Đội mũ, mặc quần áo sáng màu trang trí dây tua rua, trên mặt là chiếc mũi đỏ đặc trưng, trên tay là chiếc đàn ukulele, Olha Bulkina và Maryna Berda bước vào bệnh viện Okhmatdyt ở Kiev, khiến bệnh nhi ung thư cười khúc khích và hát vang, xua tan âm thanh "bíp bíp" lạnh lùng của máy móc y tế.
Đây là hai người đã sáng lập nhóm Nụ cười và Hỗ trợ (BUP) hồi năm 2023. Họ có hơn 5 năm kinh nghiệm làm diễn viên hề tại bệnh viện.
"Sứ mệnh của chúng tôi là làm cho trẻ em vẫn có tuổi thơ vui vẻ, bất kể hoàn cảnh nào", Bulkina, 35 tuổi, nói.
Hoạt động của BUP tại Okhmatdyt gây chú ý khi viện nhi lớn nhất Ukraine này hồi tháng 7 đã hứng tập kích tên lửa, khiến hàng chục bệnh nhi nhỏ tuổi phải chuyển đến các viện khác ở thủ đô.
Bulkina và Berdar khi đó đã hỗ trợ dọn dẹp đống đổ nát, phụ các y bác sĩ chăm sóc trẻ. Nhưng sau cùng, những anh hùng thực sự ở Okhmatdyt "là những bệnh nhi", cả hai cùng nói.
"Khi sơ tán khỏi bệnh viện, sức khỏe của nhiều em rất xấu, nhưng các em vẫn cố gắng hỗ trợ người lớn", Berdar, 39 tuổi, nhớ lại. Bệnh viện Okhmatdyt đóng vai trò quan trọng trong hệ thống y tế Ukraine, mỗi năm có khoảng 7.000 ca phẫu thuật được tiến hành tại đây.
Bulkina và Berdar cùng những tình nguyện viên khác đến thăm nhiều bệnh viện ở vùng thủ đô Kiev, trong đó có Viện Ung thư Quốc gia, nơi lượng bệnh nhi tăng vọt sau cuộc tập kích Okhmatdyt.
Tetiana Nosova và Vladyslava Kulinich, cùng 22 tuổi, là hai chú hề tình nguyện gia nhập BUP hơn một năm trước vì cảm thấy công việc rất ý nghĩa. "Tôi làm việc này để trẻ quên đi bệnh tật, dùng tiếng cười thay thế nước mắt, niềm vui thay thế nỗi sợ, dù chỉ trong khoảnh khắc ngắn ngủi, đặc biệt là khi các bác sĩ thực hiện các thủ thuật y tế", Kulinich cho hay.
Trong bối cảnh Kiev phải vật lộn với cảnh báo không kích hàng đêm và tình trạng mất điện, các bác sĩ cho biết sự hiện diện của các chú hề tình nguyện là rất cần thiết.
"Họ đóng vai trò rất quan trọng trong điều trị, giúp trẻ quên đi cơn đau", Valentyna Mariash, y tá cấp cao tại bệnh viện Okhmatdyt, nói.
Ukraine có nhiều nhóm hề tình nguyện tại các bệnh viện trên toàn quốc, song nhu cầu vẫn tăng mạnh.
"Khi thấy mức độ cần thiết của công việc này ở loạt viện nhi lớn tại Kiev, tôi nhận ra các bệnh viện địa phương cũng sẽ có nhu cầu rất lớn, tuy nhiên, họ chưa có các nhóm hề như chúng tôi", Berdar nói.
Hồi đầu tháng 9, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cảnh báo Ukraine đang phải đối mặt với khủng hoảng y tế sâu sắc, do các cuộc tập kích tên lửa, máy bay không người lái (UAV) nhằm vào hạ tầng điện, bệnh viện. Kể từ khi chiến sự Nga - Ukraine nổ ra, WHO đã ghi nhận gần 2.000 cuộc tấn công vào các cơ sở chăm sóc sức khỏe Ukraine.
Các bệnh nhi là một trong những nhóm dễ bị tổn thương nhất. Trong bối cảnh khủng hoảng sức khỏe tâm thần, công việc của những chú hề được ủng hộ rộng rãi. Không chỉ các chuyên gia y tế ca ngợi, các phụ huynh cũng rất mừng khi thấy nụ cười trở lại trên gương mặt con cái.
"Trẻ học cách đùa, những mẩu chuyện vui, chơi bong bóng với các chú hề, làm tâm trạng các bé phấn chấn. Hôm nay con tôi thấy một tình nguyện viên chơi đàn ukulele, giờ con bé cũng muốn một cây đàn", một phụ huynh có con gái nhỏ mắc ung thư vòm họng, nói.
Đức Trung (Theo AP, AFP, Reuters)