Tổng thư ký Liên Hợp Quốc (LHQ) Antonio Guterres ngày 6/12 thực hiện động thái hiếm hoi để thúc giục 15 thành viên Hội đồng Bảo an "sử dụng ảnh hưởng" của mình để ngăn chặn thảm họa nhân đạo ở Gaza.
Tổng thư ký Antonio Guterres trả lời phỏng vấn tại trụ sở Liên Hợp Quốc ở New York ngày 29/11. Ảnh: AFP
Đây là lần đầu ông kích hoạt điều 99 Hiến chương LHQ từ khi được bổ nhiệm làm Tổng thư ký năm 2017. Điều khoản này cho phép Tổng thư ký đưa bất kỳ vấn đề nào mà ông cho rằng "đe dọa tới hòa bình và an ninh quốc tế" lên Hội đồng Bảo an.
"Chúng ta đang đối mặt nguy cơ sụp đổ hệ thống viện trợ nhân đạo cực kỳ nghiêm trọng", ông Guterres viết trong thư gửi Hội đồng Bảo an. "Tình hình đang xấu đi nhanh chóng, biến thành thảm họa ẩn chứa tác động không thể đảo ngược đối với người Palestine nói chung cũng như đối với hòa bình và an ninh khu vực".
"Chúng ta phải ngăn hậu quả này xảy ra bằng mọi giá", ông viết trong thư. "Tôi nhắc lại lời kêu gọi ngừng bắn nhân đạo. Việc này rất khẩn cấp".
Phát ngôn viên LHQ Stephane Dujarric cho hay điều 99 Hiến chương LHQ đã không được kích hoạt trong nhiều thập kỷ. Sau động thái của ông Guterres, Hội đồng Bảo an sẽ họp khẩn vào ngày 8/12.
Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) đã trình dự thảo nghị quyết lên Hội đồng Bảo an, đề nghị hành động dựa theo yêu cầu của ông Guterres là "ngừng bắn nhân đạo ngay lập tức" ở Gaza. Dự thảo dự kiến được đưa ra bỏ phiếu trong phiên họp khẩn.
Để được thông qua, dự thảo nghị quyết cần ít nhất 9 phiếu thuận và không có phiếu phủ quyết của 5 thành viên thường trực là Mỹ, Nga, Trung Quốc, Pháp và Anh.
"Dự thảo nghị quyết của UAE được các nước Arab và OIC (Tổ chức Hợp tác Hồi giáo) ủng hộ. Đây là điều cần làm ngay về mặt đạo đức lẫn nhân đạo. Chúng tôi kêu gọi các nước ủng hộ lời kêu gọi của Tổng thư ký", phái đoàn UAE tại LHQ tuyên bố.
Mỹ và Israel phản đối lệnh đình chiến vì cho rằng điều này có lợi cho Hamas. Washington chỉ ủng hộ biện pháp ngừng bắn tạm thời để bảo vệ dân thường và cho phép Hamas thả con tin bị bắt trong vụ tấn công ngày 7/10.
Đặc phái viên Palestine tại LHQ Riyard Mansour cho hay các bộ trưởng Arab sẽ tới Washington ngày 7/12 để thảo luận về dự thảo nghị quyết đệ trình Hội đồng Bảo an với các quan chức Mỹ.
Trẻ em và người già Palestine chờ điều trị trong bệnh viện Nasser ở Khan Younis, Gaza, ngày 5/12. Ảnh: AFP
Tháng trước, Mỹ đã bỏ phiếu trắng cho phép Hội đồng Bảo an thông qua nghị quyết kêu gọi các bên ngừng bắn. Thỏa thuận ngừng bắn kéo dài 7 ngày, cho phép Hamas thả một số con tin và hàng viện trợ vào Gaza, nhưng Israel và Hamas nối lại giao tranh sau khi thỏa thuận hết hạn hôm 1/12.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller từ chối bình luận về thư của ông Guterres. Đại sứ Israel tại LHQ Gilad Erdan cho rằng lời kêu gọi ngừng bắn của Tổng thư ký là động thái "ủng hộ bạo lực ở Gaza".
Israel cho hay 1.200 người chết, 240 người bị bắt làm con tin trong vụ đột kích của Hamas vào lãnh thổ nước này ngày 7/10. Để trả đũa Hamas, Israel đã thực hiện chiến dịch không kích, bao vây toàn diện và tấn công trên bộ vào Dải Gaza. Cơ quan y tế Hamas cho hay đã có hơn 16.000 người Gaza thiệt mạng trong các vụ tấn công của Israel.
Hồng Hạnh (Theo Reuters/Anxios)