Kể từ khi HLV Park dẫn dắt đội tuyển Việt Nam, Công Phượng đã chơi 22 trong 24 trận, tức là mới vắng hai trận. Nhưng, tiền đạo HAGL chỉ chơi trọn 90 phút ở năm trận, vì đa phần anh bị thay ra hoặc dự bị vào sân. HLV Park cũng đã dùng Công Phượng ở mọi vị trí trên hàng công, với mức độ hiệu quả khác nhau.
Công Phượng chơi như một tiền đạo cắm ở Asian Cup 2019, khi Việt Nam thường phải phòng ngự phản công trước những đối thủ hàng đầu châu lục. Khả năng rê bóng luồn lách của Công Phượng hữu hiệu trước các hậu vệ cao to, và tốc độ của anh giúp đội nhà phản công nhanh hơn. Nhưng, hai trong ba đối thủ còn lại của Việt Nam ở vòng loại World Cup là Malaysia và Indonesia. Đối thủ có thể lùi sâu hơn và bịt khoảng trống, đòi hỏi Việt Nam sử dụng một trung phong cắm có thể hình để làm tường. Hai trận mà Công Phượng không được sử dụng dưới thời HLV Park từng diễn ra trước chính Malaysia ở AFF Cup 2018 và Indonesia ở vòng loại World Cup.
Công Phượng ghi sáu bàn ở V-League mùa này, trong đó có một tuyệt phẩm sút xa. Ảnh: Lâm Thoả.
Trong những trận quan trọng trước đối thủ Đông Nam Á, HLV Park cũng thường không dùng Công Phượng ngay từ đầu. Vị trí quen thuộc của anh ở đội tuyển là tiền đạo cánh, ở AFF Cup hay vòng loại World Cup 2022. Nhưng, phần lớn trận đấu anh chơi ở vị trí này đều từ dự bị. Tại AFF Cup, Công Phượng thường xuyên đá chính ở vòng bảng, nhưng kể từ bán kết chỉ đóng vai trò dự bị. Tại vòng loại World Cup, Công Phượng cũng chỉ xuất phát một trận gặp Malaysia tại Mỹ Đình.
Cơ hội để Công Phượng đá chính trong ba trận còn lại ở vòng loại thứ hai World Cup 2022 càng nhỏ, khi Phan Văn Đức, Nguyễn Văn Toàn và Nguyễn Tiến Linh đang đạt phong độ cao. Văn Đức đã ghi 71% số bàn của SLNA ở V-League mùa này, trong đó có khoảng một nửa thuộc dạng siêu phẩm. Văn Toàn thậm chí còn là cầu thủ chơi hay bậc nhất V-League, khi đã ghi dấu giày vào 10 bàn. Còn Tiến Linh cũng đã ghi sáu bàn và nhiều lần dứt điểm trúng xà, cột. Chưa kể Quang Hải cũng thường chơi tiền đạo cánh dưới thời Park. Quan trọng hơn, họ đều được thi đấu ở vị trí sở trường ở V-League, còn Công Phượng phải đá như một tiền vệ con thoi ở HAGL.
Công Phượng lên chân ở V-League cùng HAGL với vị trí tiền vệ, nhưng anh không hợp với vai trò này ở đội tuyển. Trong sơ đồ 3-5-2 của Kiatisuk ở HAGL, Công Phượng chơi tiền vệ trung tâm cùng Minh Vương và Xuân Trường. Xuân Trường đá thấp nhất, còn Công Phượng và Minh Vương được phép dâng cao. Nhưng, hệ thống này không vận hành giống như sơ đồ 3-4-3 của HLV Park. Khi có bóng, đội tuyển Việt Nam có thể chuyển từ 3-4-3 về 3-5-2, với việc Quang Hải bó vào như tiền vệ công, còn cầu thủ cánh đối diện đẩy lên chơi như tiền đạo. Nhưng, Việt Nam luôn phòng ngự khối hình tháp 5-4-1, và ở đó không có suất cho một tiền vệ con thoi như Công Phượng tại HAGL.
Công Phượng ghi sáu bàn trong tám trận gần nhất, dù một nửa số bàn đến từ phạt đền, thành tích đó vẫn không tồi với một tiền vệ chơi xa khung thành. Anh cũng tạo ra vài điểm nhấn với những đường chuyền dài vượt tuyến, như cho Văn Toàn ghi bàn vào lưới Bình Định ở vòng 3 V-League. Có Công Phượng trên sân, Việt Nam cũng thêm giải pháp đá phạt hàng rào chếch bên trái, hoặc sút xa.
Nhưng, vấn đề của Công Phượng trong vai trò tiền vệ là khả năng tranh chấp tay đôi. Trong trận gần nhất gặp Bình Dương, anh chỉ thắng hai trong 11 pha tranh chấp khi phòng ngự, đạt tỷ lệ 18%. Tỷ lệ này quá thấp đối với một tiền vệ, nhất là với HLV đề cao phòng ngự như Park.
Tỷ lệ tranh chấp thành công của Công Phượng quá thấp cho một tiền vệ. Ảnh: Đức Đồng
Sẽ không bất ngờ nếu Công Phượng tiếp tục phải dự bị ở ba trận sắp tới, nhưng anh vẫn có nhiều cơ hội được vào sân trong hiệp hai. Anh đã ghi năm bàn cho đội tuyển Việt Nam dưới thời HLV Park, trong đó có ba bàn mở tỷ số. Trung bình Công Phượng cần 253 phút một bàn, chỉ sau Nguyễn Anh Đức và Nguyễn Tiến Linh. Hiệu suất đó đủ để anh được trao cơ hội vào thời điểm thích hợp.
Công Phượng có thể là phương án dự bị hạng sang cho Văn Đức. Tiền đạo SLNA đá chính 13 trong 15 trận dưới thời HLV Park, nhưng tới 11 trận bị thay ra giữa chừng.
Nhưng cũng có thể Công Phượng sẽ đá chính trước UAE ở lượt trận cuối ngày 15/6, trong vai trò tiền đạo cắm như tại Asian Cup. Mẫu cầu thủ như Công Phượng có thể tạo đột biến như anh từng nhiều lần thực hiện ở các hệ đội tuyển trong quá khứ. Cơ hội của anh dù sao vẫn còn phải chờ vào quá trình thao luyện của đội tuyển khi vẫn còn tới hai tuần trước khi bước vào những trận đánh quyết định.
Xuân Bình