Ukraine ký đơn xin gia nhập EU

Tổng thống Volodymyr Zelensky cùng các lãnh đạo Ukraine ký đơn xin gia nhập EU, trong bối cảnh Nga mở rộng chiến dịch quân sự đặc biệt tại nước này.

"Tổng thống Zelensky vừa ký một văn kiện lịch sử, đó là đơn xin gia nhập Liên minh châu Âu (EU)", Andrii Sybiha, phó chánh văn phòng tổng thống Ukraine, thông báo trên Twitter hôm 28/2, thêm rằng Thủ tướng và lãnh đạo quốc hội cũng đã ký vào đơn này.

Động thái diễn ra vài giờ sau khi Zelensky công bố video đề nghị trở thành thành viên EU và kêu gọi các lực lượng Nga về nước. Zelensky thúc giục EU cho phép Ukraine gia nhập ngay lập tức theo cái ông mô tả là "thủ tục đặc biệt mới", song không nêu chi tiết.

"Mục tiêu của chúng tôi là hòa nhập với tất cả người dân châu Âu và quan trọng nhất là bình đẳng", ông nói. "Tôi tự tin rằng điều đó là công bằng. Tôi tự tin rằng chúng tôi xứng đáng với điều đó, rằng tất cả những điều này là có thể".

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky (giữa) cầm đơn xin gia nhập EU sau khi ký hôm 28/2. Ảnh: Facebook/Volodymyr Zelensky. — Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky (giữa) cầm đơn xin gia nhập EU sau khi ký hôm 28/2. Ảnh: *Facebook/Volodymyr Zelensky*.

Ukraine hiện không được công nhận là ứng viên chính thức cho tư cách thành viên EU, dù quốc gia này là một phần của thỏa thuận liên kết với EU, trong đó hai bên đồng ý gắn kết nền kinh tế trong các lĩnh vực nhất định và làm sâu sắc hơn quan hệ chính trị kể từ năm 2017.

Hai ngày sau khi Nga mở chiến dịch quân sự vào Ukraine, Tổng thống Zelensky thông báo ông đã trao đổi với Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel về tư cách thành viên của Ukraine trong EU. Michel sau đó nói rằng sẽ hỗ trợ hơn nữa Ukraine và người dân nước này.

Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen hôm 27/2 nói Ukraine là "một trong số chúng tôi và chúng tôi muốn họ gia nhập" EU. Tuy nhiên, bà nói việc gia nhập sẽ không diễn ra lập tức bởi quá trình này liên quan đến tích hợp thị trường Ukraine vào EU. Trang web riêng của EU cũng nhấn mạnh "trở thành thành viên EU là thủ tục phức tạp không thể diễn ra trong một sớm một chiều".

Một quốc gia chỉ có thể nộp đơn vào EU khi đáp ứng các điều kiện nhất định, bao gồm có nền kinh tế thị trường tự do, dân chủ ổn định và chấp nhận tất cả luật pháp của EU cũng như đồng euro. Sau đó, quốc gia sẽ nộp đơn lên Hội đồng châu Âu, bên sẽ yêu cầu Ủy ban châu Âu đánh giá khả năng đáp ứng các tiêu chí của ứng viên.

Nếu đánh giá của ủy ban thuận lợi, Hội đồng châu Âu phải nhất trí khuôn khổ chính thức cho quá trình đàm phán giữa các bộ trưởng và đại sứ của các chính phủ EU và nước ứng viên.

Năm quốc gia đang trong quá trình tích hợp luật pháp của EU vào luật quốc gia là Albania, Montenegro, Bắc Macedonia, Serbia và Thổ Nhĩ Kỳ. Hai nước khác là Kosovo cũng như Bosnia và Herzegovina được xếp vào nhóm "ứng viên tiềm năng" vì chưa đáp ứng các tiêu chí để đăng ký thành viên.

Nga ngày 21/2 phát động chiến dịch quân sự đặc biệt với tuyên bố "phi quân sự hóa và phi phát xít hóa Ukraine". Sau 5 ngày xung đột, lực lượng Nga được cho là đã chuyển sang dùng chiến thuật bao vây các thành phố lớn của Ukraine. Quan chức Lầu Năm Góc nhận định Nga đổi chiến thuật khi đà tiến quân chậm lại do "vấp phải kháng cự dữ dội từ quân đội Ukraine", cũng như đối mặt thách thức về hậu cần.

Sau khi Nga tấn công Ukraine, Mỹ cùng đồng minh đã áp loạt lệnh trừng phạt lên Moskva cũng như Tổng thống Putin. Các nước phương Tây hôm 26/2 nhất trí loại một số ngân hàng Nga khỏi Hiệp hội Viễn thông Tài chính Liên ngân hàng Toàn cầu (SWIFT), được coi là lệnh trừng phạt rất nặng. Moskva nhiều lần khẳng định loạt lệnh trừng phạt thể hiện sự bất lực của phương Tây.

Phái đoàn Nga và Ukraine hôm 28/2 đàm phán tại Belarus trong 5 giờ, nhưng chưa kết quả cụ thể nào được công bố, dù hai bên nhất trí sẽ tiếp tục trao đổi.

Trong khi một nhà đàm phán Nga bày tỏ hy vọng "đạt được một số thỏa thuận càng sớm càng tốt" để chấm dứt xung đột, Tổng thống Zelensky cho hay lực lượng Nga tiếp tục tăng cường pháo kích Ukraine, cho rằng đây là nỗ lực buộc chính phủ của ông phải nhượng bộ trong đàm phán.

"Cuộc đàm phán diễn ra khi bom vẫn rơi, đạn vẫn nổ trên các thành phố của chúng tôi. Rõ ràng họ đang kết hợp giữa tiến trình đàm phán với hoạt động pháo kích và tôi tin rằng phía Nga đang tìm cách gây áp lực với Ukraine bằng biện pháp đơn giản này", Zelensky nói.

Tổng thống Ukraine không cung cấp thông tin chi tiết về cuộc đàm phán, nhưng khẳng định ông sẽ không sẵn sàng chấp nhận nhượng bộ "nếu một bên tiếp tục nã pháo vào bên kia".

Huyền Lê (Theo NPR)

Trở lại Thế giớiTrở lại Thế giới