Thay vì dựa vào phó tổng thống đắc cử để xây dựng nội các như trong nhiệm kỳ đầu năm 2017-2021, ông Donald Trump lần này chọn cách làm khác. Ngay từ tháng 8, ứng viên đảng Cộng hòa đã lập nhóm phụ trách quá trình chuyển giao quyền lực, chủ yếu dựa vào các đồng minh trong lĩnh vực tư nhân.
Hai vị trí đồng chủ tịch nhóm được ông Trump trao cho Howard Lutnick và Linda McMahon. Bà McMahon phụ trách giám sát chính sách, còn ông Lutnick phụ trách chọn lọc nhân sự, lấp đầy hàng nghìn vị trí còn trống trong chính quyền sắp tới.
"Chúng tôi có rất nhiều ứng viên. Chúng tôi đã sẵn sàng. Tôi cảm thấy rất tuyệt", Lutnick nói với CNN ngày 31/10.
Lutnick cho biết chính quyền nhiệm kỳ hai của ông Trump sẽ rất khác. Đội ngũ chuyển giao quyền lực sẽ không quan tâm đến những người có quan điểm riêng trong công việc hoặc công khai chỉ trích cấp trên. Thay vào đó, họ tập trung tìm kiếm ứng viên "trung thành với các chính sách của tổng thống".
"Không ai trung thành và có năng lực hơn Howard. Đó là lý do cha tôi chọn ông ấy để tập hợp những tài năng xuất chúng phục vụ chính phủ Mỹ", Donald Trump Jr., con trai ông Trump, nói với Politico. "Điều tuyệt vời nhất là có người đáng tin cậy như Howard để chúng tôi tập trung hoàn toàn vào chiến thắng và biết rằng khi đến lúc, mọi thứ đều đã sẵn sàng".
Howard Lutnick phát biểu tại sự kiện vận động tranh cử của ông Donald Trump tại New York ngày 27/10. Ảnh: AFP
Lutnick, 63 tuổi, lớn lên tại Long Island, bang New York. Ông là con của một gia đình Do Thái, bố là Solomon Lutnick, giáo sư lịch sử Đại học Queens, còn mẹ là nghệ sĩ Jane Lutnick, nhưng bố mẹ ông qua đời cách nhau một năm, khi ông còn thiếu niên và không để lại tài sản nào.
Ông tốt nghiệp ngành kinh tế tại Đại học Haverford, bang Pennsylvania năm 1983, sau đó làm việc cho công ty dịch vụ tài chính Cantor Fitzgerald. Lutnick thăng tiến lên vị trí giám đốc điều hành công ty năm 1991 trước khi giữ ghế chủ tịch năm 1996.
Trụ sở Cantor Fitzgerald nằm trên một số tầng cao nhất của Tháp Bắc Trung tâm Thương mại Thế giới (WTC). 658 trong tổng số 960 nhân viên công ty thiệt mạng khi những kẻ khủng bố lao máy bay vào tòa nhà trong vụ tấn công ngày 11/9/2001.
Trong số nạn nhân thiệt mạng có Gary Lutnick, em trai của Howard. Tỷ phú này khi đó không có mặt tại văn phòng vì ông đưa con trai đến trường mẫu giáo.
Đây cũng là thời gian ông Lutnick và ông Trump quen biết nhau, vì họ cùng hứng chịu tác động từ vụ khủng bố, một nhân viên Cantor Fitzgerald nói.
Lutnick cũng gây tranh cãi vì quyết định dừng chi trả cho các nhân viên thiệt mạng, động thái ông mô tả là cần thiết để vực dậy Cantor Fitzgerald. Ông dùng hơn 90 triệu USD tiền tiết kiệm cá nhân để bù đắp cho các gia đình nạn nhân, sau đó trích một phần lợi nhuận công ty và từ các quỹ khác chi trả trong 5 năm, thêm hơn 180 triệu USD.
Sau thảm kịch, Lutnick đã tái thiết Cantor Fitzgerald, giúp công ty thành công trở lại. Bloomberg năm 2018 ước tính Lutnick có tài sản 1,5 tỷ USD.
Lutnick từng ủng hộ cho cả đảng Dân chủ và Cộng hòa suốt nhiều năm. Năm 2016, ông quyên góp cho ứng viên tổng thống Hillary Clinton, đảng Dân chủ, lẫn ông Trump và Jeb Bush của đảng Cộng hòa. Cùng năm, ông ủng hộ bà Kamala Harris trong cuộc đua vào ghế thượng nghị sĩ bang California, theo OpenSecrets.org.
Tuy nhiên, tỷ phú này sau đó chuyển sang ủng hộ đảng Cộng hòa, cho rằng đảng Dân chủ đã "xa rời" mình với quan điểm về người nhập cư trái phép. "Tôi là người bảo thủ về tài chính, nhưng tự do về xã hội", Lutnick giải thích.
Năm 2023, ông Trump đã gọi điện đề nghị Lutnick hỗ trợ chiến dịch tranh cử lần ba. Lutnick hồi mùa hè tổ chức sự kiện vận động tại quê nhà Hamptons, Long Island và huy động 15 triệu USD cho ứng viên Cộng hòa.
Howard Lutnick và ông Donald Trump tại sự kiện ở Auburn Hills, bang Michigan ngày 18/10. Ảnh: AFP
Theo Lutnick, kinh nghiệm điều hành Cantor Fitzgerald đã khiến ông "đặc biệt phù hợp" cho vai trò "săn đầu người" cho chính quyền Trump. Ngoài Lutnick, ông Trump còn có một số cố vấn khác đến từ giới doanh nhân như tỷ phú Elon Musk, các nhà đầu tư John Paulson và Scott Bessent.
Tuy nhiên, việc Lutnick vừa phụ trách nhân sự cho nhiệm kỳ hai của ông Trump trong khi vẫn là chủ tịch của một công ty Phố Wall làm dấy lên loạt lo ngại về xung đột lợi ích. Lutnick còn được cho là ứng viên Bộ trưởng Tài chính trong chính quyền mới của ông Trump.
"Họ đã đi quá xa so với những quy trình và quy tắc được thiết lập để đảm bảo các lãnh đạo chuẩn bị nắm quyền làm việc vì công chúng, không phải vì lợi ích cá nhân", Max Stier, chủ tịch tổ chức phi đảng phái về quản lý chính phủ Partnership for Public Service, trụ sở ở Washington, nói.
Những người làm việc cùng Lutnick nói tỷ phú này đã cẩn thận tách biệt hoạt động kinh doanh cá nhân với phụ trách nhóm chuyển giao quyền lực. Karoline Leavitt, phát ngôn viên của ông Trump, cho biết Tổng thống đắc cử là người ra quyết định cuối cùng.
"Và những quyết định đó sẽ được thông báo khi ông ấy đưa ra lựa chọn", bà Leavitt nói.
Như Tâm (Theo WSJ, Politico)