Hôm 15/1/1947 trời âm u xám xịt tại Los Angeles. Trong khi đi bộ quanh đại lộ Norton ở trung tâm thành phố cùng con gái 3 tuổi, bà nội trợ Betty Bersinger bất chợt nhìn thấy một đôi giày bên vệ đường.
Lúc mới nhìn, bà Betty nghĩ đó là đôi giày của một ma-nơ-canh nhưng khi tiến lại gần bà nhận đó đó là thi thể bị chia làm hai.
Hai thám tử đầu tiên đến hiện trường đã phát hiện một bao xi măng dính máu và một dấu chân giữa những vệt lốp ôtô, ngay gần đó. Do thi thể và đám cỏ xung quanh không dính máu nào cùng với những giọt sương bên dưới, cảnh sát xác định việc phi tang được thực hiện tại khu vực này từ sau 2h sáng, khi nhiệt độ ngoài trời xuống thấp.
Kết luận giám định cho biết nạn nhân chết vì ngạt thở và xuất huyết. Đáng chú ý hơn cả là dòng chữ được viết bằng son môi đỏ trên thi thể nạn nhân có nội dung: "BD AVENGER" (Người trả thù Black Dahlia - Thược dược đen).
Việc xác định danh tính nạn nhân có rất ít manh mối. Cảnh sát chỉ biết nạn nhân có mái tóc nâu nhạt, mắt xanh, cao 1,67 m, nặng khoảng 52 kg. Vụ án trở thành nỗi khiếp đảm với người dân nước Mỹ thời bấy giờ. Cảnh sát nhờ báo chí lan truyền thông tin, nhờ người dân giúp đỡ.
Các thám tử đưa cho tờ Los Angeles Examiner dấu vân tay của nạn nhân. Từ đó, tòa soạn này dùng một loại máy là tiền thân của máy fax để gửi bản phóng to dấu vân tay cho trụ sở FBI ở Washington.
Kỹ thuật viên FBI đã so dấu vân tay này với 104 triệu dấu vân tay có trong kho hồ sơ và nhanh chóng phát hiện ra đó là vân tay của Elizabeth Short. Cô được bạn bè gọi là "đóa thược dược đen" bởi thích màu đen và thường cài hoa thược dược lên tóc.
Elizabeth Short và một trong những người tình một đêm. Ảnh: NY daily News
Elizabeth sinh ngày 29/7/1924 tại Massachusettes. Sở hữu mắt xanh nước biển, mũi hếch nhỏ nhắn, cặp hông đầy đặn, Elizabeth có vẻ đẹp nữ tính đặc trưng trong thập niên 1940, song vẫn là nữ diễn viên không mấy tên tuổi. Sự nghiệp điện ảnh nghèo nàn, đời tư và mối quan hệ phức tạp với gia đình.
Gia đình phá sản và rơi vào nợ nần khiến cha mẹ cô ly hôn và tuổi thơ của cô gặp nhiều chông chênh. Năm 19 tuổi, Elizabeth chuyển đến sống cùng cha ở bang California và tìm cách bước chân vào thế giới điện ảnh. Cô thường xuyên lui tới các câu lạc bộ đêm, cặp kè đủ loại đàn ông từ quân nhân, doanh nhân, người đứng tuổi cho đến những chàng thanh niên mới lớn.
Cuộc sống túng thiếu, cô tìm mọi cách để có chỗ ở không mất tiền hoặc chỉ phải trả càng ít càng tốt, luôn vật vờ ở hàng chục khách sạn, căn hộ, nhà trọ quanh California.
Người cuối cùng nhìn thấy Elizabeth còn sống là Robert Manley, người đàn ông đã có gia đình, đồng thời là "người tình một đêm".
Ngày 9/1/1947, Robert lái xe đưa Elizabeth tới khách sạn Biltmore tại Los Angeles. Hai người tạm biệt nhau lúc 18h30' ở sảnh. Chuyện gì xảy ra trong một tuần kể từ lúc Elizabeth đến Biltmore đến lúc phát hiện ra xác là điều bí ẩn.
Tang lễ của Elizabeth được cử hành lặng lẽ tại nghĩa trang Mountain View ngày 21/1/1947 với sự tham gia của 6 người trong gia đình. Một số cảnh sát được cử đến bảo vệ, đề phòng hung thủ xuất hiện. 40 cảnh sát khác rà soát, lục tung mọi ngóc ngách xung quanh hiện trường tìm manh mối.
10 ngày sau, 25/1/1947, chiếc ví da đen ngắn và đôi giầy hở mũi của cô đã được tìm thấy trong thùng rác cách hiện trường vụ án vài dặm. Nhân chứng cuối cùng là Robert đã xác nhận đó là vật dụng của Elizabeth, do ông mua tặng. Còn chiếc ví vẫn thơm mùi nước hoa của Elizabeth.
Mặc dù vậy, thông tin mà cảnh sát thu thập được chỉ dừng lại ở đó, bởi trên hai đồ vật của nạn nhân không có thêm bất kỳ dấu vết gì có thể truy tìm hung thủ. Cảnh sát chuyển sang tìm manh mối tại các cửa hàng giặt ủi trong thành phố để tìm kiếm những bộ quần áo dính máu.
Mặt khác, họ thẩm vấn người thân, hàng xóm, bạn bè, khách hàng của Elizabeth, người qua đường và thậm chí sinh viên y khoa với suy luận thủ phạm có am hiểu về y học.
Đám tang lạnh lẽo của Elizabeth Short với vài người thân và cảnh sát. Ảnh: AFP
Bước ngoặt của công cuộc phá án đến vào ngày 3/2/1947 khi một gói hàng nặc danh đã được gửi tới tờ Los Angeles Examiner. Đó là hộp bưu kiện nồng nặc mùi xăng mà người gửi đã xóa dấu vân tay. Bên trong là tư trang và giấy tờ tùy thân của Elizabeth, bao gồm: ảnh, giấy khai sinh, thẻ an sinh xã hội và kèm theo đó là quyển sổ địa chỉ chứa tên của 75 người đàn ông.
Theo suy luận của cảnh sát, người gửi nhiều khả năng là hung thủ và hắn khôn khéo không để lại bất kỳ dấu vân tay nào. Điều đáng ngạc nhiên là khi cảnh sát xác minh 75 cái tên trong danh sách thì đều là nam giới từng qua lại với Elizabeth nhưng chủ yếu họ chỉ ăn tối và uống cà phê chứ chưa quan hệ tình dục.
"Người tình một đêm" của Elizabeth là Robert Manley cũng nằm trong dạng tình nghi. Tuy vậy, anh ta lại dễ dàng vượt qua cuộc kiểm tra nói dối của cảnh sát. Trong suốt thời gian dài điều tra về cái chết của Elizabeth, khoảng 60 người, chủ yếu là đàn ông tự nhận mình là hung thủ. Tuy nhiên, cảnh sát không đủ bằng chứng để khẳng định một ai.
"Ai là kẻ giết Thược Dược Đen?" Đây vẫn là câu hỏi gây nhức nhối giới điều tra và các nhà nghiên cứu tâm lý tội phạm tại Mỹ suốt 80 năm qua, đưa vụ án Elizabeth trở thành vụ án bí ẩn nhất ở Hollywood. Rất nhiều giả thuyết được đưa ra nhưng tất cả vẫn chỉ là những dự đoán.
Từ một nữ diễn viên, người mẫu vô danh, Elizabeth bỗng trở thành nguyên mẫu cho rất nhiều tác phẩm văn học và điện ảnh, trong đó nổi tiếng nhất là tiểu thuyết The Black Dahlia của nhà văn James Ellroy và bộ phim cùng tên sản xuất năm 2006.
Hoàng Phong (Theo Biography, FBI, Hollywood Reporter)