"Kể từ khi các tổ hợp phòng không Patriot được đưa vào trực chiến hồi tháng 5/2023, tất cả tên lửa Kinzhal phóng vào thủ đô Ukraine đều bị đánh chặn thành công", đại tá không quân Serhii Yaremenko, chỉ huy Lữ đoàn Tên lửa Phòng không số 59 Ukraine, cho biết trong cuộc phỏng vấn đăng ngày 4/7, thêm rằng Nga đã khai hỏa tổng cộng hơn 20 tên lửa Kinzhal trong giai đoạn này.
Theo ông Yaremenko, khi phát hiện có tên lửa phóng vào Kiev, phòng không Ukraine đều coi đó là tên lửa đạn đạo để lên kế hoạch đánh chặn. Chỉ sau khi các chuyên gia nghiên cứu mảnh vỡ của quả đạn thì họ mới biết chính xác nó thuộc chủng loại nào.
Tên lửa đạn đạo được phóng lên bầu khí quyển rồi lao xuống theo quỹ đạo vòng cung, đạt tốc độ cao gấp nhiều lần vận tốc âm thanh trong giai đoạn lao xuống mục tiêu.
Đại tá Yaremenko cho biết Ukraine lần đầu bắn hạ tên lửa Kinzhal vào sáng 3/5/2023, khi quả đạn đang bay ở độ cao khoảng 10 km.
"Ngay khi có dấu hiệu Nga phóng tên lửa, chúng tôi lập tức khởi động hệ thống Patriot và xác định mục tiêu. Quả đạn bay nhanh đến nỗi chúng tôi không có thời gian để giải thích rõ nhiệm vụ hay đặc điểm của mục tiêu. Tôi chỉ được báo đó là tên lửa đạn đạo, rồi cho phép sử dụng tổ hợp Patriot phá hủy nó", ông Yaremenko cho hay.
Bộ Quốc phòng Nga chưa bình luận về thông tin.
Tên lửa Kinzhal được khai hỏa từ tiêm kích MiG-31K và có tầm bắn khoảng 2.000 km, đủ sức nhắm mọi mục tiêu trên lãnh thổ Ukraine khi được phóng từ không phận Nga. Moskva tuyên bố đây là tên lửa đạn đạo siêu vượt âm với vận tốc tối đa Mach 10 (hơn 12.000 km/h), nên gần như không thể bị bắn hạ.
Dù vậy, Ukraine từng nhiều lần tuyên bố đánh chặn thành công tên lửa Kinzhal bằng tổ hợp Patriot. Hồi tháng 1, Yuri Ignat, người khi đó là phát ngôn viên không quân Ukraine, cho biết hệ thống phòng không do Mỹ chuyển giao đã bắn hạ 15 quả đạn Kinzhal từ đầu chiến sự.
Tuy nhiên, lưới phòng không Ukraine dường như vẫn không ít lần để lọt tên lửa Kinzhal tại những khu vực khác ngoài Kiev.
Gần đây nhất, bộ tư lệnh không quân Ukraine hôm 27/6 thông báo quân đội Nga đã phóng 29 tên lửa và UAV tự sát, trong đó có Kinzhal, để tập kích lãnh thổ nước này. Phòng không Ukraine đã bắn hạ 28 mục tiêu, song tên lửa Kinzhal dường như đã xuyên thủng hệ thống phòng thủ.
Không rõ mục tiêu của tên lửa Kinzhal trong vụ tập kích. Ông Yaremenko không tiết lộ Ukraine có triển khai tổ hợp Patriot ở các khu vực khác ngoài thủ đô Kiev hay không.
Patriot là hệ thống phòng không do Mỹ phát triển và biên chế từ năm 1981. Biến thể Patriot PAC-2 có thể bắn trúng mục tiêu cách hơn 96 km và bay cao hơn 32 km, theo Cơ quan Phòng thủ Tên lửa Mỹ. Phiên bản mới nhất trong dòng Patriot là PAC-3, có khả năng tiêu diệt các mối đe dọa trên không như tiêm kích, UAV, tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo.
Phương Tây đã chuyển giao cho Ukraine một số tổ hợp Patriot để bảo vệ các mục tiêu trọng yếu. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hồi tháng 4 cho biết Kiev sẽ cần tới 25 tổ hợp Patriot, bao gồm 6-8 khẩu đội mỗi hệ thống, để bảo vệ toàn bộ lãnh thổ Ukraine trong tương lai. Ông không tiết lộ Ukraine đang sở hữu bao nhiêu tổ hợp.
Hồi tháng 6, Romania và Mỹ thông báo mỗi nước sẽ cung cấp cho Ukraine thêm một hệ thống Patriot, trong khi Hà Lan nói sẽ cùng một quốc gia khác cung cấp linh kiện của tổ hợp loại này cho Ukraine.
Phạm Giang (Theo Kyiv Independent)