Cuộc thi Sáng kiến Khoa học 2022 - Creative Science Contest (CSC) của VnExpress sẽ nhận hồ sơ dự thi vào ngày 16/2 với các lĩnh vực: y sinh - hóa sinh, giáo dục, nông nghiệp, môi trường và vật liệu mới. Nhiều nhà khoa học trẻ hào hứng, kỳ vọng vào sân chơi mới này.
Cuộc thi được tổ chức trong bối cảnh Việt Nam bước vào giai đoạn "bình thường mới", Chính phủ kỳ vọng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo cung cấp những giải pháp mới, công cụ hiệu quả cho việc phòng và chống đại dịch, và ứng dụng mạnh mẽ vào cuộc sống để kiến tạo và phát triển kinh tế.
Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt từng phát biểu tại Techfest 2021: "Các sáng kiến, giải pháp, dự án đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp sáng tạo càng phải thể hiện được vai trò tiên phong trong giải quyết những vấn đề của KT-XH trên nền tảng phát huy tính tự chủ, sáng tạo, đổi mới của Việt Nam, mà đại diện thế hệ trẻ".
TS Nguyễn Thanh Bình, ĐH Khoa học tự nhiên, ĐH Quốc gia TP HCM, đánh giá cao tiêu chí của cuộc thi khi hướng tới những người yêu thích khoa học, tìm tòi và phát triển các ứng dụng, giải pháp mang tính thực tế. Các lĩnh vực được đề xuất gồm y sinh - hóa sinh, giáo dục, nông nghiệp, môi trường và vật liệu mới đều thiết thực, có tính ứng dụng thực tế cao.
Là nhà khoa học với 4 bằng sáng chế, 50 công trình nghiên cứu, đồng thời đảm nhiệm công tác giảng dạy, TS Bình kỳ vọng cuộc thi sẽ hút nhiều đội tham gia. "Cuộc thi là sân chơi thú vị và bổ ích cho thanh thiếu niên Việt Nam, trong đó các em có thể đưa ra những ý tưởng sáng tạo và ứng dụng bổ ích phục vụ cuộc sống, đặc biệt trong bối cảnh đất nước đẩy mạnh cách mạng công nghiệp hoá, hiện đại hoá", anh nói.
Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Hải Nam, Khoa Phẫu thuật Gan mật tuỵ và Ghép tạng, Đại học Kyoto, Nhật Bản, đánh giá, cuộc thi hứa hẹn sẽ là sân chơi học thuật đầy tiềm năng, giúp phát hiện tài năng khoa học mới.
TS.BS Nam chú ý tới cuộc thi bởi nhận thấy Sáng kiến Khoa học của VnExpress tìm kiếm và tôn vinh công trình hướng tới lĩnh vực y sinh, đặc biệt là ý tưởng, sản phẩm nổi bật phục vụ con người, đất nước Việt Nam. Theo anh, đây là sự khác biệt. Những năm gần đây, nền y sinh học Việt Nam đã có những bước tiến vượt bậc so với giai đoạn trước với sự xuất hiện của nhiều cá nhân và tập thể xuất sắc. "Bản thân tôi kỳ vọng cuộc thi sẽ là cơ hội để các nhà khoa học trẻ giới thiệu sản phẩm, ý tưởng của mình ra công chúng và nhận được sự quan tâm khích lệ mạnh mẽ từ cộng đồng", TS.BS Nam nói.
Trên cương vị Chủ tịch Hội thanh niên sinh viên Việt Nam tại Kyoto, Nhật Bản, anh hy vọng nếu thành công, cuộc thi sẽ là tiền đề giúp đẩy mạnh và nâng cao phong trào nghiên cứu khoa học ở các bạn học sinh, sinh viên trong nước.
TS Trần Phi Vũ, ĐH New South Wales, Chủ tịch Mạng lưới Đổi mới Sáng kiến Việt Nam-Australia (NIC-AU), đánh giá cuộc thi mang ý nghĩa thiết thực bởi 5 lĩnh vực mà cuộc thi hướng tới đều là các vấn đề chủ chốt cần quan tâm và phát triển hậu Covid-19, đặc biệt là y sinh và nông nghiệp.
Theo TS Vũ, việc tìm kiếm các ý tưởng, sản phẩm thuộc lĩnh vực nông nghiệp rất kịp thời khi đây là một trong nhưng lĩnh vực được lựa chọn ưu tiên xúc tiến thương mại. Việc tiếp tục thúc đẩy quảng bá, kết nối đầu tư và thương mại nông sản, tăng cường hội nhập quốc tế ngành nông nghiệp cho thấy nhà nước đã bắt đầu tập trung định hướng phát triển nông nghiệp thông minh.
Anh nhìn nhận, cuộc thi góp phần tìm kiếm, gắn kết các nhà khoa học, chuyên gia nông nghiệp chia sẻ về kiến thức, sáng kiến, giải pháp nông nghiệp thông minh, góp phần giải quyết các vấn đề đang vướng mắc của nông nghiệp Việt Nam.
Là CTO Mismart và JWCLab chuyên cung cấp các giải pháp nông nghiệp thông minh dùng drone, IoT, AI, và Big Data, nhiều lần "chinh chiến" tại các cuộc thi, TS Phi Vũ mong muốn có sự tham gia của các doanh nghiệp nông nghiệp trong thành phần ban giám khảo. Theo anh chỉ khi đó những sáng kiến được tìm kiếm mới thực chất được chuyển giao đầy đủ. "Những ý tưởng hay, thiết thực cần được tạo điều kiện để tiếp cận nguồn vốn hỗ trợ", anh nói.
Ông David Nguyen, Chủ tịch Ban Cố vấn Mạng lưới Đổi mới Sáng tạo Việt Nam tại Australia, nói Sáng kiến Khoa học cần được nhân rộng, tổ chức thường niên. Ông tin tưởng cuộc thi giúp kết nối giữa việc nghiên cứu khoa học trong trường đại học, viện nghiên cứu của Việt Nam với nhu cầu của doanh nghiệp, thị trường trong nước và thế giới. Khi ấy các nhà khoa học trẻ sẽ có được kiến thức thực tế và kinh nghiệm bổ ích khi đưa những sáng tạo khoa học đến với các khách hàng tiềm năng, các nhà đầu tư để xây dựng sản phẩm phục vụ cuộc sống.
Ông David nói, các lĩnh vực và hướng nghiên cứu ưu tiên, trọng điểm nên được thay đổi linh hoạt tuỳ theo chiến lược phát triển kinh tế xã hội của chính phủ cũng như nhu cầu thực tế của thị trường. "Việc hướng tới các lĩnh vực cụ thể giúp tạo ra các tác động tích cực, giá trị lớn và bền vững", ông đánh giá về 5 lĩnh vực mà cuộc thi hướng tới.
CEO N2N AI (Australia) cho biết, công ty ông đang là đối tác công nghiệp chính của các trường đại học hàng đầu của Australia, hỗ trợ các hoạt động nghiên cứu khoa học trọng điểm của quốc gia bằng các công nghệ AI, IoT và Robotics. "Chúng tôi rất sẵn lòng giúp cho việc kết nối giữa các sáng kiến khoa học của Việt Nam với các chuyên gia từ các Viện nghiên cứu và trường đại học tại Australia", ông David nói. Ngoài ra, bằng mạng lưới kinh doanh toàn cầu, ông cam kết sẽ hỗ trợ đưa các sản phẩm và giải pháp đoạt giải của cuộc thi ra thị trường quốc tế.
Đây là lần đầu tiên VnExpress tổ chức một sân chơi dành cho các nhà khoa học chuyên và không chuyên với kỳ vọng truyền cảm hứng sáng tạo và thúc đẩy các nghiên cứu ứng dụng vào thực tế. Cuộc thi gồm 4 giai đoạn: Vòng nhận sản phẩm, ý tưởng dự thi; vòng sơ loại, vòng chung kết và lễ trao giải. Lễ trao giải sẽ diễn ra tại Hội nghị các nhà khoa học trẻ 2022 (Young Scientist Summit 2022) do VnExpress tổ chức vào tháng 5/2022.
Mọi cá nhân hoặc nhóm cá nhân có độ tuổi dưới 40 ở mọi ngành nghề đều có thể tham gia. Cơ hội của cuộc thi dành cho các sản phẩm đang trong giai đoạn khởi tạo ý tưởng, đang chạy demo hay thử nghiệm trên thị trường; các sản phẩm đã được ứng dụng sử dụng, đã đăng ký sở hữu trí tuệ hoặc chưa. Ngoài ra, Ban tổ chức chấp nhận sản phẩm đã tham dự các giải thưởng khác (bao gồm các ý tưởng, sản phẩm đã hoặc chưa đoạt giải).
Ngoài giải thưởng bằng tiền mặt và hiện vật, các dự án, công trình nghiên cứu thắng cuộc còn có cơ hội được truyền thông trên các nền tảng của Báo điện tử VnExpress, được kết nối tới các đối tác quan tâm để phát triển, hoàn thiện, kinh doanh sản phẩm.
Thông tin về cuộc thi có thể tìm hiểu tại đây.
Như Quỳnh