuyên gia về Trung Quốc tại Đại học George Washington, Mỹ, nhận xét.

Cái chết gần đây của bác sĩ Lý Văn Lượng, một trong những người đầu tiên cảnh báo về nCoV, đã làm dấy lên làn sóng giận dữ đòi truy vấn trách nhiệm của các quan chức và chính quyền. Trong bối cảnh người dân có xu hướng đổ lỗi cho chính quyền vì không thể ngăn chặn dịch lây lan, ông Tập bất ngờ xuất hiện trước truyền thông.

"Lần xuất hiện này mang đến cảm nhận chính trị rằng ông Tập đang nỗ lực để cân bằng giữa vai trò một lãnh đạo cứng rắn và một lãnh đạo dân túy", nhà khoa học chính trị độc lập Chen Daoyin nhận định.

Theo Chen, cố lãnh đạo Trung Quốc Mao Trạch Đông từng có lúc điều hành công việc từ nơi hậu trường trong giai đoạn khủng hoảng, nhưng "thỉnh thoảng, ông ấy vẫn phải thể hiện mối liên kết giữa mình với người dân".

Chưa rõ sự xuất hiện của ông Tập có phải nhằm xoa dịu nỗi thất vọng của một bộ phận người dân hay không, nhưng thông điệp mà Chủ tịch Trung Quốc muốn đưa ra đã rõ ràng: Hãy tin tưởng chính quyền trong nỗ lực chiến đấu chống nCoV, chuyên gia đánh giá.

Theo truyền thông nhà nước, trong chuyến thăm, ông Tập thừa nhận rằng tình hình vẫn nghiêm trọng, nhưng thêm rằng bộ máy lãnh đạo Trung Quốc sẽ thực hiện thêm nhiều biện pháp nữa để ngăn ngừa virus lây lan, đồng thời ổn định nền kinh tế. Ông khẳng định Trung Quốc sẽ chiến thắng virus.

Vũ Hoàng (Theo Washington Post, NyTimes, SCMP)