Tiếng đạn pháo Nga không ngừng vang lên ở thành phố Bakhmut, miền đông Ukraine, khi binhh sĩ Ukraine xếp những tấm bê tông thành chiến lũy bảo vệ khu phố.
Ba chiếc xe tăng gầm rú chạy qua, những lá cờ màu xanh và vàng phấp phới trên tháp pháo. Những loạt đạn súng máy vang vọng từ xa, giữa tiếng nổ của pháo và rocket.
Một khẩu đội súng cối Ukraine khai hỏa nhằm vào vị trí của Nga ở Bakhmut. Ảnh: WSJ.
Các binh sĩ Nga gần 6 tháng qua đã liên tục tấn công nhằm kiểm soát Bakhmut, thành phố 70.000 dân nổi tiếng với nghề ủ rượu vang. Giao tranh diễn ra mỗi ngày đã biến trung tâm thành phố một thời tươi đẹp trở thành đống đổ nát giữa những chiến hào mới đào và hàng rào chống tăng.
Lực lượng Nga đã áp sát vùng ngoại ô phía đông Bakhmut từ đầu tháng 7, sau những đợt vây hãm và pháo kích giúp họ chiếm được thành phố Lysychansk và Severodonetsk gần đó.
Kể từ đây, cục diện chiến trường đã thay đổi đáng kể theo hướng có lợi cho Kiev ở những khu vực khác, khi quân đội Ukraine mở chiến dịch phản công lớn, đánh bật Nga khỏi các vùng đất rộng lớn ở Kharkov, Donetsk và Kherson.
Giờ đây, Bakhmut trở thành nơi giao tranh chính, khi cả Ukraine và Nga đều dồn binh lính, xe tăng và pháo binh tới đây, biến thành phố miền đông này thành một phép thử quan trọng với khả năng duy trì đà tiến công của Nga. Backmut là nơi duy nhất ở Ukraine mà lực lượng Nga vẫn có thể tiếp tục tấn công, trong khi các mặt trận khác đều đã chuyển sang thế trận phòng thủ.
Tướng Sergei Surovikin, tổng chỉ huy chiến dịch quân sự Nga tại Ukraine, đang dồn hết sức vào Bakhmut. Để được phê chuẩn quyết định rút quân khỏi Kherson, tướng Surovikin đã phải cam kết sẽ chiếm được Bakhmut và các thành phố khác tại tỉnh Donetsk, miền đông Ukraine.
"Tướng Surovikin phải cho thấy mình đạt được một số chiến thắng ở đâu đó. Điều mà giới lãnh đạo quân sự và chính trị Nga vô cùng mong muốn là chiếm được Bakhmut", Fedir Venislavskiy, thành viên ủy ban an ninh quốc gia Ukraine, cho hay.
"Bakhmut không có nhiều ý nghĩa chiến lược về mặt quân sự", tư lệnh lục quân Ukraine, đại tá Oleksandr Syrsky, cho biết. "Nhưng nó có ý nghĩa quan trọng về mặt tâm lý".
Nếu quân đội Ukraine phải rút khỏi Bakhmut, đó sẽ là dấu hiệu cho thấy Kiev đang mất thế chủ động sau 4 tháng tiến công, giúp nâng cao tinh thần cho Nga và khiến Ukraine gặp khó khăn hơn trong nỗ lực theo đuổi những chiến dịch phản công tiếp theo ở Donetsk và Lugansk. Đây là lý do ba tuần qua, Kiev liên tục đưa quân và khí tài tới củng cố phòng tuyến ở Bakhmut.
Vị trí thành phố Bakhmut ở miền đông Ukraine, nơi lực lượng Nga đang tìm cách kiểm soát. Đồ họa: FT.
Trong gần 10 tháng giao tranh, Ukraine thường cố gắng tránh các trận đánh kiểu dàn quân, nơi cả hai bên tập trung nguồn lực "sống mái" với nhau, bởi lo ngại hình thức tác chiến này sẽ mang lại lợi thế cho Nga, vốn sở hữu hỏa lực pháo binh mạnh hơn.
"Những thứ khiến chúng tôi mạnh mẽ, như tính độc lập, chủ động, khả năng hành động ngay cả khi không có mệnh lệnh rõ ràng, cũng có thể trở thành điểm yếu của chúng tôi khi nhiều lực lượng ở cùng một địa điểm và mỗi đơn vị có quan điểm riêng", Mykola Volokhov, chỉ huy lực lượng máy bay không người lái (UAV) trinh sát của Ukraine đang đóng quân tại Bakhmut, nói. "Kết quả ở Bakhmut sẽ phụ thuộc vào khả năng phối hợp của các lực lượng".
Tại mặt trận Kreminna-Svatove ở phía bắc Bakhmut, đà tiến của quân đội Ukraine đã bị sa lầy theo đúng nghĩa đen, khi trời mưa khiến những con đường trở nên lầy lội và xe tăng, thiết giáp không thể vượt qua. Các chỉ huy Ukraine hy vọng trong thời gian tới, khi mặt đất đóng băng, quân đội của họ có thể tiếp tục đẩy mạnh đà tiến về phía đông.
Nếu thành công, mũi tấn công này sẽ đe dọa hậu phương của lực lượng Nga đang tấn công Bakhmut, có khả năng buộc họ phải rút lui. Ngược lại, nếu Nga chiếm được Bakhmut trước, họ có thể làm giảm đáng kể áp lực tấn công của Ukraine ở Kreminna-Svatove.
Chiến thuật của Nga ở Bakhmut trong mùa hè là trút hỏa lực pháo hạng nặng vào thành phố, mở đường cho bộ binh tấn công. Đây cũng là chiến thuật từng giúp Nga chiếm được thành phố Mariupol vào tháng 5 cũng như Severodonetsk và Lysychansk vào tháng 6 và 7. Tuy nhiên, những gì diễn ra ở Bakhmut thời gian qua không được như Moskva mong đợi.
Một chỉ huy khẩu đội lựu pháo Akatsiya 152 mm Ukraine có mật danh "Đại úy" cho hay cường độ hỏa lực pháo binh của Nga ở Bakhmut những ngày gần đây yếu hơn nhiều so với những gì anh từng trải qua ở mặt trận Kherson.
"Chúng tôi tập trung rất nhiều pháo ở đây", Đại úy nói trong lúc một khẩu lựu pháo M109 Paladin do Mỹ sản xuất khai hỏa ở phía sau. "Tôi đoán pháo binh Nga đang dần hết đạn".
Tuy nhiên, quân đội Ukraine cũng đang hứng chịu thương vong lớn ở Bakhmut. Vào một ngày gần đây, những người lính Ukraine đã phải vội vã đưa thi thể đồng đội vượt sông Bakhmutka chảy qua thành phố.
Một cây cầu ở Bakhmut bị đạn pháo phá hủy. Ảnh: WSJ.
Tại một trạm y tế dã chiến được lập ở ngoại ô thành phố, thêm ba túi đựng thi thể được đặt bên đường, chờ chuyển đi.
"Chúng tôi đang mất đi những người lính tốt nhất của mình", Sergiy Stakhovsky, thành viên một đơn vị súng cối, nói.
Trong khi Nga dồn sức tấn công nhằm khép vòng vây Bakhmut, quân đội Ukraine vẫn kiểm soát được ít nhất ba con đường tiếp tế chính. Đạn dược, nhiên liệu và thực phẩm liên tục được chuyển đến các vị trí tiền tuyến trong thành phố.
Tetiana Shcherbak là người điều hành Trung tâm Kháng cự, được chính quyền Ukraine lập ra tại một cửa hàng bỏ hoang hồi đầu tháng. Tại đây, các tình nguyện viên phân phát trà, cà phê, thức ăn nóng và một số loại thuốc cho người dân còn bám trụ tại thành phố.
Tại trung tâm, một chiếc máy phát chạy xăng cho phép khách sạc điện thoại và các thiết bị khác. Một chiếc TV gắn trên tường phát tin tức về Ukraine cho cư dân, những người không có cách nào để cập nhật tình hình đang diễn ra.
"Mọi người ở đây cần nhất là hỗ trợ về tâm lý. Nó không đơn giản chút nào. Ở trung tâm của chúng tôi, ít nhất mọi người có thể nói chuyện với nhau, xem tin tức trên TV và điều đó giúp họ cảm thấy cuộc sống dễ dàng hơn", Shcherbak nói, quả quyết rằng cô không có ý định rời khỏi thành phố. "Chắc chắn Bakhmut sẽ kháng cự được. Chúng tôi tin vào những người lính của mình".
Vũ Hoàng (Theo WSJ)