Những người vật lộn với lũ cứu dân

Phía đầu, người lái tăng ga. Chiếc ca nô "giãy giụa" vài chục giây thoát được khỏi cáp. 20 người dân cùng 5 thành viên đội cứu hộ xã Phúc Trìu thở phào vì biết đã thoát nạn.

"Lũ trẻ khóc thét lên, tôi chỉ kịp nghĩ phải làm mọi cách giữ mạng sống cho chúng", Trần Quang Ngọc, 36 tuổi, Phó chỉ huy trưởng, Ban chỉ huy quân sự xã Phúc Trìu kể về đêm vượt lũ cứu người dân TP Thái Nguyên.

8h sáng 9/9, anh Ngọc cùng bốn đồng đội được Bộ chỉ huy quân sự tỉnh chỉ đạo đi cứu nạn tại phường Quang Vinh, nơi bị ngập sâu và nguy hiểm nhất. Hành trang của anh lúc đó chỉ có bộ quần áo, điện thoại và chiếc xuồng máy mượn của xã.

Ngọc nổ máy xuồng lúc mực nước sông Cầu đạt 2,8 m - cao hơn báo động ba 91 cm tràn vào 119 xóm, tổ dân phố, cô lập gần 4.000 hộ.

Là người xã khác chưa thông thạo địa hình, ban đầu xuồng máy của anh Ngọc tiếp cận những nơi nước không xiết như tổ 5, 6, 7 và xóm Rừng Vầu. Đến tối, vị phó chỉ huy quân sự xã được phân công đi vào vùng ngập sâu nhất.

21h, nhận tin một hộ dân có trẻ sơ sinh hai tuần tuổi kêu cứu, đội của Ngọc lên đường. Người chồng và em bé được đội cứu hộ đưa ra ngoài trước. Họ quay lại tháo cửa gỗ, đặt người phụ nữ mới sinh nằm lên, khiêng ra ngoài tránh để chị ngâm mình dưới nước bẩn.

"Suốt một tiếng cứu hộ, em bé dường như hiểu chuyện không quấy khóc", Ngọc nói. Nhờ vậy mà người nhà bớt hoảng loạn, việc cứu hộ suôn sẻ hơn.

Vừa đưa gia đình em bé đến nơi an toàn, Ngọc lại nhận thông tin về một cụ già gãy chân, kẹt trong lũ. Nhà cụ nằm trong ngõ sâu, xuồng máy không thể tiếp cận, giải pháp duy nhất là đập tường nhà hàng xóm để vào trong. Không búa, không dụng cụ phá tường, nhóm anh vớt củi to trôi trên mặt nước thay thế. Sau hơn một tiếng, chiếc xuồng vào được nhà, đưa cụ ra ngoài an toàn.

Cứ như vậy từ 8h sáng ngày 9/9 đến 5h ngày 10/9, đội của Ngọc làm việc không nghỉ, không ngủ. Khi kiệt sức, họ chỉ ngả lưng vài phút. Bữa ăn của họ là những ổ bánh mì người dân tiếp tế trên đường.

Nhưng đó không phải là khó khăn duy nhất. Ngoài việc ca nô suýt bị lật do vướng vào dây cáp, Ngọc còn chứng kiến đồng đội bị văng khỏi ca nô khi vướng vào chướng ngại vật lúc cứu hộ. Có người còn bị mảnh thủy tinh đâm sâu vào chân, phải quay lại bờ cấp cứu. Cũng vì không thạo địa hình và nước chảy xiết nên có thời điểm xuồng lạc ra giữa sông Cầu lúc nửa đêm, may mắn tìm được đường trở về.

Sau gần 24 tiếng dầm mình trong lũ, sức đã cạn, người đàn ông này mới lên bờ nghỉ ngơi. Lúc này các kẽ chân anh lở loét, đi lại đau đớn. Ngọc nói dù sau đó đã tắm rửa nhưng sờ vào đâu cũng thấy ngứa, khắp nơi bỏng rát.

Không gặp khó khăn về địa bàn nhưng anh Nguyễn Thế An, 38 tuổi, Phó chỉ huy trưởng Ban chỉ huy quân sự phường Quang Vinh cũng nhiều lần thót tim.

Anh An nói dù có kinh nghiệm hơn 10 năm lái xuồng máy nhưng di chuyển giữa dòng nước chảy xiết vào ban đêm thì không ai nói trước được gì. Đội cứu hộ không ít lần va vào mái tôn sắc nhọn, sơ sẩy có thể mất mạng.

Suốt 5 ngày đêm đi cứu hộ, An hai lần tạt qua nhà ở tổ 10, nơi ngập nặng nhất phường Quang Vinh. Nhìn bố mẹ già cùng em trai vẫn an toàn trên gác xép, anh lại lên đường.

"Có lần xuồng máy hỏng nhưng phải cứu một phụ nữ mang thai bị ngã, chúng tôi phải chèo thuyền bằng tay hơn một km để đưa bệnh nhân đi cấp cứu", anh An kể.

Khàn giọng hô hào chỉ huy, cũng có lúc lại kiệt sức vì cứu trợ nhưng anh An luôn thấy ấm lòng trước tình cảm của người dân. Mỗi lần cứu hộ đến bờ an toàn, toàn đội lại được vỗ tay chào đón hay được xoa bóp nhằm giảm đau cơ.

"Chưa khi nào tôi thấy tình đồng bào, đồng chí lại ấm áp như lúc này", An nói.

Là người được đưa ra ngoài an toàn bằng xuống cứu hộ khi căn nhà ngập 1,5 m, bà Lê Thị Yến ở tổ 6, xóm Rừng Vầu, phường Quang Vinh nói lần đầu trong đời trải qua trận lũ lớn như vậy. Từ sáng 9/9, người phụ 50 tuổi đã chứng kiến xuồng cứu hộ liên tục ra vào đưa đón người dân, tiếp tế lương thực.

Trung tá Ngô Anh Quyến, Phó chủ nhiệm chính trị Lữ đoàn công binh 575, Quân khu 1, người đưa gia đình bà Yến ra ngoài vào sáng 10/9, cho biết một số khu vực tại TP Thái Nguyên ngập nặng, đường nhỏ hẹp, nước xoáy sâu khó di chuyển. Anh cùng đồng đội luôn cố gắng tiếp cận nhằm đảm bảo an toàn tính mạng cho mọi người.

"Thấy thuyền cứu trợ, nhiều người vỗ tay: 'Bộ đội đến, sống rồi'", trung tá Quyến nhớ lại khoảnh khắc khiến anh "nhớ suốt đời".

Từ ngày 12/9 khi nước lũ dần rút, anh Ngọc, anh An cũng như anh Quyến tiếp tục giúp người dân dọn dẹp trường học, nhà cửa, đường sá. Nhiều ngày xa gia đình, thậm chí có lúc đứt liên lạc do bão lũ nhưng đến giờ họ vẫn chọn ở lại để làm tròn trách nhiệm của mình.

Thanh Nga - Hải Hiền