Mira Rapp-Hooper, Trợ lý Đặc biệt cho Tổng thống và Giám đốc cấp cao về Đông Á - châu Đại Dương thuộc Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ, ngày 13/9 nhận định an ninh truyền thống không chiếm vị trí chủ chốt trong quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện mà Mỹ vừa xác lập với Việt Nam.
"Tôi muốn nhấn mạnh rằng tư duy của Mỹ về an ninh ở khu vực đang được mở rộng nhờ bước tiến ngoại giao với Việt Nam", bà Rapp-Hooper nói trong cuộc họp báo trực tuyến về kết quả chuyến thăm cấp nhà nước của Tổng thống Joe Biden tới Việt Nam.
Theo bà, việc hai nước xác lập quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện vì hòa bình, hợp tác và phát triển bền vững có ý nghĩa rất quan trọng với nỗ lực hợp tác giữa hai nước trong tương lai, trong đó hợp tác an ninh sẽ được mở rộng sang nhiều lĩnh vực mới, tiêu biểu là đảm bảo chuỗi cung ứng, khí hậu và năng lượng.
Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Joe Biden trước khi bắt đầu hội đàm tại Hà Nội ngày 10/9. Ảnh: Giang Huy
Bà lưu ý rằng hai quốc gia có tầm nhìn phù hợp với nhau về tầm quan trọng của trật tự quốc tế dựa trên pháp luật, tự do hàng hải và giải quyết bất đồng bằng biện pháp hòa bình. Tuy nhiên, Washington cũng quan tâm đến phối hợp ứng phó nhiều vấn đề an ninh phi truyền thống khác, đặc biệt là bảo vệ chuỗi cung ứng toàn cầu.
Bà nhấn mạnh Mỹ đầu tư cho khu vực công nghệ của Việt Nam, hỗ trợ Việt Nam trở thành trung tâm dẫn dắt khu vực và toàn cầu về công nghệ cao, cũng chính là "bước đầu tư đón đầu" cho nước Mỹ. Tầm nhìn này được cụ thể hóa bằng thỏa thuận đối tác về lĩnh vực bán dẫn "mang tính lịch sử" giữa hai nước.
"Việt Nam vững mạnh, thịnh vượng, năng động và giữ vai trò dẫn đầu về công nghệ sẽ có tác động tích cực cho an ninh nước Mỹ, cụ thể là chuỗi cung ứng của Mỹ, đặc biệt là khu vực công nghệ then chốt", bà Rapp-Hooper nói.
Việc hai nước phối hợp với nhau để giúp Việt Nam ngày càng đóng vai trò quan trọng hơn trong chuỗi cung ứng toàn cầu cũng được Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Marc Knapper nhấn mạnh trong cuộc gặp báo chí tại Hà Nội hôm nay.
Ông Knapper cho hay Mỹ đã thể hiện cam kết hợp tác với Việt Nam trong hàng loạt lĩnh vực quan trọng, như khoa học, công nghệ, bán dẫn, giáo dục và đào tạo, phát triển nhân lực, với mục tiêu bảo đảm Việt Nam có nguồn nhân lực để đáp ứng các cơ hội và thách thức trong thế kỷ 21.
Trong tuyên bố chung ngày 11/9, Mỹ cam kết hỗ trợ Việt Nam đào tạo, phát triển lực lượng lao động công nghệ cao, ủng hộ sự phát triển nhanh chóng của hệ sinh thái bán dẫn tại Việt Nam.
Mỹ cũng sẽ tăng cường hỗ trợ Việt Nam về sản xuất, phát triển hạ tầng vật chất và hạ tầng số chất lượng cao, chuyển đổi năng lượng công bằng, nông nghiệp bền vững và thông minh, cũng như tham gia sâu rộng vào các chuỗi cung ứng khu vực và toàn cầu.
Đại sứ Knapper trong cuộc gặp gỡ báo chí tại Hà Nội ngày 13/9. Ảnh: Vũ Anh
Mỹ mong muốn đẩy mạnh hợp tác với Việt Nam trong những thách thức mang tính toàn cầu như an ninh năng lượng và an ninh môi trường, theo Đại sứ Knapper.
Mỹ sẽ hỗ trợ Việt Nam tìm phương án tốt nhất để phát triển kinh tế xanh, giảm phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch và chuyển đổi sang năng lượng tái tạo, đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Bên cạnh đó, Mỹ đang tăng cường hợp tác với Việt Nam về ứng phó biến đổi khí hậu tại vùng Đồng bằng sông Cửu Long và đầu tư phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao tại Việt Nam để nắm bắt những cơ hội mới.
Trong mối quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện, Việt - Mỹ coi hợp tác khắc phục hậu quả chiến tranh là ưu tiên, giúp xây dựng lòng tin, tăng cường hiểu biết lẫn nhau. Hai nước quyết tâm hoàn thành tẩy độc sân bay Biên Hòa, đẩy mạnh rà phá bom mìn, vật liệu nổ, tăng cường hỗ trợ người khuyết tật, nâng cao năng lực xét nghiệm ADN. Việt Nam cũng tiếp tục hợp tác toàn diện với Mỹ tìm kiếm hài cốt quân nhân Mỹ mất tích trong chiến tranh.
Đại sứ Mỹ chia sẻ ông cảm thấy rất xúc động khi Tổng thống Biden gặp Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ tại Nhà Quốc hội, chứng kiến lãnh đạo Hội Cựu chiến binh, Bộ Quốc phòng Việt Nam và Mỹ trao tặng các kỷ vật chiến tranh.
"Điều này có tác động đặc biệt với cá nhân tôi, vì cha tôi cũng là cựu binh từng tham chiến ở Việt Nam. Những sự kiện như vậy đang tiếp tục thúc đẩy nỗ lực hàn gắn sau chiến tranh, vốn là nền tảng của quan hệ song phương từ trước khi hai nước bình thường hóa quan hệ.
Theo Đại sứ Knapper, Việt - Mỹ nâng cấp lên Đối tác Chiến lược Toàn diện là động thái "quyết đoán" nhằm thể hiện tầm quan trọng của quan hệ song phương. "Hai nước đang cho thế giới thấy rằng tương lai của chúng ta sẽ luôn gắn kết với nhau, thành công của Việt Nam cũng là thành công của Mỹ", ông nói. "Điều đó sẽ mang lại lợi ích cho cả hai nước".
Thanh Danh - Vũ Anh