Bị xác định là một trong các đồng phạm của bà Trương Mỹ Lan (Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát), Dương Tấn Trước, 41 tuổi, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Thương mại và Sản xuất Tường Việt (Công ty Tường Việt) bị TAND TP HCM xét xử về tội Tham ô tài sản, cùng 85 bị cáo khác, trong phiên tòa ngày 5/3.
Công ty Tường Việt được thành lập năm 2002, chuyên cung cấp hệ thống máy phát điện, thang máy, đồ gỗ nội thất... và lĩnh vực bất động sản.
Cáo trạng của VKSND Tối cao xác định, Trước quen Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát từ cuối năm 2020. Đến tháng 4/2021, ông này được bà Lan và Trương Khánh Hoàng thỏa thuận chuyển nhượng dự án Thanh Yến tại phường Bình An, quận 2 (hiện là TP Thủ Đức) cho Công ty Tường Việt với giá 2.500 tỷ đồng. Tuy nhiên, Trước không phải trả tiền mà chỉ cần lập hồ sơ vay vốn tại SCB với số tiền 3.500 tỷ đồng; trong đó 2.500 tỷ là tiền nhận chuyển nhượng dự án Thanh Yến, 1.000 tỷ để bà Lan sử dụng và có trách nhiệm trả cho SCB.
Để hợp thực hóa hồ sơ cho khoản vay trên, ông Trước chỉ đạo nhân viên Công ty Tường Việt liên hệ với SCB thực hiện phương án vay vốn và thành lập Công ty Thuận Tiến, Công ty Khánh Minh để đứng tên hồ sơ.
Ngày 19/5/2021, SCB ký thỏa thuận cho hai công ty trên vay, lần lượt giải ngân 1.700 tỷ đồng và 1.800 tỷ đồng. Mục đích vay thể hiện trên hồ sơ là "bổ sung vốn nhận chuyển nhượng phần vốn góp" trong công ty sở hữu dự án Thanh Yến; tài sản đảm bảo là hơn 7.000 m2 đất và tài sản gắn liền với đất của dự án.
Thực tế, sau khi giải ngân, tiền được chuyển lòng vòng vào tài khoản của nhiều cá nhân và công ty thuộc nhóm Vạn Thịnh Phát để bà Lan sử dụng vào nhiều mục đích cá nhân. Đến ngày 17/10/2022, hai khoản vay của Công ty Thuận Tiến, Công ty Khánh Minh còn dư nợ gốc là 3.500 tỷ đồng, nợ lãi hơn 589 tỷ đồng.
Ngoài ra, ông Trước còn giúp bà Trương Mỹ Lan một số việc khác như xin cấp giấy phép xây dựng siêu dự án Mũi Đèn Đỏ và Sài Gòn Bình An, nên bà Lan chỉ đạo Trần Thị Mỹ Dung (lúc đó là Phó tổng giám đốc SCB), làm hồ sơ cho Công ty Tường Việt vay 1.500 tỷ đồng.
Để hợp thức hóa hồ sơ vay trên, Trước chỉ đạo nhân viên lập phương án và hợp đồng mua bán khống giữa các công ty trong nhóm Tường Việt. SCB đã giải ngân 18 lần, tổng cộng 1.498 tỷ đồng. "Thực chất là rút tiền SCB để Trương Mỹ Lan cho Dương Tấn Trước số tiền trên", cáo trạng nêu.
Cơ quan công tố xác định, trong số tiền này, bà Lan chỉ đạo Mỹ Dung giữ lại 240 tỷ đồng để sử dụng, sau đó lập thêm hồ sơ vay vốn khống để rút tiền chuyển cho Trước bù vào số tiền đã sử dụng.
Ngày 18/8/2022, SCB Chi nhánh Chợ Lớn ký thỏa thuận cho Công ty Việt Đức (thuộc nhóm Tường Việt) vay 248,5 tỷ đồng. Do có chỉ đạo của Dung, khoản vay này đã được giải ngân nhưng hồ sơ chưa có tờ trình của các phòng chuyên môn. Như vậy, thông qua hai khoản vay, các bị cáo đã rút của SCB 1.746 tỷ đồng.
Đến ngày 17/10/2022 (Bộ Công an khởi tố vụ án), các khoản vay của những công ty trên có tổng dư nợ gần 5.700 tỷ đồng. Cấn trừ đi giá trị tài sản bảo đảm, Trước giúp sức cho bà Lan chiếm đoạt 4.750 tỷ đồng và gây thiệt hại 605 tỷ đồng lãi phát sinh.
Ngoài ra, ông Trước còn nhận của bà Lan hơn 2.697 tỷ đồng, đã đưa lại 492,5 tỷ đồng (thông qua Trương Huệ Vân, cháu bà Lan), hiện còn hơn 2.204 tỷ đồng.
Cam đoan dùng toàn bộ tài sản để khắc phục hậu quả
Qúa trình điều tra, ông Trước khai, việc Công ty Tường Việt được SCB cấp tín dụng khoản vay 1.500 tỷ đồng nhưng không phải đưa tài sản vào đảm bảo là được Trương Mỹ Lan và Trương Huệ Vân "ưu ái". Bởi bị can đã nhiều lần tư vấn pháp lý các dự án giúp Vân nên họ "thưởng", không yêu cầu điều gì đối với khoản tín dụng trên. Bà Lan đã nhận tổng cộng 4.195 tỷ đồng.
"Tôi nhận thấy việc nhận tiền của chị Trương Mỹ Lan thông qua các khoản vay là việc làm vi phạm pháp luật và việc nhận tiền thưởng của chị Lan là không phù hợp. Tôi xin được hoàn trả lại số tiền này", ông Trước khai.
Hiện, bị cáo đã trả cho SCB hơn 813 tỷ đồng, nộp khắc phục 52 tỷ; xin nộp lại số tiền hơn 2.204 tỷ đồng đã nhận từ bà Lan để khắc phục hậu quả.
Tổng giám đốc Công ty Tường Việt cam đoan sẽ dùng toàn bộ tài sản là bất động sản, tiền trong tài khoản, cổ phần... bao gồm cả tài sản có nguồn gốc từ tiền nhận của bà Lan với tổng giá trị ước tính khoảng 7.800 tỷ đồng để khắc phục hậu quả.
Bà Trương Mỹ Lan bị cáo buộc sử dụng SCB để huy động vốn, sau đó chỉ đạo người tại SCB và Vạn Thịnh Phát lập hồ sơ hợp thức hóa như một khoản vay để rút tiền. Theo cơ quan điều tra, dù đã áp dụng "cách tính có lợi cho bị can" nhưng số tiền bà Lan chiếm đoạt đặc biệt lớn, lên đến 304.096 tỷ đồng của SCB. Đây được xác định là tiền người dân, khách hàng gửi. Hiện, ngân hàng không thể chi trả và còn phát sinh lãi hơn 129.372 tỷ đồng. Như vậy, bà Lan đã gây thiệt hại tổng cộng hơn 498.000 tỷ đồng.
Là người chủ mưu cầm đầu trong vụ án, bà Lan bị truy tố về ba tội Đưa hối lộ, Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng và Tham ô tài sản.
84 bị cáo còn lại có 45 cựu lãnh đạo, cán bộ Ngân hàng SCB; 15 cựu cán bộ Ngân hàng Nhà nước; 3 cựu cán bộ Thanh tra Chính phủ; một cựu cán bộ Kiểm toán Nhà nước bị VKSND Tối cao truy tố về các tội: Tham ô tài sản, Nhận hối lộ, Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ, Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng và Vi phạm quy định về hoạt động của ngân hàng.
Riêng bị cáo Nguyễn Cao Trí (Chủ tịch HĐQT Công ty Văn Lang và Công ty Capella) bị xét xử tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.
Hải Duyên