Đầu tháng này, tạp chí Forbes công bố danh sách 100 phụ nữ tự thân giàu nhất nước Mỹ. Trong đó, bà Joan Payden (92 tuổi) lần đầu được đưa vào danh sách này, với tài sản 700 triệu USD.
Bà là CEO Payden & Rygel - công ty đầu tư thành lập năm 1983. Hiện, công ty này quản lý hơn 162 tỷ USD tài sản và có gần 240 nhân viên.
Con đường thành công của Payden trải dài qua nhiều thập kỷ. Sau khi tốt nghiệp cử nhân ngành Toán - Vật lý tại Cao đẳng Trinity ở thủ đô Washington, Payden trở thành nữ kỹ sư hiếm hoi của một hãng lọc dầu tại New Jersey vào thập niên 50.
"Ngày đầu tiên đi làm, tôi nhìn thấy ở đó có khoảng 600 kỹ sư trẻ, trong đó chỉ 4 người là nữ. Tỷ lệ thật thú vị", bà nhớ lại. Nhưng sau 3 năm, bà mất việc khi công ty sa thải hàng loạt.
Bà Joan Payden tại một sự kiện ở California năm 2019. Ảnh: Forbes
Đây là bước ngoặt đầu tiên trong sự nghiệp của Payden. Thất vọng, bà quyết định chuyển sang ngành tài chính để tận dụng kiến thức nền về toán học. Cuối cùng, bà được nhận vào làm tại ngân hàng đầu tư Merrill Lynch. "Tôi được tuyển dụng với mức lương thấp hơn 25% so với mọi người, vì không phân biệt được cổ phiếu và trái phiếu", Payden cho biết trên Los Angeles Times năm 1999.
Vài năm sau, bà chuyển đến Los Angeles và gia nhập công ty quản lý tài sản đình đám Scudder, Stevens & Clark. Một thời gian sau, bà trở thành nữ nhân viên đầu tiên được thăng chức lên quản lý tại đây.
"Sau đó, tôi được biết lẽ ra mình có thể được thăng chức sớm hơn. Hóa ra, tôi không được duyệt trong lần chọn đầu tiên, mà phải tới lần thứ 5. Tôi đoán lý do vì mình không chơi golf", Payden cho biết trước các sinh viên Notre Dame trong bài nói chuyện năm 2011.
Hàng năm, công ty này tổ chức họp thường niên ở một sân golf lớn, nổi tiếng, nhưng chỉ dành cho nam giới. "Vì thế, tôi luôn ngồi bên ngoài", bà nhớ lại. Trải nghiệm này khiến Payden quyết tâm không bao giờ để giới tính kìm hãm sự nghiệp của mình.
Đến năm 1983, bà cảm thấy buồn chán khi nghĩ đến việc "làm mãi một vị trí" thêm 10 năm nữa. Vì vậy, bà quyết định mở công ty riêng. Payden mời đồng nghiệp cũ là Sandra Rygel tham gia, rút hết tiền tiết kiệm nghỉ hưu và thành lập Payden & Rygel.
Khi đó, Payden vẫn chưa hoàn toàn tin mình có thể thành công. "Tôi lúc nào cũng lo lắng. Khi lập công ty, tôi còn lo sẽ không có khách hàng", bà cho biết trên Los Angeles Times.
Tuy nhiên, 40 năm qua, bà đã lặng lẽ đưa Payden & Rygel trở thành một trong những công ty quản lý tài sản lớn nhất Mỹ, với 162 tỷ USD tài sản và các văn phòng ở Los Angeles, Boston, London, Milan. Công ty này tập trung vào trái phiếu và thị trường toàn cầu. Hiện, họ quản lý tài sản cho các nhà đầu tư giàu có, các quỹ hưu trí của chính phủ và nhiều doanh nghiệp, tổ chức lớn.
Ở tuổi 92, Payden vẫn làm CEO. "Bà ấy rất minh mẫn và không có kế hoạch nghỉ hưu", Angela Dailey - đại diện truyền thông của Payden cho biết trên Forbes. Trong 60 năm sự nghiệp, Payden cũng rất ít khi xuất hiện trên báo chí.
Lời khuyên của bà cho các doanh nhân khởi nghiệp cảm thấy thiếu chắc chắn khi thực hiện sự thay đổi lớn là "khi nhảy vào hồ bơi, đừng nghĩ đến việc chết đuối". Bà cho biết chưa bao giờ hối hận vì việc đã làm.
"Ở thời điểm đó, rủi ro nếu không làm gì còn cao hơn là cứ làm đi", Payden kết luận.
Hà Thu (theo CNBC, Forbes)