"Hiến chương nêu rõ mọi hành động sáp nhập lãnh thổ một quốc gia vào lãnh thổ quốc gia khác, nếu là hệ quả của đe dọa hoặc sử dụng vũ lực, thì là hành vi vi phạm các nguyên tắc của Hiến chương Liên Hợp Quốc và luật pháp quốc tế", Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Gueterres ngày 29/9 trả lời họp báo tại trụ sở ở New York, Mỹ.
Ông Guterres tái khẳng định kế hoạch sáp nhập lãnh thổ thuộc Ukraine vào lãnh thổ Nga là hành động "không bao giờ phù hợp với mọi khung pháp lý quốc tế" và đi ngược mọi giá trị của cộng đồng quốc tế.
Liên Hợp Quốc hôm 27/9 kết luận các cuộc trưng cầu dân ý vừa qua tại 4 vùng do Nga kiểm soát trên lãnh thổ Ukraine diễn ra bất hợp pháp.
"Động thái này là sự lăng mạ các mục tiêu và nguyên tắc của Liên Hợp Quốc. Đây là bước leo thang nguy hiểm. Nó không thể tồn tại trong thế giới hiện đại và chúng ta không thể chấp nhận nó", ông nói.
Guterres nói nếu xúc tiến kế hoạch sáp nhập Donetsk, Lugansk, Kherson và Zaporizhzhia vào lãnh thổ, Nga sẽ đe dọa làm đổ vỡ mọi triển vọng hòa bình. Moskva sẽ kéo dài các tác động nghiêm trọng lên nền kinh tế toàn cầu, đặc biệt với những nước đang phát triển, đồng thời ngăn cản hàng loạt nỗ lực viện trợ nhân đạo trên lãnh thổ Ukraine và nhiều nơi khác.
Phái đoàn Nga tại Liên Hợp Quốc sau đó phản pháo thông điệp từ ông Guterres, cho rằng bài phát biểu của Tổng thư ký Liên Hợp Quốc đã đi ngược lại Hiến chương. Đại diện Moskva cho rằng ông Guterres không phản ánh bức tranh đầy đủ trong vấn đề Ukraine và có cách tiếp cận "thân phương Tây".
Tổng thống Nga Vladimir Putin dự kiến trong hôm nay ký các văn bản khởi động quá trình sáp nhập 4 vùng đang do quân đội và các lực lượng ly khai thân Moskva kiểm soát trên lãnh thổ Ukraine gồm Zaporizhzhia, Kherson, Donetsk và Lugansk. Ông đã ra hai sắc lệnh công nhận độc lập của Zaporizhzhia và Kherson trước thềm lễ ký sắc lệnh sáp nhập hôm nay.
Moskva tăng tốc quá trình sáp nhập lãnh thổ giữa giai đoạn Kiev có dấu hiệu giành ưu thế trên chiến trường với hai mũi phản công song song tại Donbass và Kherson trong hai tháng qua.
Kế hoạch sáp nhập được mở đường bằng các cuộc trưng cầu dân ý, diễn ra từ ngày 23 đến ngày 27/9 ở 4 vùng do Nga kiểm soát, chiếm khoảng 15% diện tích lãnh thổ Ukraine.
Các chính quyền thân Moskva ở Ukraine ngày 27/9 đồng loạt thông báo kết quả bỏ phiếu với đa số ủng hộ sáp nhập vào Nga.
Thanh Danh (Theo UN News, Reuters)