Khi cựu tổng thống Mỹ bắt đầu hành trình từ Florida đến New York ngày 3/4 để trình diện tại tòa, hàng nghìn người ủng hộ vẫy cờ in hình ông bên ngoài khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago. Máy quay từ các hãng tin luôn theo sát đoàn xe hộ tống ông. Các kênh truyền hình lớn phát trực tiếp cảnh ông ở sân bay Palm Beach, bước lên cầu thang dẫn vào máy bay riêng.
Kể từ sau khi ông Trump rời Nhà Trắng đầu năm 2021, đây là một trong số rất ít dịp ông thu hút được quan tâm mạnh mẽ như vậy từ giới truyền thông Mỹ.
Cựu tổng thống Mỹ Donald Trump tại Tháp Trump ở New York ngày 3/4. Ảnh: AP.
Cựu tổng thống được cho là đã nói với các trợ lý rằng ông không muốn né tránh máy quay và sẵn sàng đi ngang qua đám đông phóng viên ảnh, cảnh sát và người dân tập trung trước tòa án ở New York để tạo ra một "cảnh tượng đặc biệt".
Nhóm pháp lý của cựu tổng thống Mỹ đã dành cả cuối tuần qua để thảo luận chi tiết về cách thức cũng như thời điểm ông trình diện tại tòa New York. Ông dự định qua đêm tại Tháp Trump ở khu Midtown trước khi tới tòa án Hạ Manhattan vào ngày 4/4, nơi ông đối mặt với bản cáo trạng, lăn tay và thực hiện các thủ tục pháp lý khác.
Hiện chưa rõ cựu tổng thống có bị chụp ảnh lưu hồ sơ hay không. Chính quyền New York thường không công bố bức ảnh đó, nhưng nếu ông Trump bị chụp ảnh lưu hồ sơ, nhiều người tin rằng nó sẽ bị rò rỉ.
Theo luật của bang New York, một nhóm phóng viên có thể vào bên trong phòng xử án và chụp ảnh, nhưng không được phép quay phim. An ninh sẽ được thắt chặt suốt cả ngày, với các đường phố xung quanh tòa án bị phong tỏa.
Đội bảo vệ ông Trump từ Sở Mật vụ đang hợp tác với Sở Cảnh sát New York và văn phòng công tố quận Manhattan để lên phương án hộ tống cựu tổng thống tới tòa an toàn. Theo Anthony Guglielmi, giám đốc truyền thông của Mật vụ Mỹ, một khi bước qua cửa, ông Trump sẽ được bảo vệ bởi chính quyền New York và tòa án.
"Các quyết định về việc truyền thông và công chúng có được tiếp cận phòng xử án hay không tùy thuộc vào tòa và chúng tôi đang hợp tác chặt chẽ với các bên liên quan để giảm thiểu tối đa xáo trộn đối với quy trình tố tụng bình thường", Guglielmi nói.
Vẫn chưa rõ ông Trump sẽ vào tòa án bằng cách nào, nhưng luật sư của ông, Joe Tacopina, cho hay cựu tổng thống sẽ không bị còng tay. Ông Trump sẽ nghe lệnh bắt, nhưng nhiều khả năng không bị đưa vào buồng giam.
Các điều tra viên tại văn phòng công tố sẽ thẩm vấn Trump, yêu cầu ông cung cấp thông tin cá nhân, gồm họ tên, địa chỉ và ngày sinh. Sau khi hoàn thành thủ tục tố tụng tại tòa, ông có thể được cho về nhà mà không phải nộp tiền bảo lãnh. Cựu tổng thống Trump dự kiến bay trở lại Nam Florida và có bài phát biểu vào tối cùng ngày từ dinh thự Mar-a-Lago.
Những người ủng hộ đã chuẩn bị sẵn sàng để "tôn vinh" các bức ảnh lưu hồ sơ của cựu tổng thống. "Chúng sẽ là những tấm hình đẹp trai nhất, phong độ nhất, nam tính nhất mọi thời đại", Hogan Gidley, cựu phát ngôn viên của ông Trump, nói. "Tôi có thể khẳng định chắc chắn điều này, thậm chí trước cả khi nhìn thấy chúng".
Theo Jo Adetunji, bình luận viên kỳ cựu của Conversation, trụ sở tại Anh, các đối thủ tin rằng việc ông Trump bị truy tố và phải trình diện trước tòa sẽ là một đòn giáng đối vào hình ảnh của ông, nhưng cựu tổng thống Mỹ và những người ủng hộ lại không coi đây là điều đáng xấu hổ.
"Quãng đường cảnh sát hộ tống một cá nhân tới tòa thường được coi là hình phạt, ở đó bị can phải đối diện trực tiếp với công chúng. Nhưng ông Trump là bậc thầy truyền thông và sẽ biết cách tận dụng điều này để tạo lợi thế cho mình. Ông ấy muốn và đủ khả năng xoay chuyển sự kiện theo hướng kịch tính hóa", Adetunji đánh giá.
Sau khi ông Trump trình diện trước thẩm phán, bản cáo trạng, hiện vẫn niêm phong, sẽ được công khai. NBC News cuối tuần trước đưa tin văn phòng của công tố viên quận Manhattan Alvin Bragg sẽ công bố khoảng 30 tội danh chống lại cựu tổng thống Mỹ, chủ yếu liên quan đến hành vi tài chính sau khi ông Trump bị cáo buộc chi tiền cho cựu luật sư Michael Cohen "bịt miệng" sao khiêu dâm Stormy Daniels.
Cựu tổng thống Trump bị công tố viên Bragg điều tra về hành vi yêu cầu Cohen chi 130.000 USD để thỏa thuận với sao khiêu dâm Stormy Daniels không tiết lộ về mối quan hệ trong quá khứ, vào thời điểm ông Trump vừa tuyên bố ra tranh cử tổng thống năm 2016.
Những người ủng hộ ông Trump tập trung ở Manhattan, New York, ngày 3/4. Ảnh: Newsweek.
Cohen, người đã ngồi tù vì vấn đề này, đã bỏ tiền túi trả cho Daniels. Cựu luật sư sau đó khai trước tòa rằng cựu tổng thống Trump đã hoàn trả ông số tiền trên dưới hình thức thanh toán phí tư vấn pháp lý cho chiến dịch tranh cử.
Giả mạo hồ sơ tài chính là một tội nhẹ theo luật bang New York, nhưng nó có thể trở thành trọng tội nếu hành vi đó dẫn đến một tội danh khác.
Để tăng phần kịch tính cho sự kiện, trước khi trình diện tại tòa, cựu tổng thống Trump đã liên tục chỉ trích công tố viên Bragg trên mạng xã hội, gọi ông là "kẻ tâm thần" và cảnh báo rằng việc ông bị truy tố sẽ dẫn tới tình trạng bất ổn dân sự.
Lệnh truy tố dường như đã giúp ông gia tăng đáng kể tỷ lệ ủng hộ trong đảng Cộng hòa. Một cuộc thăm dò của Yahoo News/YouGov thực hiện vào ngày 30 và 31/3 cho thấy ông Trump dẫn trước 26 điểm trong một cuộc đối đầu giả định với Thống đốc Florida Ron DeSantis, ứng viên tiềm năng tranh cử tổng thống. Cũng trong cuộc thăm dò này vào hai tuần trước, khoảng cách giữa cựu tổng thống Mỹ và Thống đốc Florida chỉ là 8 điểm.
Nhiều lãnh đạo bảo thủ cũng đã lên tiếng bảo vệ ông. Các lãnh đạo ủy ban Hạ viện đang cố gắng yêu cầu công tố viên Bragg ra điều trần trước quốc hội.
Cựu tổng thống và đội ngũ của ông kỳ vọng làn sóng ủng hộ này sẽ tiếp tục được thúc đẩy sau ngày 4/4, khi các thủ tục tại tòa án hoàn thành, ảnh lưu hồ sơ được lan truyền và ông có bài phát biểu từ Mar-a-Lago.
Theo các nguồn tin am hiểu vấn đề, trong bài phát biểu, cựu tổng thống Trump sẽ nhắc lại tuyên bố rằng công tố viên Bragg phát lệnh truy tố vì động cơ chính trị. Điều này được cho là sẽ khơi dậy tâm lý giận dữ, phẫn nộ cũng như cảm giác bị đàn áp trong nhóm những người ủng hộ trung thành của ông.
Chuyên gia đánh giá với hướng đi này, ông Trump dường như muốn biến bản cáo trạng thành một biểu tượng lớn hơn, kết nối bản thân với những người Mỹ bảo thủ, những người cảm thấy bị cô lập hoặc xa lánh vì quan điểm của mình.
Gidley, cựu phát ngôn viên Nhà Trắng, cho rằng trong bài phát biểu, ông Trump sẽ khơi dậy nỗi sợ về nguy cơ quyền lực hành pháp bị "chính trị hóa", nhằm lôi kéo các cử tri bảo thủ.
Các nguồn tin cho biết cựu tổng thống cũng muốn nhắm tới việc công tố viên Bragg muốn đối đầu trực tiếp với ông từ hai năm trước. "Tôi chắc chắn có nhiều kinh nghiệm với ông Trump hơn hầu hết mọi người trên thế giới", Bragg nói với Wall Street Journal hồi tháng 4/2021.
Đây là "tuyến phòng thủ" mà nhóm ủng hộ ông Trump tin rằng có thể gây tiếng vang với những người Mỹ bảo thủ.
"Bragg đã đợi cho đến khi ông Trump tuyên bố tranh cử tổng thống và đảng Cộng hòa sắp tổ chức các phiên tranh luận cho ứng viên mới phát lệnh truy tố. Nó có vẻ quá mang tính chính trị. Tôi nghĩ thông điệp đó sẽ được truyền đi dễ dàng", Garrett Ventry, chiến lược gia đảng Cộng hòa, bình luận.
Cựu tổng thống Trump tuyên bố tranh cử thống hồi tháng 11 năm ngoái, chỉ một tuần sau khi cuộc bầu cử quốc hội giữa kỳ chứng kiến nhiều ứng viên được ông ủng hộ hứng chịu thất bại. Động thái này khiến một số người suy đoán ông muốn sớm tuyên bố thành ứng viên tổng thống để làm phức tạp thêm các cuộc điều tra pháp lý nhằm vào mình.
Nhưng nay, khi đối diện với một bản cáo trạng, cựu tổng thống Mỹ đang cố gắng biến điều vốn là ác mộng với hầu hết chính trị gia trở thành lợi thế cho bản thân.
"Ông Trump thực sự đang tập trung vào cuộc chiến này và muốn làm bật lên thông điệp rằng bạn không thể 'làm nước Mỹ vĩ đại trở lại' nếu thiếu ông ấy", một nguồn tin thân cận với cựu tổng thống cho hay. "Ông ấy chính là tâm điểm của sân khấu chính trị".
"Một chính trị gia như ông Trump sợ nhất là bị lãng quên hoặc phớt lờ. Các đối thủ có thể muốn thấy ông bẽ mặt, nhưng họ nên nhớ rằng nếu lần trình diện đầu tiên trở thành sự kiện kịch tính trên truyền thông, cựu tổng thống thậm chí sẽ được tiếp thêm sức mạnh", bình luận viên Adetunji lưu ý.
Vũ Hoàng (Theo Time, Conversation)