Để giảm tải áp lực về giá vé máy bay trong nước, doanh nghiệp lữ hành đã thực hiện nhiều giải pháp trong hè, bao gồm việc kết hợp di chuyển bằng đường bộ, đường sắt hoặc đổi sang các tour nước ngoài. Về phía hàng không, các hãng bay cũng tăng cường các chuyến bay đêm với mức giá thấp hơn 20-40% tùy chặng. Tuy nhiên, theo nhiều doanh nghiệp lữ hành, bay đêm khó trở thành lời giải cho các sản phẩm tour nội địa hè khi nhu cầu ở mức rất thấp.
Bà Lưu Thị Thu, Phó giám đốc Hoàng Việt Travel, cho hay đã nhận được thông tin về việc phát triển các chuyến bay đêm của các hãng hàng không nhưng "không đánh giá cao đề xuất này". Hoàng Việt Travel không làm tour nội địa hè với đường bay đêm, trừ khi có đoàn khách yêu cầu riêng.
Trước đó, lãnh đạo một hãng hàng không vẫn nhận định còn dư địa để phát triển chuyến bay đêm nếu có cách tạo dựng thói quen mới cho du khách. Hãng sẽ làm việc với các doanh nghiệp du lịch lớn để thiết kế tour du lịch kết hợp bay đêm, hay giảm 50% hoặc miễn phí khách sạn đêm đầu tiên cho du khách.
"Giải pháp này chưa phù hợp với các chương trình du lịch nội địa và nhu cầu của khách trong nước", bà Thu nói.
Theo bà Thu, du lịch là để nghỉ ngơi, tái tạo năng lượng và các chuyến bay đêm không phù hợp với gia đình có trẻ nhỏ, người già trong khi 80% các sản phẩm nội địa hè phục vụ mục đích du lịch gia đình. Ngoài ra, các chuyến bay đêm cũng ảnh hưởng giấc ngủ, khiến tinh thần mệt mỏi, không đảm bảo cho những trải nghiệm ngày kế tiếp của khách. Quan trọng hơn, người Việt chưa có thói quen bay đêm, đặc biệt với đối tượng trung tuổi hay khách hàng khối cơ quan, doanh nghiệp.
Sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất vào tháng 4/2023. Ảnh: Quỳnh Trần
Ông Phạm Anh Vũ, Giám đốc Marketing Du Lịch Việt, cũng nói các chuyến bay đêm "tưởng rẻ nhưng hóa đắt". Trong chiều 14/6, đơn vị kiểm tra giá vé và thấy giá cho chiều TP HCM - Phú Quốc cuối tháng 6 bay đêm khoảng 1,5 triệu đồng; bay ngày khoảng 1,9 triệu đồng. Chiều TP HCM - Hà Nội bay đêm khoảng 1,6 triệu đồng; bay ngày hơn 2 triệu đồng.
Với mức giảm khoảng 400.000 đồng, bay đêm đến trong đêm hoặc rạng sáng, du khách vẫn phải tốn thêm một đêm khách sạn. Ví dụ, một đêm ở Phú Quốc sẽ khoảng 700.000 đồng một phòng cho hai người lớn, chưa kể các chi phí phát sinh khác nếu kéo dài thêm lịch trình như đi lại, ăn sáng.
"Chuyến bay đêm là nỗ lực của ngành hàng không nhưng cũng kéo theo nhiều vấn đề khác trong tour", ông nói.
Thực tế, mức giá thấp cho các chuyến bay đêm cũng chưa đủ hấp dẫn khách hàng. CEO Vietnam Airlines Lê Hồng Hà cho biết riêng tháng 5, hãng đã hủy 10% số chuyến bay đêm vì không có khách. Điều này khiến doanh nghiệp mất chủ động cho giai đoạn cao điểm sắp tới. Khách hàng chưa sẵn sàng bay đêm, vì có thể mất thêm một đêm lưu trú khi chính sách nhận/trả phòng của các khách sạn chưa linh hoạt. Đồng thời, các phương tiện công cộng khác phục vụ nhu cầu di chuyển ban đêm cũng chưa thuận lợi.
Ông Hoàng Minh, chủ một doanh nghiệp lữ hành ở Hà Nội, nói các chuyến bay đêm chỉ phù hợp với tour quốc tế. Khách vẫn chấp nhận bay đêm khi du lịch Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản hay cả những tuyến đường dài như Dubai, châu Âu, Australia, Mỹ.
Nguyên nhân là một số hành trình nước ngoài có thời gian bay dài trên 4 tiếng, bay đêm giúp du khách tiết kiệm được một đêm ngủ khách sạn, giảm chi phí giá thành tour, đồng thời hạ cánh sân bay xong có thể bắt đầu tham quan luôn.
"Với tour nước ngoài, bay đêm tiết kiệm và tối ưu hóa lịch trình", ông nói.
Theo ông Minh, hàng không là yếu tố quan trọng nhất của tour vì di chuyển bằng bay vẫn được khách ưa chuộng nhất. Tuy nhiên, giá vé các tuyến du lịch nội địa "hot" như TP HCM, Hà Nội đi Nha Trang, Phú Quốc đều tăng giá khoảng 10-20% so với cùng kỳ năm trước. Điều này khiến nhu cầu mua tour nội địa của khách trong hè được dự báo sẽ giảm nhiều.
Đại diện Du Lịch Việt cho biết đơn vị lữ hành mong muốn những chính sách hỗ trợ khác phát triển tốt hơn cho ngành du lịch như cần có chính sách đặc thù cho khách theo đoàn của công ty lữ hành - những đơn vị trực tiếp đồng hành cùng ngành hàng không và đem khách tới cho địa phương.
Hoàng Việt Travel cũng mong muốn có thêm những chuyến bay ngày với giá hợp lý hoặc tăng chuyến bay vào sáng sớm với giá ưu đãi. Về lâu dài, hàng không, lữ hành và địa phương cần có chính sách hợp tác để cho ra những sản phẩm giá hợp lý, chất lượng cao. Việc khai thác các chuyến bay đêm sẽ khả thi hơn nếu có sự chung tay từ các đơn vị kinh doanh lưu trú như kích cầu giảm giá đêm đầu tiên cho các đoàn bay đêm hay giảm giá vé tham quan với khách du lịch bay đêm.
"Tôi mong sẽ có những điều chỉnh sớm để thúc đẩy tăng trưởng du lịch trong nước hè năm nay", bà Thu nói trong bối cảnh du lịch hè 2024 đã vào giữa cao điểm.
Tú Nguyễn