Ngày 5/5, Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ quốc gia (Nafosted) cho biết, Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh đã phê duyệt trao tặng giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2018 cho ba nhà khoa học.
Giải trẻ được trao cho tiến sĩ Đỗ Quốc Tuấn, Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội. Anh là tác giả của công trình "Higher dimensional nonlinear massive gravity" (lý thuyết hấp dẫn phi tuyến nhiều chiều có khối lượng).
Công trình được công bố trên tạp chí Physical Review D năm 2016 - một trong những tạp chí uy tín hàng đầu trong giới vật lý lý thuyết, thuộc hệ thống tạp chí của Hội Vật lý Mỹ. Tiến sĩ Tuấn là người Việt Nam duy nhất của bài báo.
Kết quả nghiên cứu đã chỉ ra được bản chất của hằng số vũ trụ, thứ liên quan đến sự giãn nở tăng tốc của vũ trụ có thể được giải thích lý thuyết hấp dẫn phi tuyến có khối lượng trong không thời gian không những bốn chiều mà nhiều chiều.
Giải chính thuộc về tiến sĩ Trần Đình Phong, Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội và PGS Phạm Văn Hùng, Đại học Quốc tế, Đại học Quốc gia TP HCM.
Tiến sĩ Trần Đình Phong và đồng nghiệp lần đầu tiên tìm ra cấu trúc, cơ chế hoạt động của molybden sulfide vô định hình, một xúc tác có thể thay thế cho vật liệu đắt tiền là bạch kim trong phản ứng điều chế nhiên liệu sạch hydro (H2) từ nước. Nghiên cứu được công bố trên tạp chí số một thế giới về khoa học vật liệu Natural Materials năm 2016.
Kết quả nghiên cứu còn là cơ sở quan trọng để anh cùng đồng nghiệp thiết kế chế tạo các vật liệu xúc tác mới ưu việt hơn, tiến tới thiết kế chế tạo một lá xanh nhân tạo hoàn chỉnh cho việc tách H2 từ nước sử dụng năng lượng mặt trời.
PGS Phạm Văn Hùng là tác giả công trình khoa học trong lĩnh vực Sinh học nông nghiệp Pham Van Hung, Huynh Thi Chau, Nguyen Thi Lan Phi, 2016. In vitro digestibility and in vivo glucose response of native and physically modified rice starches varying amylose contents. Nghiên cứu đăng trên tạp chí Food Chemistry có chỉ số ảnh hưởng IF=3,901.
Trước đó ngày 25/4, Hội đồng Giải thưởng Tạ Quang Bửu đã đánh giá, lựa chọn 9 nhà khoa học được các Hội đồng khoa học chuyên ngành của Quỹ Nafosted đề xuất. Kết quả, Hội đồng đã chọn ba nhà khoa học. Lễ trao giải dự kiến tổ chức ngày 18/5.
Giải thưởng Tạ Quang Bửu do Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức hàng năm, nhằm khích lệ và tôn vinh các nhà khoa học có kết quả công bố xuất sắc trong nghiên cứu cơ bản thuộc lĩnh vực khoa học tự nhiên và kỹ thuật. Giải thưởng góp phần thúc đẩy nghiên cứu khoa học cơ bản nói riêng và khoa học công nghệ Việt Nam nói chung, tiếp cận trình độ quốc tế, tạo tiền đề cho khoa học và công nghệ của đất nước hội nhập và phát triển. Được tổ chức lần đầu vào năm 2014, đến nay giải thưởng đã thu hút được sự quan tâm, đánh giá tích cực của các nhà quản lý và cộng đồng khoa học. Mỗi giải thưởng gồm bằng chứng nhận của Bộ trưởng Khoa học, tiền thưởng 200 triệu đồng đối với giải thưởng chính, 100 triệu đồng đối với giải thưởng dành cho nhà khoa học có đóng góp tích cực cho nghiên cứu cơ bản của Việt Nam và 50 triệu đồng với giải thưởng dành cho nhà khoa học trẻ. |