Tóm lược về dự án
Dự án sản xuất nấm đông trùng hạ thảo (cordycep militaris) từ tinh chất dừa (không dùng cơ chất sâu nhộng) - tạo chuỗi liên kết sản xuất địa phương và nâng tầm dừa Việt.
Được mệnh danh là vua của các loại thuốc bổ có dược tính quý giá trong các ghi chép y dược kinh điển Trung Hoa từ ngàn năm trước, đông trùng hạ thảo (sau đây gọi tắt là ĐTHT) có tên khoa học là Cordyceps sinensis được xếp vào hàng dược liệu đắt đỏ và quý giá trên thị trường mà không phải ai cũng có thể dùng được. Tuy nhiên, nhờ công nghệ hiện đại mà con người đã nuôi cấy thành công đông trùng hạ thảo (Cordycep militaris), để từ đó nhiều người có cơ hội sử dụng loại dược liệu quý này. Sau ảnh hưởng của Covid-19, sức khỏe người dân giảm sút nên nhu cầu về nấm ĐTHT ngày càng tăng cao.
Phát huy ưu thế địa phương ở Bến Tre về cây dừa, chúng tôi đã nghiên cứu thành công: cải tiến cách nuôi cũ bằng cách loại bỏ hoàn cơ chất sâu nhộng chuyển sang tinh chất dừa. Đây là sản phẩm nấm ĐTHT (Cordycep militaris) mới mang hương vị xứ dừa mà cả người ăn chay hay mặn đều dùng được. Sản phẩm vừa đảm bảo giá trị dược liệu cao, vừa tạo hướng đi ứng dụng mới cho cây dừa trong tình cảnh khó khăn hiện nay.
Đầu tháng 11/2022, sản phẩm Nấm ĐTHT Quang Vy tinh chất dừa sấy thăng hoa và rượu đông trùng hạ thảo ra đời với những bước đi thương mại đầu tiên. Các sản phẩm bước đầu đã có những khách hàng đối tác là công ty thực phẩm, đại lý và cũng đã đến tay người tiêu dùng các tỉnh miền Bắc, miền Trung, TP HCM và miền Tây.
Tháng 8/2024, với sự ủng hộ từ Công ty Vĩnh Hoàn Collagen, cùng sự hợp tác hỗ trợ nghiên cứu của các nhà khoa học từ Đại học Khoa học Tự nhiên TP HCM, Đại học Cần Thơ, Đại học Mở... chúng tôi có kế hoạch bắt đầu nghiên cứu sản xuất chiết xuất nấm ĐTHT cao cấp dạng nguyên liệu phục vụ cho nhu cầu trong nước (theo đơn đặt hàng của một công ty sản xuất thực phẩm đầu ngành tại Việt Nam) và hướng đến xuất khẩu vào năm 2026 thông qua hội chợ quốc tế về nguyên liệu thực phẩm được tổ chức hàng năm tại Thái Lan và Indonesia. Đặc biệt là thị trường ăn chay và Hồi giáo.
Từ định hướng đầu ra, chúng tôi sẽ nhân rộng mô hình sản xuất nấm ĐTHT này cho người dân địa phương, tạo chuỗi liên kết sản xuất "mỗi nhà một phòng nuôi nấm". Dự án vừa tạo vùng nguyên liệu rộng lớn ổn định cho công ty, vừa tạo ra sinh kế mới cho người dân địa phương trong tình trạng suy giảm kinh tế, xâm nhập mặn, giá cả bấp bênh của cây dừa và con tôm tại Bến Tre hiện nay.
Đông trùng hạ thảo Quang Vy tinh chất dừa là sản phẩm của nông nghiệp công nghệ cao, tạo thêm thu nhập cho lao động địa phương khó khăn, nâng cao giá trị kinh tế địa phương, nâng tầm dừa Việt, trở thành "sợi nấm vàng Đồng Khởi".
Sản phẩm và dịch vụ cụ thể
Sản phẩm cơ bản: nấm ĐTHT nguyên cọng sấy thăng hoa (đây là công nghệ sấy tiên tiến nhất hiện nay giúp duy trì hình dạng, màu sắc và giữ lại gần như nguyên vẹn dưỡng chất sau khi sấy). Ngoài ra, chúng tôi có rượu đông trùng hạ thảo, bột đông trùng hạ thảo sấy thăng hoa, để đông trùng hạ thảo và các sản phẩm liên kết như yến ĐTHT, nước ĐTHT thảo mộc...
Công ty đang nghiên cứu sản xuất các dạng chiết xuất chất lượng cao, ổn định với hàm lượng dược tính khác nhau phục vụ cho nhu cầu xuất khẩu.
Chúng tôi cũng sẽ cung cấp nguyên liệu tinh chất dừa thủy phân dùng để sản xuất nấm ĐTHT, cũng như cung cấp phôi giống và chuyển giao công nghệ.
Tính độc đáo của sản phẩm
Chúng tôi đã nghiên cứu thành công, cải tiến cách nuôi cũ bằng cách loại bỏ hoàn cơ chất sâu nhộng sang tinh chất dừa. Đây là sản phẩm nấm ĐTHT (Cordycep Militaris) mới duy nhất mang hương vị xứ dừa mà cả người ăn chay hay mặn đều dùng được, phù hợp với xu hướng Plant Base ngày càng phát triển hiện nay. Sản phẩm vừa có giá trị dược liệu cao, vừa tạo hướng đi ứng dụng mới cho cây dừa trong tình cảnh khó khăn hiện nay.
Với Đông trùng hạ thảo Quang Vy tinh chất dừa, chúng tôi hướng đến xin các chứng nhận Halal, Kosher để phục vụ cho thị trường xuất khẩu khó tính nhất mà hầu như các sản phẩm khác trên thị trường không đáp ứng được.
Chúng tôi đã tiến hành đăng ký bảo hộ về sáng chế cho quy trình sản xuất Đông trùng hạ thảo tinh chất dừa, và đã được Công bố đơn trên Công báo Sở hữu công nghiệp theo quy định tại khoản 2 Điều 110.
Điểm mạnh - cơ hội
Với hơn 50 đối tác là các công ty sản xuất thực phẩm, chúng tôi tập trung chuẩn hóa và cung cấp nấm ĐTHT phục vụ cho việc sản xuất các sản phẩm giá trị gia tăng. Với bệ phóng này, sẽ có rất nhiều sản phẩm tiêu dùng (nước yến ĐTHT, nước uống ĐTHT đóng lon, viên nén ĐTHT, cháo ĐTHT...) có thể đến được nhiều phân khúc tiêu dùng tại nhiều vùng miền đất nước, từ đó vừa góp phần nâng cao sức khỏe người dân sau Covid-19, vừa cải thiện đời sống kinh tế lao động bản địa. Hiện có 6 công ty thực phẩm đã ký hợp đồng với chúng tôi trong việc thu mua sản phẩm nấm ĐTHT để phục vụ sản xuất và hơn 7 công ty khác đang trong quá trình thử nghiệm sản phẩm.
Việc hợp tác với nhiều nhà cung cấp quốc tế giúp chúng tôi nắm bắt kịp thời các xu hướng và việc hợp tác đưa sản phẩm ra thị trường quốc tế là định hướng rất khả thi.
Chúng tôi có thể chủ động kiểm soát, sàng lọc, phát triển nguồn và chất lượng giống đảm bảo tính ổn định và bền vững cho sản xuất.
Quỹ đất rộng, chúng tôi có khả năng mở rộng quy mô và sản lượng nhanh chóng. Cùng với đó, việc kết hợp xưởng sản xuất hộp gỗ CNC có thể chủ động cung cấp các combo quà tặng theo thiết kế và yêu cầu khách hàng với số lượng linh hoạt.
Điểm yếu - thách thức:
Xưởng sản xuất mới thành lập, đang trong giai đoạn tiếp cận thị trường và phát triển sản phẩm. Cùng với đó là giai đoạn suy thoái kinh tế hậu Covid-19.
Mong muốn đóng góp cho quê hương, lực lượng lao động chủ yếu là bà con khó khăn tại địa phương nên nhân lực lao động có trình độ chưa cao, cần thời gian để đào tạo và bồi dưỡng.
Doanh số đạt được và dự kiến:
Giai đoạn 1 tiếp cận (quý 4/2022 - quý 4/2023): 75-120 triệu/tháng
Giai đoạn 2 (2024 - 2025): Dự kiến 150 - 300 triệu/tháng khi các công ty giai đoạn 1 hoàn thành thử nghiệm sản phẩm.
Giai đoạn 3 (2026-2027): dự kiến 1-2 tỷ/tháng với những đơn hàng xuất khẩu.
Kế hoạch - nguồn lực sản xuất
Nguồn lực: Tập trung đào tạo nguồn lực và lao động địa phương, kết hợp với các trường đại học và các công ty quốc tế trong nghiên cứu, sản xuất và thương mại hóa sản phẩm. Nguồn hỗ trợ từ nhà nước và các quỹ đầu tư.
Sản xuất: Từ định hướng đầu ra, chúng tôi tập trung vào hai mô hình:
Thứ 1: Mở rộng sản xuất để đáp ứng đơn hàng các đối tác và tiêu dùng trong nước. Chuẩn hóa nhà máy theo các tiêu chuẩn quốc tế để phục vụ xuất khẩu. Đặc biệt sản xuất sản phẩm đáp ứng các tiêu chuẩn chứng nhận Halal phục vụ đa dạng khách hàng quốc tế, đây là ưu thế của doanh nghiệp với sản phẩm ĐTHT tinh chất dừa có thể dùng được cho người ăn chay.
Thứ 2: Chuyển giao nhân rộng mô hình sản xuất nấm ĐTHT tinh chất dừa cho người dân địa phương, tạo chuỗi liên kết sản xuất "mỗi nhà một phòng nuôi nấm".
Mong muốn khi tham dự cuộc thi
Xuất phát từ những khó khăn và mong ước đóng góp của dự án. Chúng tôi rất cần sự hỗ trợ của chương trình:
- Tư vấn từ các chuyên gia để nâng cao năng lực quản trị của doanh nghiệp.
- Cố vấn đóng góp xây dựng và cải thiện mô hình kinh doanh, cũng như sản phẩm của doanh nghiệp.
- Kết nối, lan tỏa để mô hình được nhân rộng góp phẩn cải thiện sức khỏe người dân và kinh tế địa phương.
- Vốn hạt giống từ chương trình để tiếp sức cho doanh nghiệp trong việc đầu tư nghiên cứu nâng cao chất lượng sản phẩm, đào tạo lao động địa phương trong việc nâng cao trình độ để có thể tham gia vào chuỗi sản xuất, tạo động lực kinh tế mới cho việc cải thiện đời sống.
- Kết nối các quỹ đầu tư, đối tác xây dựng dự án sản xuất các dạng nguyên liệu chiết xuất từ nguồn nguyên liệu dồi dào tại ĐBSCL phụ vụ xuất khẩu.
Nguồn: Bài dự thi Mekong startup 2024