FIFA có những yêu cầu kỹ thuật rõ ràng đối với kế hoạch chuẩn bị cho World Cup của nước đăng cai: Một sân vận động chính có sức chứa ít nhất 80.000 người để tổ chức trận chung kết, ít nhất một sân vận động nữa với 60.000 chỗ để tổ chức trận bán kết và một số sân vận động khác có ít nhất 40.000 chỗ.
Qatar đã lập kế hoạch xây dựng 12 sân vận động khi tham gia đấu thầu và giành quyền đăng cai World Cup 2022 hồi năm 2010.

Sân vận động Al Thumama ở Doha, Qatar. Ảnh: AP.
Khoảng ba năm sau, kế hoạch bị cắt giảm xuống còn 8 sân vận động. 7 trong số đó được xây dựng mới hoàn toàn và sân vận động quốc tế Khalifa đã được cải tạo trước khi nước này tổ chức giải vô địch điền kinh thế giới năm 2019.
FIFA chấp nhận điều này vì bóng đá Qatar không cần quá nhiều địa điểm mới. Họ cũng không cần những địa điểm lớn như vậy để tổ chức các trận đấu ở giải Qatar Stars League với 12 đội, nơi các trận đấu thường chỉ thu hút vài nghìn khán giả.
Lời hứa nước chủ nhà đưa ra là sẽ cắt giảm quy mô một số sân vận động sau khi World Cup 2022 khép lại. Thép và ghế thu về sẽ được quyên góp cho các quốc gia kém phát triển hơn cần sân vận động.

Sân vận động Al Bayt nhìn từ xa. Ảnh: AFP.
Không rõ chi phí chính xác cho các sân vận động của Qatar. Tổng chi tiêu cho các dự án gắn liền với việc chuẩn bị World Cup 2022 ước tính khoảng 200 tỷ USD.
Những gì Qatar thu về là 7 sân vận động mới với chủ đề gây ấn tượng mạnh mẽ lấy cảm hứng từ văn hóa địa phương. Sân vận động Lusail có sức chứa 89.000 người được mô phỏng theo một chiếc bát thủ công. Sân vận động Al Bayt có sức chứa 69.000 giống như chiếc lều sa mạc của người du mục còn sân vận động Al Thumama giống như một chiếc mũ của đàn ông Hồi giáo.
Sân vận động Al Janoub được thiết kế bởi nữ kiến trúc sư nổi tiếng hàng đầu thế giới Zaha Hadid, lấy cảm hứng từ những cánh buồm của một chiếc thuyền khai thác ngọc trai. Nhiều nhà phê bình đã nhận thấy nét khéo léo đầy nữ tính trong những đường cong của mái nhà.

Sân vận động Al Janoub. Ảnh: Qatar2022.
Những chi tiết liên quan đến kế hoạch hậu World Cup của Qatar đến nay chưa đầy đủ. Các nhà tổ chức cho biết sân vận động Lusail sẽ trở thành "một không gian cộng đồng gồm trường học, cửa hàng, quán cà phê, cơ sở thể thao và phòng khám sức khỏe. Sân Al Bayt sẽ mọc lên một khách sạn 5 sao, trung tâm mua sắm và trung tâm y tế thể thao.
Giới chức Qatar sẽ phá dỡ sân vận động 974, được xếp từ 974 container chở hàng ở khu vực cảng Doha. 974 cũng là mã điện thoại quốc tế của Qatar. Trận đấu cuối cùng diễn ra tại đây giữa đội tuyển Brazil và Hàn Quốc vào ngày 5/12.
Qatar chưa cho biết chi tiết về kế hoạch hậu tháo dỡ, nhưng ban tổ chức cho hay các container có thể được tái sử dụng để xây dựng một sân vận động có cùng quy mô ở những nơi khác, hoặc nhiều sân nhỏ hơn, hay có thể được chuyển tới những quốc gia khác cần xây dựng cơ sở hạ tầng. Có những đồn đoán rằng sân sẽ được chuyển tới châu Phi hoặc Uruguay.

Sân vận động 974 ở Doha, Qatar, nhìn từ phía biển ngày 14/11. Ảnh: Reuters.
Hai trong số các sân vận động sẽ được sử dụng bởi các câu lạc bộ bóng đá địa phương. Sân vận động Ahmad bin Ali là sân nhà của câu lạc bộ Al Rayyan, trong khi câu lạc bộ Al Wakrah sẽ thi đấu trên sân Al Janoub.
Sân vận động quốc tế Khalifa vẫn tổ chức các trận đấu của đội tuyển quốc gia Qatar, trong đó có trận vòng loại World Cup 2026.
Một số sân vận động có khả năng được tái sử dụng cho Asian Cup dự kiến diễn ra vào tháng 1/2024. Qatar đã nhận quyền đăng cai Asian Cup một tháng trước khi World Cup bắt đầu, thay thế Trung Quốc.
Qatar cũng cần địa điểm để tổ chức Asian Games 2030, giải thi đấu với hàng loạt môn thể thao khác nhau và có thể đón nhiều vận động viên tranh tài hơn cả Olympic. Và sau đó, Qatar đang hướng tới một giải đấu khác: Olympic mùa hè năm 2036.
Vũ Hoàng (Theo AP)