Hôm nay, điền kinh khởi tranh ngày đầu tiên ở SEA Games 33 trên sân Suphachalasai (Bangkok), với tâm điểm là vòng loại 100m nam. Ở lượt chạy đầu tiên, Puripol xuất phát tốt, nhanh chóng vượt lên dẫn đầu rồi giữ nhịp để cán đích đầu tiên.

Theo thông báo của ban tổ chức, VĐV chủ nhà đạt thành tích 9 giây 94, với sức gió 0,7 m/giây, qua đó xô đổ kỷ lục SEA Games tồn tại từ năm 2009 (10 giây 17), và phá kỷ lục Thái Lan do chính anh lập tại ASIAD 2023 (10 giây 06). Thành tích tốt nhất của Puripol trong năm nay, tính đến trước SEA Games, là 10 giây 15.

Puripol từng giành HC vàng 100m tại SEA Games 31 ở Hà Nội với thành tích 10 giây 40. Ở kỳ SEA Games gần nhất tại Campuchia, anh không thi đấu vì chấn thương, và HC vàng khi đó thuộc về đồng hương Soraoat Dabbang với 10 giây 37 giây.

Thành tích 9 giây 94 đưa Puripol vào nhóm những VĐV châu Á hiếm hoi chinh phục mốc 10 giây, bên cạnh các tên tuổi như Su Bingtian (Trung Quốc, 9 giây 83) và các VĐV Nhật Bản Ryota Yamagata (9 giây 95), Chani Brown Abdul Hakim (9 giây 97), Kiryu Yoshihide và Yuki Koike (đều 9 giây 98).

Sau khi giành HC vàng 100m, Puripol sẽ còn tranh tài ở hai nội dung khác là 200m nam và tiếp sức 4x100m nam.

Puripol, sinh năm 2006, đang được đánh giá là một trong những chân chạy trẻ tiến bộ nhanh nhất châu Á, sở hữu tiềm năng lớn để trở thành gương mặt hàng đầu ở cự ly ngắn những năm tới.

Anh gây tiếng vang từ SEA Games 2021 tại Hà Nội khi giành hat-trick HC vàng ở các nội dung 100m, 200m và tiếp sức 4x100m. Năm 2022, Puripol liên tục cải thiện thành tích cá nhân. Đặc biệt, việc đạt 20 giây 19 tại Almaty giúp anh lập kỷ lục U18 và U20 châu Á, trở thành VĐV trẻ có thông số tốt thứ ba thế giới, chỉ sau Erriyon Knighton và Usain Bolt thời tuổi teen.

Trở lại sau chấn thương năm 2023, Puripol nhanh chóng giành HC vàng tiếp sức 4x100m tại giải vô địch châu Á, đồng thời lập kỷ lục quốc gia và kỷ lục giải (38 giây 55). Tại ASIAD 2022 ở Hàng Châu, anh đoạt HC bạc 100m với 10 giây 02.

Năm 2024 đánh dấu bước tiến lớn khi Puripol giành suất dự Olympic Paris ở cự ly 100m, đồng thời trở thành một trong hai VĐV cầm cờ cho đoàn Thái Lan. Tại Thế vận hội năm đó, anh vào bán kết và đạt 10 giây 14. Cuối năm, Puripol làm nên lịch sử khi trở thành VĐV Thái Lan đầu tiên giành huy chương tại giải U20 thế giới: HC bạc 100m (10 giây 22) và HC đồng tiếp sức 4x100m với kỷ lục U20 quốc gia (39 giây 39).

Bước sang 2025, Puripol tiếp tục duy trì phong độ cao: đoạt HC bạc 100m và HC bạc tiếp sức 4x100m tại giải vô địch châu Á ở Gumi; HC bạc 100m tại Đại hội Thể thao sinh viên Thế giới; giải vô địch thế giới ở Tokyo và vào tới bán kết với thành tích 10 giây 17.

Kỷ lục chạy 100m nam ở SEA Games trước đây là 10,17 giây, do VĐV Suryo Agung Wibowo của Indonesia lập tại SEA Games 2009 tại Lào. Kỷ lục châu Á là 9,83 giây thuộc về Su Bingtian (Trung Quốc) lập năm 2021, đỉnh cao thế giới vẫn do Usain Bolt nắm giữ từ năm 2009 với 9,58 giây.

Sau thời Suryo, người tiệm cận nhất đến thành tích này là Soraoat Dabbang, với 10,37 giây, để giành HC vàng SEA Games 32. Kể từ kỳ đầu tiên năm 1959, Đông Nam Á vẫn ngóng chờ một cái tên có thể lật trang sử mới cho nội dung nước rút này.

Báo Singapore Straits Times từng hỏi nhiều chuyên gia và cựu VĐV về điều gì đã ngăn cản các chân chạy nước rút Đông Nam Á tiệm cận với thế giới. Cựu VĐV điền kinh Singapore UK Shyam cho rằng yếu tố di truyền là chìa khóa để đạt được thành tích thế giới. Ông lấy dẫn chứng về huyền thoại bơi Joseph Schooling, người từng giành HC vàng Olympic 2016, chỉ xuất hiện khoảng 20 đến 30 năm một lần.

HC vàng chạy 100m SEA Games 1969 Kunalan thì cho rằng huấn luyện chuyên biệt là chìa khóa. "Không có hai cá nhân nào giống nhau. HLV cần thời gian để quyết định mỗi VĐV cần làm gì", ông nói.

Huyền thoại chạy nước rút Malaysia Nazmizan cho rằng di truyền quyết định điểm xuất phát, nhưng cơ sở hạ tầng sẽ quyết định VĐV tiến xa đến đâu. Các VĐV Đông Nam Á có sức mạnh tự nhiên và sự bùng nổ kém hơn các khu vực khác. Để vượt qua rào cản, họ cần có HLV giỏi, hỗ trợ khoa học thể thao, dinh dưỡng, phục hồi và thường xuyên được thi đấu với những người giỏi nhất.

Nâng cao môi trường cạnh tranh cũng là điều Nazmizan mong mỏi ở Đông Nam Á. "Nếu khu vực chỉ có vài người chạy dưới 10,3 giây, nó sẽ giới hạn hiệu suất của toàn bộ VĐV", ông cho biết. "Chạy dưới 10,1 giây ở Mỹ, Jamaica không được coi là ghê gớm. Còn 10,3 giây ở Đông Nam Á là mức cao. Điều đó hạn chế sự tiến bộ".

Điền kinh SEA Games 33 diễn ra từ ngày 11/12 đến 16/12. 339 VĐV từ 9 Quốc gia sẽ tranh tài ở 47 nội dung tranh huy chương. Thái Lan tham dự đông nhất với 80 VĐV. Xếp sau là Philippines (61), Việt Nam (50), Malaysia (49), Singapore (39), Indonesia (30), Myanmar (15), Lào (9), Timor Leste (6).

Thái Lan đặt mục tiêu giành tối thiểu 17 HC vàng để đứng nhất. Mục tiêu tối thiểu của Việt Nam là 12 HC vàng.

Hồng Duy - Trung Thu