Lãnh đạo các nước Liên minh châu Âu (EU) quyết định cấp tư cách ứng viên cho Ukraine và nước láng giềng Moldova trong hội nghị thượng đỉnh tại Brussels, Bỉ ngày 23/6.
"Một thời khắc lịch sử. Hôm nay đánh dấu bước quan trọng trên con đường hướng tới Liên minh châu Âu (EU) của các bạn", Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel đăng Twitter trong lúc diễn ra hội nghị. "Tương lai của chúng ta là cùng nhau sát vai".
Lãnh đạo EU và các nước Tây Balkan chụp ảnh chung khi dự hội nghị thượng đỉnh ở Brussels, Bỉ ngày 23/6. Ảnh: Reuters.
Sau khi Nga mở chiến dịch quân sự hồi cuối tháng 2, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã ký đơn xin gia nhập EU và đề nghị khối đưa ra câu trả lời về tư cách ứng viên của Kiev trước cuối tháng này.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho rằng động thái cấp tư cách ứng viên cho Ukraine đã gửi "tín hiệu rất mạnh mẽ" tới Điện Kremlin rằng EU ủng hộ nguyện vọng thân phương Tây của Kiev. "Chúng ta mang ơn người dân Ukraine, những người đang chiến đấu để bảo vệ chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của họ và cũng là bảo vệ các giá trị của chúng ta", ông Macron cho hay.
Vài phút sau quyết định của EU, Tổng thống Zelensky đăng Twitter ca ngợi đây là "thời khắc lịch sử có một không hai trong quan hệ Ukraine - EU, khởi đầu cho trang sử mới của châu Âu", thêm rằng "tương lai của Ukraine nằm ở EU" và "châu Âu không có sự chia rẽ".
"Hôm nay, các lãnh đạo EU đã đưa ra một trong những quyết định quan trọng nhất đối với Ukraine trong suốt 30 năm độc lập của nhà nước chúng tôi", ông Zelensky nói trong thông điệp gửi tới lãnh đạo của 27 quốc gia EU, đề cập thời gian Ukraine tuyên bố độc lập sau khi Liên Xô tan rã. "Đây là chiến thắng của chúng tôi. Chúng tôi đã chờ đợi điều đó 120 ngày".
Tổng thống Zelensky khẳng định Ukraine sẽ thắng trong xung đột với Nga, xây dựng lại đất nước và nghỉ ngơi.
"Hoặc có thể thậm chí chúng tôi sẽ giành chiến thắng, tái thiết đất nước, gia nhập EU rồi mới nghỉ ngơi. Hoặc có lẽ chúng tôi sẽ không nghỉ ngơi", ông nói thêm, đồng thời nhấn mạnh "chắc chắn chúng tôi sẽ giành chiến thắng".
Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba phát biểu qua video rằng "hôm nay đánh dấu sự khởi đầu của chặng đường dài mà chúng ta sẽ cùng nhau bước đi".
"Người dân Ukraine thuộc về gia đình châu Âu. Tương lai của Ukraine là cùng với EU. Chúng ta cùng nhau sát cánh vì hòa bình. Ukraine sẽ thắng thế. Châu Âu sẽ thắng thế", ông nói.
Thủ tướng Ukraine Denys Shmyhal cũng gọi quyết định của EU tạo nên "ngày lịch sử" và "giai đoạn mới trong công cuộc xây dựng châu Âu".
Quyết định của EU đặt hai quốc gia thuộc Liên Xô cũ vào hành trình gia nhập kéo dài nhiều năm, đòi hỏi phải có những cải cách lớn và các cuộc đàm phán kéo dài. EU đã đặt ra loạt bước đi để Kiev thực hiện, bao gồm củng cố nhà nước pháp quyền và chống tham nhũng, trước khi có thể tiến tới giai đoạn tiếp theo bao gồm các cuộc đàm phán gia nhập.
Quá trình đàm phán có thể kéo dài nhiều năm và thậm chí hàng thập kỷ để đánh giá kỹ lưỡng trước khi Ukraine hay Moldova có thể trở thành thành viên EU.
Ukraine trở thành ứng viên EU trong bối cảnh giao tranh khốc liệt ở miền đông, khi lực lượng Nga đẩy mạnh đà tiến công nhằm kiểm soát toàn bộ tỉnh Lugansk. Hai thành phố Severodonetsk và Lysychansk ở Lugansk đã trở thành "rốn hỏa lực" của pháo binh Nga vài tuần qua. Giới chức Ukraine hôm 23/6 cho biết lực lượng nước này có thể phải rút khỏi Lysychansk để tránh bị bao vây.
Nếu chiếm được hai thành phố này, Nga sẽ kiểm soát hoàn toàn tỉnh Lugansk, từ đó tạo bàn đạp tiến sang Sloviansk và Kramatorsk, thành phố thuộc tỉnh Donetsk. Đây sẽ là những mục tiêu cuối cùng để Nga hoàn thành mục tiêu "giải phóng" vùng Donbass ở đông Ukraine.
Huyền Lê (Theo AFP, Reuters)