Thông tin về lực lượng quân sự Nga kiểm soát nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhya được Petro Kotin, lãnh đạo công ty năng lượng hạt nhân quốc gia Ukraine Energoatom, đưa ra trong thư gửi Tổng giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) ngày 12/3.
"Phía Ukraine thông báo rằng Nga đang lên kế hoạch kiểm soát hoàn toàn và vĩnh viễn đối với nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhya, dưới sự quản lý của Rosatom, tập đoàn năng lượng hạt nhân nhà nước Nga", Tổng giám đốc IAEA Rafael Mariano Grossi cho biết.
Kotin thông báo thêm với IAEA rằng nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhya hiện nằm dưới quyền của chỉ huy đơn vị quân đội Nga hiện diện thường trực tại cơ sở hạt nhân này.
IAEA cho biết thêm cơ quan quản lý hạt nhân Ukraine đang tiếp tục sửa chữa đường dây điện bị hư hại ở nhà máy hạt nhân Chernobyl và đang dùng máy phát khẩn cấp để cung cấp nguồn điện dự phòng cho các hệ thống liên quan trong nhà máy nhằm đảm bảo an toàn.
Một tòa nhà tại nhà máy hạt nhân Zaporizhzhya, đông nam Ukraine, bị cháy rạng sáng 4/3. Ảnh chụp màn hìnhYouTube.
Phía Nga đã lên tiếng phủ nhận cáo buộc muốn kiểm soát vĩnh viễn nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhya. Alexey Likhachev, lãnh đạo Rosatom, xác nhận một số chuyên gia của tập đoàn đang ở Zaporizhzhya, nhưng phủ nhận Rosatom kiểm soát hoạt động hay có ý định quản lý nhà máy điện hạt nhân này.
Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhya lớn nhất Ukraine từng xảy ra hỏa hoạn trong các cuộc giao tranh hôm 4/3, song nhanh chóng dập tắt được ngọn lửa và không gây ra hậu quả nghiêm trọng. Phía Ukraine sau đó xác nhận lực lượng Nga đã tiến vào kiểm soát nhà máy Zaporizhzhya.
Zaporizhzhia, nơi sản xuất 19% lượng điện của Ukraine năm 2020 và là một trong những nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu, có 6 lò phản ứng lớn và 6 bể làm mát với hàng trăm tấn nhiên liệu hạt nhân. Ba lò đang hoạt động và ba lò đã đóng cửa kể từ khi cuộc xung đột bắt đầu.
Nga ngày 24/2 mở chiến dịch quân sự đặc biệt nhằm "phi vũ trang và phi phát xít hóa Ukraine". Lực lượng Nga cùng dân quân ly khai hiện kiểm soát thành phố Kherson và một số thành phố nhỏ ở miền nam, đông nam Ukraine, bao vây Mariupol, Kharkov và đang nỗ lực tăng áp lực với các mục tiêu lớn hơn, trong đó có thủ đô Kiev.
Vị trí nhà máy hạt nhân Zaporizhzhya. Đồ họa: Washington Post.
Ngọc Ánh (Theo Reuters/ANI)