Trưa 13/7, HĐXX TAND Hà Nội xét hỏi xong 54 bị cáo trong đại án "chuyến bay giải cứu" liên quan 21 cựu quan chức 7 bộ ngành, đơn vị nhà nước. Chuyển sang phần xét hỏi của Viện kiểm sát, người đầu tiên bước lên bục thẩm vấn là bị cáo Hoàng Văn Hưng, cựu Trưởng phòng 5, Cơ quan An ninh Điều tra, Bộ Công an, cũng là điều tra viên chính của vụ án trong giai đoạn đầu.
Hưng bị cáo buộc móc nối với cựu thiếu tướng Nguyễn Anh Tuấn, cựu Phó giám đốc Công an Hà Nội, nhận 2,6 triệu USD để "chạy án" cho Lê Hồng Sơn (Tổng giám đốc Công ty Bầu Trời Xanh, BlueSky), Nguyễn Thị Thanh Hằng (Phó tổng giám đốc) bị điều tra sai phạm tổ chức chuyến bay.
Cựu điều tra viên Hoàng Văn Hưng. Ảnh: Phạm Dự
Trong hơn 40 phút trả lời và đối chất, ông Hưng khẳng định "VKS truy tố oan". Ông cho rằng tất cả lời khai trước đó của bị cáo Tuấn và Hằng đều sai sự thật.
Ông Hưng gợi ý "chỉ cần cho 5 phút, bị cáo chứng minh mình bị oan ngay", song chủ tọa nhắc "cứ trả lời câu hỏi của VKS trước đi, có gì trình bày sau".
Cựu điều tra viên khai quen ông Tuấn do có phối hợp công tác và chơi với nhau như anh em, qua một bạn chung. Vài ngày sau khi những người đầu tiên của vụ án này bị khởi tố, Hưng được ông Tuấn mời đến nhà, tổng 4 lần, để gặp bà Hằng "tư vấn" về tình hình điều tra.
"Bị cáo chỉ khuyên chị Hằng tự thú sớm. Chị ấy đang bị điều tra, chắc chắn sẽ bị gọi lên sớm, sẽ bị pháp luật xử lý thôi nhưng tự thú sẽ được khoan hồng", bị cáo Hưng khai và khẳng định chưa bao giờ đề cập chuyện tiền nong vì biết chị này là chỗ thân quen ông Tuấn, "hơn nữa đưa tiền cũng không để làm gì".
"Bị cáo nghe rõ này, bị cáo khi đó là điều tra viên chính của vụ án mà hẹn gặp để trao đổi thông tin thì có được phép không?", công tố viên hỏi.
Bị cáo Hưng đáp: "Theo quy định của Bộ Công an không được gặp bị can, bị cáo ngoài trụ sở, nhưng Hằng lúc đó là đối tượng đang được vận động tự thú, cái này cũng theo chủ trương kêu gọi của lãnh đạo Bộ".
Công tố viên ngắt lời: "Tôi chỉ hỏi đúng hay sai. Chưa có quyết định gì sao đã nói với chị ấy là chắc chắn bị khởi tố, xử lý?". Hưng nói: "Bị cáo khi trả lời thì cũng phải bào chữa của mình".
435 cuộc điện thoại bị cáo buộc liên lạc 'chạy án'
Dẫn lại lời khai của Hưng về việc "không có buôn bán hợp tác kinh doanh gì" với phó giám đốc Công an Hà Nội, VKS trích bút lục tài liệu điều tra và yêu cầu Hưng giải thích về 435 cuộc điện thoại giữa hai người trong khoảng thời gian rất ngắn, "có những ngày 10 cuộc, có nhiều cuộc lúc 0h". Hai người quen biết từ đầu năm 2021 nhưng 435 cuộc điện thoại đều phát sinh sau thời điểm liên quan việc "chạy án" của Hằng.
Chối việc này, ông Hưng nói: "Viện dẫn của cơ quan điều tra hoàn toàn không đúng sự thật. 435 cuộc điện thoại có nhiều cuộc gọi lỡ. Hai bị cáo có quan hệ với nhau, không làm ăn nhưng có việc khác".
Trước nghi vấn của VKS về việc trao đổi quan hệ đồng nghiệp mà có tới hàng trăm cuộc gọi trong thời gian ngắn, bị cáo Hưng nói ngay: "Cái này kiểm sát viên áp đặt rồi".
Khi VKS nêu dữ liệu một ngày ngay sau khi Lê Hồng Sơn bị bắt, hai cựu công an này đã gọi cho nhau 10 lần. Hưng giải thích có việc này song thắc mắc: "VKS cho biết ai gọi trước cho ai: Anh Tuấn hay tôi? Đây là một vấn đề". Bị cáo khẳng định trong cả năm 2022, ông Tuấn luôn là người gọi trước, khi nào có cuộc gọi nhỡ, mới gọi lại.
Đối chất với cựu điều tra viên Hưng, ông Tuấn tái khẳng định lời khai từ ban sáng về việc làm "cầu nối" cho bị cáo Hằng và Hưng gặp gỡ, nhờ vả và đưa tiền là đúng. Hầu hết do Hưng "hối thúc, giục giã".
Khai về chiếc cặp số chứa 450.000 USD giao cho Hưng vào tháng 11/2022, ông Tuấn cho biết cũng do Hưng yêu cầu, nói "dùng để lo lót chỗ Viện kiểm sát".
Theo yêu cầu của Hưng, ông Tuấn phải chia làm 2 gói 100.000 USD và 350.000 USD, cho vào cặp để mang đến chỗ cơ quan "trông cho nó bình thường". Ông Tuấn nói làm trung gian giữa Hằng và Hưng là "bất đắc dĩ" vì "thương" em gái kết nghĩa. Ông buộc phải chuyển tiền cho Hưng vì điều tra viên này không chịu trực tiếp cầm tiền từ Hằng.
Như mọi lần, ông Tuấn sẽ tự mang tiền đến, song hôm đó có việc bận, chiếc cặp đặt mã số 104 được ông nhờ tài xế mang đến cơ quan của ông Hưng. Mã số sau đó được chính ông Tuấn gọi điện thoại báo cho Hưng.
Cựu Phó giám đốc Công an Hà Nội Nguyễn Anh Tuấn. Ảnh: Ngọc Thành
Đối chất sau đó, bị cáo Hưng phủ nhận: "Làm gì có mã, cặp đó đựng 4 chai rượu. Tôi bấm một cái nó ra ngay, không hề có mã số". Hưng nói không mâu thuẫn với ông Tuấn hay Hằng.
"Không có mâu thuẫn thì dựng lên chuyện bị cáo nhận tiền làm gì?", VKS hỏi dồn. Ông Hưng đáp: "Kiểm sát viên nói cũng đúng thôi, không có thù oán gì thì không khai sai cho nhau làm gì. Bị cáo còn mang ơn anh Tuấn, cũng muốn điều tốt nhất cho chị Hằng, vừa đúng chức trách nghĩa vụ điều tra viên, cảm hóa tội phạm đầu thú, vừa coi như được dịp trả ơn anh Tuấn".
Khi ông Hưng tiếp tục đề nghị "cho 5 phút" sẽ chứng minh ngay "bị oan", đại diện VKS cảnh báo: "Bị cáo khai thế nào là quyền của bị cáo; còn chúng tôi có đủ bằng chứng lời khai buộc tội". Ông Hưng đáp: "Bây giờ VKS chỉ cần nêu được một chứng cứ cho thấy tôi sai, tôi nhận tội luôn".
Lời khai đối ngược về chiếc cặp đựng 450.000 USD. Video: Huy Mạnh
Chủ tọa khi này đề nghị cả đôi bên dừng lại, không tranh luận, "nếu có câu hỏi thì tiếp tục, không thì chuyển sang người khác". VKS tiếp tục đề nghị đối chất với ông Tuấn về nội dung 435 cuộc điện thoại.
Trở lại bục khai báo, ông Tuấn cho hay chơi với Hưng "không sâu lắm". Theo bị cáo này, căn cứ danh sách cuộc gọi, có thể nhận ra hai người ban đầu gần như không liên lạc với nhau và hầu hết 435 cuộc gọi chỉ nảy sinh sau vụ việc "chạy án" liên quan đến Hằng.
"Tôi công nhận hơn 400 cuộc gọi đó có gồm các cuộc gọi lỡ, nhưng cuộc nào kết nối được thì đều xung quanh diễn biến vụ án liên quan Hằng và hoạt động điều tra của Hưng", ông Tuấn tái khẳng định. "Tôi với Hưng không có quan hệ làm ăn, tình cảm anh em không sâu sắc đến mức liên lạc thường xuyên đến vậy".
Hai lần được gọi đối chất, bị cáo Hằng đều khóc, xác nhận lời ông Tuấn khai là đúng.
Ông Hưng bị cáo buộc trong năm 2022, đã thông qua ông Tuấn, nhận tiền với hứa hẹn giúp đỡ tác động các cơ quan điều tra, tố tụng để bị cáo Hằng và Sơn không bị xử lý hình sự.
Ông Hưng sau đó bị điều chuyển song vẫn nói là điều tra viên chính phụ trách thụ lý vụ án để "vòi" thêm tiền của Hằng. Ngày 8/12/2022, ông Sơn bị tạm giam, khởi tố về tội Đưa hối lộ. Bà Hằng và ông Sơn do đó làm đơn tố cáo hành vi của ông Tuấn và Hưng. Tổng số tiền bà Hằng chi "chạy án" được xác định 2,65 triệu USD.
Ông Hưng bị truy tố tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, ông Tuấn bị truy tố tội Môi giới hối lộ và bà Hằng tội Đưa hối lộ.
Phiên tòa dự án kéo dài 30 ngày, đang ở ngày xét xử thứ ba.
Phạm Dự - Thanh Lam